این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
فقه و اصول، جلد ۴۶، شماره ۲، صفحات ۱۲۱-۱۳۹

عنوان فارسی پژوهشی در مفهوم و حجیت ارتکاز متشرّعه در بیان فقیهان شیعه
چکیده فارسی مقاله سیره در فقه شیعه از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بوده و به عنوان مهم‌ترین دلیل در احکام امضایی اسلام بکار رفته است، فقیهان شیعه به عنوان یکی از ادلّه استنباط احکام از آن بهره گرفته تا آنجا که آن را از اجماع بالاتر دانسته و حجیت سیره را به سبب امضا و یا عدم ردع از سوی معصوم (علیه السلام) پذیرفته‌اند. در گذر تاریخ استنباط، اصطلاح نوینی بوجود آمد که همسوی با سیره به عنوان مدرک برای استنباط احکام بکار گرفته شد و فقیهان آن را ارتکاز متشرّعه نامیدند. ارتکاز متشرّعه، ثبوت و استقرار مفهومی در ذهن متدیّنان است که به راحتی نمی‌توان از آن دست کشید و گاه به سلوک و رفتار بیرونی نیز می‌انجامد و گاه در حدّ ذهنی‌بودن باقی می‌ماند. این‌که فقها در آثار خود در برخی احکام به ارتکاز استناد کرده‌اند، نمایان‌گر آن است که ارتکاز از دیدگاه ایشان حجت است. ارتکاز مفهومی جدای از سیره است و شایسته است تحت عنوانی جدای از سیره به آن پرداخته شود، هرچند مانند سیره، قرینه‌ای لبی به‌شمار می‌رود و در بسیاری از موارد منشأ ظهور برای ادلّه می‌گردد. در این پژوهش تلاش شده است، پس از تعریف سیره و ارتکاز متشرّعه و اثبات شرایط حجیت آن‌ها، به مقایسه این دو اصطلاح پرداخته شود و اشتراکات و تمایزات آن‌ها روشن گردد و سپس به مواردی که می‌توانند منشأهایی برای ارتکاز به‌شمار آیند، اشاره شده است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله سیره، عقلا، ارتکاز، متشرّعه،

عنوان انگلیسی A Research on the Concept and Reliability of Fixed Way of Religionists (Irtikāz al-Mutisharri‘a) as Explained by Shī‘a Jurists’
چکیده انگلیسی مقاله Sīra is of a sublime status in Shī‘a jurisprudence and has been used as the most important reason in endorsed rulings of Islam. The Shī‘a jurists have used it as one of their evidences for inference of rulings to the extent that they have regarded it as superior to consensus (ijmā‘) and viewed the authority of sīra as a cause for endorsement or non-hindrance by the Infallibles (A.S.). In the course of the history of inference, a new term has been developed, which in line with sīra was employed as a proof for inference of rulings and the jurists called it fixed way of religionists or irtikāz al-mutisharri‘a. It is the proof and establishment of a concept in the religionists’ mind that cannot be easily given up and sometimes it results in external conduct and behavior and yet at other times it remains to be subjective. That the jurists have relied on irtikāz in some rulings indicates that in their view irtikāz is authoritative. Conceptual irtikāz is separate from sīra and it behooves to be dealt with under another heading than sīra, even though, like sīra, it is regarded as rational (lubbī) circumstantial evidence and in many instances it is the original resource for the evidences. In this research, after giving a definition of sīra and irtikāz al-mutisharri‘a and proving the conditions for their authority, it is tried to compare these two terms and to clarify their similarities and differences, and then to point out the instances that are regarded as origins for irtikāz.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله سیره, عقلا, ارتکاز, متشرّعه

نویسندگان مقاله ابوالفضل علیشاهی قلعه جوقی |
دانشگاه یاسوج


نشانی اینترنتی https://jfiqh.um.ac.ir/article_28760_35b70cf36ce828f0224fe4cb2e7ce2f8.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات