این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
فیزیک زمین و فضا، جلد ۴۹، شماره ۲، صفحات ۵۱۷-۵۴۰
عنوان فارسی تغییرات زمانی و مکانی گردوخاک در استان گلستان با استفاده از عمق نوری هواویزها و تأثیرپذیری این استان از بیابان‌های ترکمنستان
چکیده فارسی مقاله در این پژوهش با هدف بررسی نحوه توزیع سالانه و فصلی گردوخاک در استان گلستان و نحوه تأثیرپذیری آن از بیابان‌های ترکمنستان، نمودار تعداد روزهای همراه‌با گردوخاک با استفاده از داده‌های AOD (دارای همبستگی 66/0 با داده‌های دید افقی ایستگاه‌های همدیدی) بزرگ‌تر از 5/0 سنجنده MODIS، در بازه زمانی 2020-2000 موردمطالعه و همچنین نقشه تغییرات مکانی تعداد روزهای همراه‌با گردوخاک بررسی شد. به‌منظور بررسی شدت تأثیرپذیری استان گلستان از بیابان‌های ترکمنستان علاوه‌بر رهگیری مسیر انتقال گردوخاک با استفاده از خروجی مدل HYSPLIT برای یک رویداد منتخب از هر فصل، تحلیل همدیدی توسط داده‌های ERA5، نیز انجام شد. شرایط همدیدی در روز منتخب از هر فصل بیانگر جریانات شمالی و وزش باد قابل توجه در منطقه بیابانی واقع در شرق دریای‌خزر است که این مطلب موجب خیزش خاک در بیابان‌های ترکمنستان و انتقال آن می شود و با استقرار پشته در تراز میانی وردسپهر، ماندگاری بیشتر گردوخاک رخ می دهد. بر اساس نتایج به­دست‌آمده در حقیقت دو بازه زمانی با رخداد کم (سال‌های 2000 تا 2007 (به‌جز سال 2003) و سال‌های 2016 تا 2020) و یک بازه زمانی با رخداد زیاد (سال 2008 تا 2015) وجود دارد که رابطه مستقیمی بین افزایش گردوخاک در بیابان‌های ترکمنستان و استان گلستان وجود دارد. در طول دوره آماری بیشترین مقدار AOD در هفتم سپتامبر سال 2020 با مقدار 1/4 رخ داده است. رهگیری مسیر انتقال گردوخاک با استفاده از خروجی مدل HYSPLIT نشان داد که منشأ عمده گردوخاک استان از مناطق بیابانی ترکمنستان و خصوصاً بیابان های بالکان می باشد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله گردوخاک،عمق نوری هواویزها (AOD)،MODIS،استان گلستان،مدل HYSPLIT،
عنوان انگلیسی Temporal and spatial changes of dust in Golestan province using AOD (Aerosol Optical Depth) and the affectability of this province from the deserts of Turkmenistan
چکیده انگلیسی مقاله One of the effects of drought is the loss of vegetation, drying of wetlands, and desertification, which in turn can create an appropriate substrate for the dust and increase the concentration of aerosol. In this research, with the aim of understanding the spatial and temporal changes of dust storms in Golestan province over a period of 20 years (2000 to 2020), AOD (Aerosol Optical Depth) data from MODIS were used. So, dust detection when the AOD value was greater than 0.5, was considered a dust event. Also, the monthly horizontal visibility data of 10 synoptic stations with appropriate distribution in the province were used to validate the AOD product. Monthly horizontal visibility data is obtained by averaging three-hour horizontal visibility at 10 synoptic stations in Golestan province. With the aim of investigating the annual and seasonal distribution of dust in the Golestan province, a diagram of the number of days with dust in the study time was obtained. Then, the map of the spatial changes of dust was also presented. To investigate the intensity of influence of Golestan province from the deserts of Turkmenistan, in addition to tracking the dust transfer path using the output of the HYSPLIT model for a selected event from each season, synoptic analysis was also performed using ERA5 data. Also, the trend of dust changes in the Golestan province and deserts of Turkmenistan was investigated. The validation results with a correlation of 0.66 show the ability of AOD data to present the dust distribution in Golestan province. According to the obtained results, in fact, there are two time periods with low occurrences of a dust storm (2000 to 2007 (except 2003) and 2016 to 2020) and one-time period with high occurrences of a dust storm (2008 to 2015). The highest number of days with dust is in the summer season and the lowest is in the winter season. In terms of spatial distribution, the northern regions of the province, i.e., Gonbad-e kavus, Aqqala, and Gomishan, are more involved in dust phenomena than other parts of the province. During the statistical period, the highest AOD value occurred on 7th September, 2020 with a value of 4.1. Tracing the dust transfer path using the output of the HYSPLIT model in the region showed that the main source of dust in the province was from Turkmenistan and especially the deserts of the Balkan province. Tracking the dust transfer route using the output of the HYSPLIT model in the region showed that the main source of dust in the province is mainly from the desert areas of Turkmenistan. The synoptic analysis of the selected day from each season generally indicates a strong pressure gradient in the region of Turkmenistan and north of Iran in such a way that the northerly winds in Golestan and the east of the Caspian Sea are significant, which causes the soil to rise, and it is transported to Golestan province. Also, on the selected days of spring, summer, and autumn, there is a ridge pattern and stable atmospheric conditions in the middle level of the troposphere, leading to dust persistence. In the winter, due to the presence trough of low in the middle of the troposphere and the occurrence of precipitation, the intensity of the dust is weaker. Also Comparing the annual and seasonal distribution of dust storms in the Golestan province and Turkmenistan shows the simultaneity of events.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله گردوخاک,عمق نوری هواویزها (AOD),MODIS,استان گلستان,مدل HYSPLIT
نویسندگان مقاله سکینه خان‌سالاری |
پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو، تهران، ایران.

عثمان مجیدی داشلی برون |
اداره هواشناسی استان گلستان، گرگان، ایران.

مریم نیکزادفر |
اداره هواشناسی استان گلستان، گرگان، ایران.

عبدالجبار ملاعرازی |
اداره هواشناسی استان گلستان، گرگان، ایران.

نشانی اینترنتی https://jesphys.ut.ac.ir/article_90609_c7f4abe845c1534d7cb3255870d1989d.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات