این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پژوهش های علوم و فناوری چوب و جنگل، جلد ۲۹، شماره ۴، صفحات ۵۹-۷۳
عنوان فارسی تغییرات روزانه و فصلی تنفس خاک تحت تاثیر فاکتورهای دما و رطوبت در تیپ های مختلف بلوط
چکیده فارسی مقاله سابقه و هدف: تنفس خاک انتشار دی‌اکسید کربن از سطح خاک است که چرخه‌ی کربن اولیه در اکوسیستم‌ها را کنترل می‌کند. اخیراً تنفس خاک به یک فرآیند اکولوژیکی مهم در تعادل جهانی کربن تبدیل شده است و تأثیر مهمی بر تغییرات آب و هوای جهانی دارد. اندازه‌گیری تنفس خاک برای تعیین کمیت شار دی‌اکسید کربن از خاک به اتمسفر مهم است. در جنگل‌های ایران هنوز بر روند نرخ تنفس خاک در ساعات مختلف روز مطالعهای صورت نگرفته است و این بر جنبه‌ی نوآوری این تحقیق تاکید دارد. هدف از این مطالعه مقایسه میزان تنفس خاک در ساعت مختلف روز بین پنج نوع تیپ جنگلی (Pure Quercus infectoria)، (Quercus libani- Quercus infectoria)، (Pure Quercus libani)، (Quercusinfectoria-Quercus libani)، (Quercus libani- Quercus brantii- Quercus infectoria) در چهار فصل سال (بهار، تابستان، پاییز و زمستان) و شناسایی تأثیر عوامل محیطی (دما و رطوبت) بود. همچنین برای تاثیر دما و رطوبت روی تنفس خاک از مدل های مختلف و برای میزان همبستگی بین تنفس و ویژگی‌های شیمیایی خاک از ضریب همبستگی استفاده شد.مواد و روش‌ها: پنج تیپ جنگلی غالب منطقه پس از جنگل گردشی و مرور منابع انتخاب شدند و در هر تیپ قطعه نمونه‌هایی به ابعاد 20×20 مترمربع (به طوری که نماینده تیپ مورد نظر باشد) انتخاب شدند. جهت اندازه‌گیری تنفس خاک 8 لوله PVC با اندازه و قطر مشخص در عمق 5 سانتی‌متری خاک در قطعه نمونه‌ی انتخابی نصب و با استفاده از روش اندرسون در ساعات مختلف روز اندازه‌گیری شد. دما و رطوبت خاک به ترتیب با دماسنج و دستگاه TDR هم‌زمان با اندازه‌گیری تنفس خاک ثبت گردید. جهت انجام آزمایش‌های شیمیایی 5 نمونه خاک از هر تیپ در فصل رشد برداشت و به آزمایشگاه انتقال یافت.یافته‌ها: بیشترین مقدار تنفس خاک در طول روز در ساعت 14 بعدازظهر مشاهده شد، همچنین تیپ Pure Libani بیشترین نرخ تنفس خاک را با میانگین 3550/0 میلی‌گرم کربن در سانتی‌متر مربع در روز برای کل سال نشان داد، اما این مقدار بین تیپ‌های مختلف معنی‌دار نبود. بیشترین همبستگی تنفس خاک با دما و رطوبت در تیپ Libani- Infectoria مشاهده و رطوبت نسبت به دمای خاک همبستگی بیشتری را نشان داد. فصل بهار بیشترین مقدار تنفس خاک را به دلیل حد بهینه دما و رطوبت نشان داد. در بررسی مدل‌های برازش شده تنفس خاک، مدل نمایی در کل نسبت به مدل خطی برازش بهتری نسبت با داده‌های اندازه‌گیری شده نشان داد. در نهایت نیز تنفس با ویژگی‌های شیمیایی خاک همبستگی زیادی را نشان نداد.نتیجه‌گیری: طبق نتایج بدست آمده از این تحقیق، در طول بهار و تابستان تغییرات روزانه تنفس خاک در بعدازظهر به طور چشمگیری بیشتر از زمان‌های دیگر بود و تنفس خاک برای تیپ Pure Libani بیشترین مقدار بود. مطالعه ما همچنین نشان داد که گونه‌های جنگلی می‌توانند بر فسفر وpH خاک تاثیرگذار باشند. همچنین بیشترین ضریب همبستگی تنفس با عناصر اقلیمی و مشخصه‌های شیمیایی خاک به ترتیب با رطوبت و نیتروژن آلی خاک مشاهده شد. یافته‌های ما نشان داد که ترکیبی از ویژگی‌های شیمیایی خاک به جای یک عامل واحد، هم‌راستا با عوامل دما و رطوبت در ساعات و فصول مختلف ممکن است تغییرات تنفس خاک را تعیین کنند و در نهایت تاثیر تیپ‌های مختلف بر مقدار تنفس خاک سبب اختلافات ناچیزی گردید اما در تیپ‌های مختلف بلوط جنگل‌های آرمرده نمی‌تواند معنی‌دار باشد، اگرچه این یافته‌ها به رفع برخی شکاف‌ها در مطالعه تنفس خاک در اکوسیستم‌های جنگلی مختلف تحت شرایط آب‌و‌هوایی فعلی کمک می‌کنند، بااین‌حال، نرخ تنفس خاک در رابطه با تاثیر گونه‌های مختلف در قالب تیپ جنگلی در بیوم‌های متفاوت هنوز هم به طور دقیق مشخص نیست. بنابراین، تحقیقات بیشتر باید بر روی عوامل محرک تنفس اتوتروف و تنفس هتروتروف و بر واکنش میکروارگانیسم‌ها به تغییرات آب و هوایی متمرکز شود.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله دمای خاک، رطوبت خاک، TDR، مدل نمایی،
عنوان انگلیسی Daily and seasonal changes of soil respiration under the influence of temperature and moisture factors in different types of oak
چکیده انگلیسی مقاله Background and Objectives: Soil respiration is carbon dioxide emission from soil surface which controls the primary carbon cycle in ecosystems. Recently, soil respiration has become an important ecological process in the global carbon balance and has an important impact on global climate change. Measuring soil respiration is important for quantifying the CO2 flux from soils to the atmosphere. The aim of this study is to compare the soil respiration rate at different hours of the day between five forest types (Pure Quercus infectoria) (Quercus infectoria-Quercus libani) (Pure Quercus libani) (Quercus libani- Quercus brantii- Quercus infectoria) (Quercus libani- Quercus infectoria) in the four seasons of the year (spring, summer, autumn, and winter) and to identify the effect of environmental factors (temperature and moisture) that cause changes in soil respiration rate were analyzed by using different models. Also, the correlation between respiration and soil chemical properties was evaluated.Materials and methods: The five dominant forest types of the region were selected after forest walking and review of resources, and samples of 20 x 20 square meters were selected in each types of plot (so that it is representative of the desired types). In order to measure soil respiration, 8 PVC pipes with specific size and diameter were installed at a depth of 5 cm in the selected sample piece and measured using Anderson's method at different hours of the day. Soil temperature and moisture were recorded with a thermometer and a TDR device, respectively, simultaneously with the measurement of soil respiration. In order to conduct chemical tests, 5 soil samples from each type were taken in the growing season and transferred to the laboratory.Background and Objectives: Soil respiration is carbon dioxide emission from soil surface which controls the primary carbon cycle in ecosystems. Recently, soil respiration has become an important ecological process in the global carbon balance and has an important impact on global climate change. Measuring soil respiration is important for quantifying the CO2 flux from soils to the atmosphere. The aim of this study is to compare the soil respiration rate at different hours of the day between five forest types (Pure Quercus infectoria) (Quercus infectoria-Quercus libani) (Pure Quercus libani) (Quercus libani- Quercus brantii- Quercus infectoria) (Quercus libani- Quercus infectoria) in the four seasons of the year (spring, summer, autumn, and winter) and to identify the effect of environmental factors (temperature and moisture) that cause changes in soil respiration rate were analyzed by using different models. Also, the correlation between respiration and soil chemical properties was evaluated.Materials and methods: The five dominant forest types of the region were selected after forest walking and review of resources, and samples of 20 x 20 square meters were selected in each types of plot (so that it is representative of the desired types). In order to measure soil respiration, 8 PVC pipes with specific size and diameter were installed at a depth of 5 cm in the selected sample piece and measured using Anderson's method at different hours of the day. Soil temperature and moisture were recorded with a thermometer and a TDR device, respectively, simultaneously with the measurement of soil respiration. In order to conduct chemical tests, 5 soil samples from each type were taken in the growing season and transferred to the laboratory.Results: The highest amount of soil respiration during the day was observed at 14:00 in the afternoon, also the Pure Libani type showed the highest rate of soil respiration with an average
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله دمای خاک, رطوبت خاک, TDR, مدل نمایی
نویسندگان مقاله سامان ملکی |
دانشجوی دکتری جنگل‌شناسی و اکولوژی جنگل، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران

بابک پیله ور |
دانشیار، گروه جنگلداری دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان

محمدعلی محمودی |
استادیار، گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

نشانی اینترنتی https://jwfst.gau.ac.ir/article_6340_5860cee14c339b684f84667fe693d4c4.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات