این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
بوم شناسی کاربردی، جلد ۲، شماره ۶، صفحات ۵۳-۶۳
عنوان فارسی بررسی تغییرات فصلی پارامترهای کیفی آب در حوضه آبخیز گرگانرود به‌‌وسیله روش های آماری چند متغیره
چکیده فارسی مقاله یکی از آلودگی‌های اصلی در آب‌های سطحی آلودگی غیرنقطه‌ای (NPS) است که اغلب ناشی از رواناب کشاورزی است. در این مطالعه، هدف بررسی تغییرات فصلی پارامترهای کیفی آب در حوزه آبخیز گرگانرود - واقع در استان گلستان- و اثر فعالیت‌های کشاورزی و آلودگی غیرنقطه‌ای بر آنهاست. در ابتدا، پارامترهای کیفی آب (پتاسیم، سدیم، pH، شوری، دبی آب، EC، سختی آب، یون‌های سولفات و بیکربنات، کلر، منیزیم و کلسیم در سال‌های 1345 تا 1388) به وسیله روش‌های چند متغیره آماری بررسی شدند. MANOVA به منظور تعیین معنی‌داری تفاوت بین میانگین‌های فصول، DA یا آنالیز تفکیکی جهت تعیین هم‌بستگی فصول با دوازده پارامتر کیفی آب، PCA و FA برای مشخص کردن پارامترهای شاخص کیفی آب انجام شد. به این ترتیب از طریق نتایج آماری اثر اقلیم (انجماد، هوازدگی و بارندگی) و فعالیت‌های انسانی از جمله کشاورزی روی کیفیت آب مشخص شد. مهم‌ترین پارامترها در تفکیک فصول، به ترتیب پتاسیم، pH، اسیدکربنیک، کلسیم و منیزیم بود. مطابق نمودارهای بارگذاری آنالیز فاکتور، یون‌های کلر، سدیم و پتاسیم در فصول بهار و تابستان مهم‌ترین پارامترها هستند که بیانگر مصرف کود (مخصوصا کود کلرور پتاسیم) و وجود آلودگی غیرنقطه‌ای در این فصول است. با استفاده از نرم‌افزار CROPWAT ماه‌هایی از سال که محصولات منطقه نیاز آبی شدید دارند تشخیص داده شد. محصولات مهم و شاخص منطقه عبارت‌اند: از پنبه، برنج، سویا، گندم و جو که تقریبا بیشترین نیاز آبی تمامی این گونه‌ها، در اواخر بهار تا اواسط یا اواخر تابستان است. طبق نتایج حاصل از آنالیزهای آماری فعالیت کشاورزی در ایجاد آلودگی آب تأثیر زیادی دارد که نتایج نرم‌افزار CROPWAT نیز آن را تأیید کرد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی Application of Multivariate Statistical Techniques to Assess Seasonal Variation in Water Quality Parameters in Gorganrood Watershed, Iran
چکیده انگلیسی مقاله Nonpoint source (NPS) pollution is a major surface water contaminant commonly caused by agricultural runoff. The purpose of this study was to assess seasonal variation in water quality parameters in Gorganrood watershed (Golestan Province, Iran). It also tried to clarify the effects of agricultural practices and NPS pollution on them. Water quality parameters including potassium, sodium, pH, water flow rate, total dissolved solids (TDS), electrical conductivity (EC), hardness, sulfate, bicarbonate, chlorine, magnesium, and calcium ions during 1966-2010 were evaluated using multivariate statistical techniques. Multivariate analysis of variance (MANOVA) was implemented to determine the significance of differences between mean seasonal values. Discriminant analysis (DA) was also carried out to identify correlations between seasons and the water quality parameters. Parameters of water quality index were measured through principal component analysis (PCA) and factor analysis (FA). Based on the results of statistical tests, climate (freezing, weathering and rainfall) and human activities such as agriculture had crucial effects on water quality. The most important parameters in differentiation between seasons in descending order were potassium, pH, carbonic acid, calcium, and magnesium. According to load factor analysis, chlorine, calcium, and potassium were the most important parameters in spring and summer, indicating the application of fertilizers (especially potassium chloride fertilizer) and existence of NPS pollution during these seasons. In the next stage, the months during which crops had excessive water requirements were detected using CROPWAT software. Almost all water requirements of the area’s major crops, i.e. cotton, rice, soya, wheat, and oat, happen in the late spring until mid/late summer. According to our findings, agricultural practices had a great impact on water pollution. Results of analysis with CROPWAT software also confirmed this conclusion.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله زهرا پسندیده فرد | z. pasandidehfard
college of fishery and environ. sci., gorgan univ. of agric. sci. and natur. resour., gorgan, iran.
دانشکده محیط زیست و شیلات، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

عبدالرسول سلمان ماهینی | a salman mahini
college of fishery and environ. sci., gorgan univ. of agric. sci. and natur. resour., gorgan, iran.
دانشکده محیط زیست و شیلات، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

سید حامد میرکریمی | s h mirkarimi
college of fishery and environ. sci., gorgan univ. of agric. sci. and natur. resour., gorgan, iran.
دانشکده محیط زیست و شیلات، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

مرتضی اکبری | m. akbari
college of environ. sci. and natur. resour., ferdowsi univ. of mashhad, mashhad, iran.
دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه فردوسی مشهد
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه فردوسی (Ferdowsi university)

مهدی غلامعلی فرد | m. gholamalifard
college of natur. resour., tarbiat modares univ., noor, iran.
دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، نور
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تربیت مدرس (Tarbiat modares university)

نشانی اینترنتی http://ijae.iut.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1-44&slc_lang=fa&sid=fa
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/663/article-663-279844.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده عمومی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات