این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
زبان شناسی و گویش‌های خراسان، جلد ۱۲، شماره ۱، صفحات ۲۷۷-۳۰۴
عنوان فارسی بررسی کتاب فارسی پایه هشتم از دیدگاه زبان‌شناسی اجتماعی-شناختی
چکیده فارسی مقاله زبان‌شناسی اجتماعی شناختی، نگرشی نو در حوزه زبان‌شناسی است که از تعامل دو رویکرد زبان‌شناسی اجتماعی و زبان-شناسی شناختی بوجود آمده و هدف آن بررسی ابعاد اجتماعی شناختی زبان در کاربرد روزمره است. پژوهش حاضر توصیفی-تحلیلی بوده و هدف از آن تحلیل کتاب فارسی پایه هشتم، دوره متوسطه اول (اکبری شلدره، 1397) در چارچوب زبان‌شناسی اجتماعی شناختی است. در این مطالعه، واحد تحلیل "جمله" و داده‌ها به شیوه اسنادی و تمام‌شماری استخراج شده‌اند. از میان 1200 جمله استخراج‌شده، جمله‌هایی که ساختار استعاری داشتند، (500 جمله)، بر اساس طرح‌واره‌های تصوری جانسون (1987) بررسی شدند. از این میان، جمله‌های حاوی متغیرهای اجتماعی (170 جمله) مشخص شده و در پایان تعامل ‌طرح‌واره‌های تصوری با متغیرهای اجتماعی مورد تحلیل (کمّی و کیفی) و بازنمایی قرار گرفتند. در این تعامل 320 مورد طرح‌واره تصوری و 240 مورد متغیر اجتماعی مشارکت داشتند. طرح‌واره‌های تصوری «نیرو»، «حرکت»، «حجم» و «فرایند» و متغیرهای اجتماعی «نگرش اعتقادی و مذهبی»، «فرهنگ» و «همبستگی» بیشترین مشارکت را در تعامل دو رویکرد زبان‌شناسی شناختی و اجتماعی داشتند. گرچه کاربرد بیش از 500 جمله استعاری نشان می‌دهد که مؤلفان به رشد خلاقیت و تفکرات انتزاعی نوجوانان توجه داشته‌اند؛ اما، با توجه به تعامل 34 درصدی از جمله‌های استعاری با متغیرهای اجتماعی، نگارندگان معتقدند رویکرد زبان‌شناسی اجتماعی شناختی در این کتاب به تمامیت به منصه ظهور نرسیده است. از دیگر یافته‌ها آن‌که هر چه تعداد طرح‌واره‌ها نسبت به متغیرهای اجتماعی در یک جمله بیشتر باشد، آن جمله از پیچیدگی مفهومی بیشتری برخوردار است و عکس آن نیز صادق است. ایجاد حس صمیمیت با کاربرد بالای متغیر «همبستگی»، تبعیض جنسیتی، معرفی فرهنگ ایرانی-اسلامی در ساختارهای استعاری از دیگر یافته‌های این پژوهش می‌باشند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله زبان‌شناسی اجتماعی شناختی، کتاب فارسی، طرح‌واره تصوری، متغیر اجتماعی،
عنوان انگلیسی The study of the Eighth Persian book based on social-cognitive linguistics
چکیده انگلیسی مقاله Cognitive sociolinguistics is a new attitude in linguistics that has appeared from the interaction of two approaches of social linguistics and cognitive linguistics and its purpose is to study the cognitive socio dimensions in daily use of language. This is a descriptive-analytical study and the purpose is to analyze the Eightth Persian textbook of Junior Secondary School (Akbari Sheldereh, 1397) based on cognitive sociolinguistics. In this study the unit of analysis was "sentence" and all of the texts were examined. From among the 1200 sentences existing in the book, all sentences (500) containing image schemas were extracted while availing from Johnsons’ 1987 research. From among these (500) sentences, the ones (170 cases) containing social variables were determined and finally the interaction of image schemas and social varriables were analyzed (quantitative and qualitative) and repersented. 320 cases of image schemas and 240 cases of social variables have participated in this interaction.The results indicate that the image schemas of "force", "content", "path" and "process" and the social variables of "religion and religion attitude", "culture" and "solidarity" had the most participation in two approaches of cognitive linguistics and sociolinguistics interaction. Although, the use of more than 500 metaphorical sentences indicates that the authors of this book have paid attention to the growth of youth creativity and abstract thinking; but according to the %34 interaction of metaphorical sentences and social variables, the authors believe that the cognitive sociolinguistics approach is not presented enough. The other finding indicates that the more image schemas than social variables make the complex conceptual structure in the sentence; of course, the opposite is true. Creating a sense of sincerity with the high use of "solidarity" variable, gender discrimination and introducing Iranian-Islamic culture in the metaphorical structures are the other findings of this study.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله زبان‌شناسی اجتماعی شناختی, کتاب فارسی, طرح‌وارة تصوری, متغیر اجتماعی
نویسندگان مقاله بلقیس روشن |
استاد دانشگاه پیام نور

حمیده بنیادی |
دانشجوی دکتری زبان شناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

نشانی اینترنتی https://jlkd.um.ac.ir/article_39781_41f293e466fe83df31a846cdd6ab5e0c.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات