این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
فقه و اصول، جلد ۴۷، شماره ۱، صفحات ۳۳-۵۴
عنوان فارسی قاعدۀ «وجوب تکریم انسان» در فقه و حقوق اسلامی
چکیده فارسی مقاله کرامت ذاتی، عطیه‌ای الهی از جانب پروردگار به انسان است و از آن جهت که ذاتی و جزء هویت انسان است، سلب آن ممکن نیست. بر اساس برخی آیات شریف قرآن می‌توان کرامت ذاتی را به عنوان نوعی شرافت که حاکی از برخورداری از نعمت تعقّل، ارادۀ آزاد، نفخۀ الهی، قدرت انتخاب و... است و همۀ انسان‌ها به طور یکسان از آن برخوردارند، اثبات نمود و قاعده‌ای با عنوان «تکریم‌الانسان» را در تدوین قوانین حقوقی به‌کار گرفت. یکی از حوزه‌های تاثیرگزاری این قاعده، حوزه وضع مجازات، برای جرائم دارای مجازات غیر حدی است؛ بر اساس این قاعده، تا جایی که شیوه‌های غیر کیفری، از حفظ ارزش‌ها ناتوان نمانده‌اند، رفتن به سوی ابزارهای کیفری، آن هم با وضع و اِعمال مجازات‌های غیرمتناسب با جرم، خدشه‌ای بر کرامت انسانی است و تکیه افراطی، بر مصالحی چون؛ پیش‌گیری عمومی و خصوصی، بازدارندگی و اصلاح بزهکار و... به جای معیارهای تناسب جرم و مجازات، با این قاعده سازگار نبوده و استفاده ابزاری از مجرم برای رسیدن به اهداف دیگر محسوب می‌شود. نمونه‌هایی از احکام فقهی از جمله ارتداد، محدودیت‌های مربوط به کافر ذمّی، و نیز نمونه‌هایی از حقوق انسان از جمله حق تعیین سرنوشت، بر اساس این اصل، از حکم متعادل‌تری برخوردار خواهند شد. محدودسازی بهره‌جویی از مجازات اعدام و پرهیز از اجرای علنی آن از دیگر هشدارهای این قاعده بوده و لزوم بازنگری در برخی از احکام فقهی و حقوقی را نشان می‌دهد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله انسان، کرامت ذاتی، رویکرد اسلامی، حقوق، تکریم ‌الانسان،
عنوان انگلیسی The Principle of “Obligation for Dignifying Human Being” in Islamic Jurisprudence and Law
چکیده انگلیسی مقاله The inherent dignity is a Divine bounty from God to Man and since it is inherent and intrinsic in human nature, its dispossession is not possible. According to some of the noble verses of the Qur’ān, human dignity can be proved as a type of honor that denotes enjoyment of the bounty of reasoning, free will, Divine Breath, power of choice, etc. and all human beings equally enjoy it and a principle entitled Takrrīm al-Insān (Dignifying Human Being) can be used in codification of judicial laws. One of the fields of efficacy of this principle is the field of devising punishments for the crimes having non-legal (ḥadd) punishments. According to this principle, so far as the non-penal procedures have not been incapable of preserving the values, moving towards penal devices through devising and imposing punishments disproportionate to the crime, would violate human dignity and the exaggerated reliance on such experiences as public and private prevention, restraining and correcting the delinquent, etc. instead of the criteria for the conformity of crime with the punishment are not compatible with this principle and are regarded as instrumental use of criminal for achieving other goals. Some examples of the legal rulings including heresy, the restrictions concerning the non-Muslim (dhimmī) infidel as well as some examples of human rights including self-determination would enjoy more moderate rulings according to this principle. Restriction of using capital punishment and prevention of its open execution are among other warnings of this principle and indicates the necessity of revising some of the legal and judicial rulings.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله انسان, کرامت ذاتی, رویکرد اسلامی, حقوق, تکریم ‌الانسان
نویسندگان مقاله اردوان ارژنگ |
دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین

مهدی دهقان سیمکانی |
دانشگاه یاسوج

نشانی اینترنتی https://jfiqh.um.ac.ir/article_29506_2413b6a38bc37ebadd2e847a8a95226e.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات