این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
فقه و اصول، جلد ۴۵، شماره ۲، صفحات ۰-۰
عنوان فارسی رهیافت روایات سبب نزول در استنباط فقهای امامیه از آیه‌ی ۱۱۵ بقره
چکیده فارسی مقاله در مورد آیه‌ی 115 سوره‌ی بقره؛ یعنی کریمه‌ی «وَلِلَّهِ الْمَشْرِقُ وَالْمَغْرِبُ فَأَیْنَمَا تُوَلُّوا فَثَمَّ وَجْهُ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ وَاسِعٌ عَلِیمٌ»، شش سبب نزول نقل شده است. در این میان، دو سبب نزول به دلیل نقل از طرق شیعی، بیشتر درخور توجه فقهای امامیه قرار گرفته‌اند. این دو خبر، نقش ویژه‌ای در فقه پژوهی بابِ قبله عهده‌دار شده و در استنباط احکام متحرّی و متحیّر مفید فایده بوده‌اند. اما گاه نتایج فقهی حاصل از این روایات، متناقض‌نما بوده است؛ کسانی که آیه را در شأن متحیر دانسته‌اند، نماز وی به یک جهت را کافی شمرده‌اند. اما طرفداران قول مشهور که نماز گزاردن متحیر به چهار جهت را لازم می‌دانند، به سبب نزول دیگری که آیه را در شأن نماز نافله می‌داند، متمسک می‌شوند. این در حالی است که برخی معتقدند: بین این دو روایت و نزول آیه در شأن هر دو، منافاتی وجود ندارد؛ زیرا که آیه عام است و فقط عالم و هر کس که به منزله‌ی عالم است، در خصوص فریضه و به دلیل آیه‌ی روی کردن به مسجدالحرام: «فَوَلِّ وَجْهَکَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ» (بقره:144)، از این عموم خارج شده‌اند. در نتیجه، گرچه کفایت یک نماز به صواب نزدیک‌تر است؛ اما تکرار با احتیاط هماهنگ‌تر است. این مقاله، بررسی تفصیلی این مسأله و پژوهش در دیگر ابعاد جایگاه سبب نزول در برداشت‌های فقهای امامیه از این آیه را عهده‌دار گشته، به این وسیله می‌کوشد ارتباط یکی از دانش‌های علوم قرآنی- یعنی سبب نزول- را با دانش فقه به نظاره بنشیند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله روایات سبب نزول، جهت قبله، متحرّی، متحیّر، استنباط فقهی،
عنوان انگلیسی The Approach of Traditions concerning the Cause of Revelation in the Imāmī Jurists’ Inference from Āya 115 of Sūrat al-Baqara
چکیده انگلیسی مقاله Six causes of revelation have been related concerning āya 115 of Sūrat al-Baqara; i.e. the noble āya, ﴾To Allah belong the east and the west: so whichever way you turn, there is the face of Allah! Allah is indeed all-bounteous, all-knowing.﴿ Because of their relation through the Shī‘a, two of these causes of Revelation have attracted more attention of the Imāmī jurisprudents. These two traditions have had a special role in jurisprudential studies concerning qibla and have been helpful in inference of rulings about mutaḥarrī (inquiry) and mutaḥayyir (confused). However, sometimes the legal outcomes of these traditions have been contradictory; those who have regarded the āya as concerning mutaḥayyir, have deemed as sufficient his prayer in one direction. But the advocates of the generally accepted view, who deem as necessary the praying of mutaḥayyir in four directions, appeal to another cause of Revelation that views the āya to be concerning the supererogatory prayer. At the same time, some believe that there is no contradiction between these two traditions and the Revelation of the āya concerning both; because the āya is general and only the scholar and whoever is considered as a scholar is an exception to this generality in terms of a religious duty (farīḍa) and because of the āya of turning one’s face toward the Holy Mosque, ﴾so turn your face towards the Holy Mosque.﴿ (Sūrat al-Baqara: 144). Consequently, although the sufficiency of a prayer is more righteous, its repetition is more consistent with discretion. This article undertakes a detailed examination of this issue and a research into other dimensions of the status of the cause of Revelations in the impressions of Imāmī jurists about the āya. Thereby, it attempts to witness the relation of one of the Qur’ānic sciences – i.e., cause of Revelation – to the science of jurisprudence.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله روایات سبب نزول, جهت قبله, متحرّی, متحیّر, استنباط فقهی
نویسندگان مقاله الهه شاه پسند |


مرتضی ایروانی |


محمد حسن حائری |


نشانی اینترنتی https://jfiqh.um.ac.ir/article_27755_6589416f7975f0c010dd0a5f977db821.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات