این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
فقه و اصول، جلد ۳۶، شماره ۲، صفحات ۱۲۳-۱۶۶
عنوان فارسی حق تألیف در حقوق اسلامی
چکیده فارسی مقاله موضوع حق التألیف و حق ابتکار از پدیده‌های نوظهور می‌باشد که در محافل حقوقی جهان اخیراً مطرح شده است و دولتها هم در تنظیم مقررات پایدار برای تعیین روابط میان تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان آفریده‌های فکری و کالاهای فرهنگی با چالشهایی روبرویند.خوشبختانه اسلام از همان آغاز با ارائه راهکارهای اجرائی منطقی و عادلانه، این مشکل را حل کرده است. در این نوشتار با نگاهی به پیشینه و سیر تاریخی حق تألیف در کشورهای غربی و ایران و فرهنگ اسلامی، ضمن تبیین شرائط علمی بررسی فقهی مسائل روز، کوشش شده تا دیدگاه مثبت و منفی حقوقدانان و فقیهان مسلمان، اعم از شیعه و سنی درباره موضوع حق تألیف مطرح گردد.نگارنده پس از نقل و نقد آراء و ادله موافقان و مخالفان، سرانجام با نظر به فتاوی فقیهان و آراء صاحبنظران معاصر به ویژه امام خمینی (ره) به این نتیجه دست یافت که حق تألیف متعارف از اعیان خارجی و مادی نیست، و نیز حق اختصاص مال و ملک بودن آن از دیدگاه اکثریت فقیهان مشکوک می‌باشد و جواز خرید و فروش آن به ناشران در قالب بیع شرعی مشکل و محل تأمل است؛ ولی واگذاری و انتقال حقوق مادی و معنوی کالاهای فرهنگی نظیر: کتاب، نوار، لوح فشرده (CD) و نرم‌افزارهای کامپیوتری در قالب مصالحه شرعی و توافقی بلامانع است.به تصریح برخی فقیهان معاصر از جمله امام خمینی (ره) راه حل این مشکل را باید در شرط ضمن عقد لازم قراردادن حق انحصار طبع و نشر برای ناشر و مؤلف، در هنگام واگذاری این گونه کالاهای فرهنگی جستجو نمود.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله حق ابتکار، حق تألیف، کپی رایت، مالکیت مادی و معنوی، مال، حرمت کتمان علم، قاعده لاضرر،
عنوان انگلیسی Royalties in Islamic Law
چکیده انگلیسی مقاله he issue of royalties for authoring and invention is a newly emerged phenomenon that is recently brought up in legal circles worldwide, and the governments are facing challenges in devising lasting regulations for designating the relation between producers and consumers of intangible and cultural products.Since its advent, Islam has fortunately solved this problem by presenting logical and equitable executive approaches. With a glance at the background and the history of royalties in western countries, Iran, and the Islamic culture and after defining scientific circumstances of legal examination of current problems, the writer of the present paper has attempted to introduce both positive and negative viewpoints of Muslim lawyers and jurists, whether Sunni and Shi’ite, on the issue of royalties.Having narrated and criticized the opinions and proofs of the proponents and opponents, the writer eventually concludes – in view of legal decisions (fatwās) of the contemporary authorities, particularly Imam Khomeini (ra) – that the prevailing royalty is not among external and tangible objects. Similarly, the right to appropriate and regard it as property is viewed as suspicious by the majority of jurists and the permission to sell it to the publishers in forms of legal sale would be problematic and requires further deliberation. However, there is no restriction for bequeathing and transferring material and intangible rights of such cultural products as books, cassettes, CD’s, and software programs, in terms of legal compromise and mutual settlement. As asserted by some contemporary jurists including Imam Khomeini (ra), the solution to this problem must be sought in the conditions of contract required for allocating copyrights for the publishers and the authors when providing such cultural products for sale.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله حق ابتکار, حق تألیف, کپی رایت, مالکیت مادی و معنوی, مال, حرمت کتمان علم, قاعده لاضرر
نویسندگان مقاله سید رضا موسوی |
فردوسی

نشانی اینترنتی https://jfiqh.um.ac.ir/article_42302_347edb95cd8594cc8719f68c65a0a235.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات