این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
مطالعات حقوق خصوصی، جلد ۵۱، شماره ۱، صفحات ۷۷-۹۶
عنوان فارسی نقد و توجیه نقش دلیل عقلی در تفسیر گزاره‌های حقوقی
چکیده فارسی مقاله در فرایند فهم متن، عوامل بسیاری دخیل‌اند که در این پژوهش، نقش دلیل عقلی به معنای رایج در دانش اصول استنباط به‌عنوان یکی از این عوامل در فرایند فهم گزاره‌های حقوقی بررسی شده است. دلیل عقلی در اصول استنباط معمولاً به‌عنوان منبع استنباط حکم مطالعه می‌شود، اما کارکردهای دیگری هم دارد که نقش ادراکی و تفسیری آن از این قبیل است. به‌کارگیری عقل در تفسیر گزاره‌های حقوقی، از یک سو نیازمند توجیه ضرورت و تبیین آثار آن بوده و از سوی دیگر مستلزم پاسخگویی به ایرادات منتقدان است که این مقاله در مقام بررسی این موارد قرار دارد. کلیدی‌ترین وجه ضرورت نظریه دخالت دلیل عقلی در تفسیر متن قانونی حجیت دلیل عقلی به‌واسطه قطع‌آور بودن آن است. از مهم‌ترین آثار پذیرش دخالت دلیل عقلی به رسمیت شناخته شدن دلیل عقلی به‌عنوان یکی از منابع علم حقوق است و از بارزترین چالش‌ها و ایرادات وارد بر این نظریه علاوه‌بر نبود معیار به‌منظور سنجش عقل و دلیل عقلی، تعارض میان تفسیر عقلانی و نظریه تفسیری قصدگرایی - مطروح در دانش هرمنوتیک- است؛ با این توضیح که ممکن است ایراد شود که دخالت دلیل عقلی به‌عنوان عامل خارجی، مفسر را از کشف و استنباط مراد قانون‌گذار منحرف می‌سازد. بنابراین سعی شده است ضمن رد ایراد نسبی بودن احکام دلیل عقلی اثبات شود پذیرش نقش دلیل عقلی در تفسیر قانون، به معنای نادیده گرفتن جایگاه قانون و قانون‌گذاری نخواهد بود.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله تفسیر،حجیت،دلیل عقلی،قصدگرایی،قصد ستیزی،قواعد عقلی،منبع حقوق،
عنوان انگلیسی REVIEW AND JUSTIFYING THE ROLE OF RATIONAL EVIDENCE IN INTERPRETATION OF LEGAL PROPOSITIONS
چکیده انگلیسی مقاله There are many factors in interpretation process of a text and in this article the role of rational evidence -the popular concept in Osoul fiqh- as one of these factors in interpretation of Acts has been studied. Although rational evidence in Osoul fiqh is usually studied as a source of legislation, but it also has other functions such as its perceptual and interpretative role. From one side using rational evidence in interpreting legal propositions needs to justify the necessity and explain its consequences and on the other hand it requires responding to the criticism that this article will study them. The most key aspect of the necessity of this theory is validity of rational evidence because of its certainty. One of the most significant consequences of this theory is the recognition of rational evidence as a source of law and one of the most important criticisms of this theory in addition to the lack of criterion for evaluate reason and rational evidence, is the conflict between rational interpretation and Interpretive theory of intentionalism-which is proposed in Hermeneutic science-; it may be argued that the use of rational evidence as an external factor in interpretation process prevents commentator from understanding of legislator`s intention. Therefore, while rejecting the relative objection to the legislations derived from rational evidences, it has been tried to prove that accepting the role of rational evidence in interpretation of the law does not lead to ignorance of legislation and legislator`s place.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله تفسیر,حجیت,دلیل عقلی,قصدگرایی,قصد ستیزی,قواعد عقلی,منبع حقوق
نویسندگان مقاله محسن صفری |
دانشیار گروه حقوق خصوصی و اسلامی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

آرش بادکوبه هزاوه |
دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

نشانی اینترنتی https://jlq.ut.ac.ir/article_80342_c0e1544d80bd7f9f563430f3c58c3a2d.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات