این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
مطالعات عرفانی، جلد ۸، شماره ۲، صفحات ۷۹-۱۰۶
عنوان فارسی جوانب عرفانی در زندگی و شعر شیخ بهایی
چکیده فارسی مقاله در گذشتۀ تاریخی ایران، کمتر دانشمند بزرگی را می‌توان سراغ گرفت که در پرتو دریافت‌های علمی و انگیزش‌های صادقانۀ درونی خویش، به عرفان گرایش نداشته باشد؛ بهاءالدین محمد عاملی(شیخ بهایی) فقیه و حکیم و مفسّر و محدث و شاعر قرن دهم هجری از این جمله است. صفویه خود از تصوف به قدرت رسیدند، و کسانی چون شیخ بهایی و گروهی دیگر از عالمان عصر، گرایش‌های عمیق زاهدانه و عارفانه داشتند. هرچند شاعری شیخ بهایی در کنار دانش‌های وسیع او از رشته‌های گوناگون، چندان به چشم نمی‌آید، اما بی‌گمان شأن عرفانی او بیشتر از هر چیز و هرجا در شاعری‌اش نمود یافته و این مسئله تا حدودی به سابقۀ تاریخی شعر و عرفان ایرانی مربوط است. شیخ بهایی در عین برخورداری از اعتبار و احترام رشک‌برانگیز در دربار صفوی و استادی در بسیاری از دانش‌های زمان و نیز در کنار مقامات عالی مذهبی، منش و گرایش‌های عمیق عرفانی داشته و به خوبی توانسته این همه را با هم جمع کند. عرفان او گرچه مستقل و مولّد نیست، عموماً عاشقانه و رندانه و معطوف به نقد و تخطئۀ صوفیان ناصاف و بزرگداشت عاشقان و عارفان صافی‌دل است. در مقالۀ حاضر، گرایش‌ها و اندیشه‌های عرفانی بهایی، بیشتر از منظر شعرهای فارسی او که عمدتاً مشتمل بر غزل و رباعی و مثنوی است، معرفی و بررسی شده ‌است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله شیخ بهایی، شعر فارسی، عرفان اسلامی، عشق، زهد، رندی،
عنوان انگلیسی Islamic Mysticism in Life and Poem of Sheykh Bahāyi
چکیده انگلیسی مقاله As it can be observed in the history of Iran, most of the great scholars in different branches of science are oriented toward mysticism. One of those scholars was Bahā al‐Din Muhammad Āmili (Sheykh Bahāyi), a scholar, philosopher, Faqih (expert in Fiqh), exegete, Muhaddith (Hadith expert) and poet in 10th century AH. Though Safavid dynasty originated from a mystical order, people in this era did not appreciate Sufism. Still, Sheykh Bahāyi and some other scholars of time were assumed to have profound mystical and pietical tendencies. While his poems appear to be less noteworthy as compared to his extensive knowledge in different branches of science, mystical aspect of Sheykh Bahāyi is principally reflected in his poems. This fact may be rooted in the history of Iranian poetry and mysticism. Devoid of some exceptions, unconscious mind of the public in Iran expect mysticism and poetry to coincide. Sheykh Bahāyi was a significant, respectful character in Safavid court. Meantime, he was proficient in all facets of science in his time. He also has deep mystical tendencies similar to those found in senior religious officials. All these characteristics were properly collected in this personality. Although his mysticism was not independent, it was an amorous, roguish belief, oriented to criticize and disclaim impure Sufis while appreciating true mystics and Sufis. The current study is an attempt to examine Bahāyi’s mystical thoughts and tendencies as reflected in his Persian poems including sonnets, quatrain and mathnawi.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله شیخ بهایی, شعر فارسی, عرفان اسلامی, عشق, زهد, رندی
نویسندگان مقاله منوچهر جوکار |
دانشگاه شهیدچمران اهواز

نشانی اینترنتی https://s-erfani.kashanu.ac.ir/article_113073_e9cab6f5b959120ee6deb7cecc263a79.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات