این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
ژئوفیزیک ایران، جلد ۱۶، شماره ۲، صفحات ۲۵-۴۴
عنوان فارسی بررسی برهم‌کنش مکانیکی بین زمین‌لرزه‌های بزرگ شمال غرب ایران
چکیده فارسی مقاله بشر از دیرباز با پدیده‌های مخرب طبیعی ازجمله زمین­لرزه روبه‌رو بوده است. آگاهی از زمان و مکان رخداد زمین‌لرزه­های بزرگ جهت هشدار دادن قبل از رخداد زمین‌لرزه ضروری است. از بررسی تغییرات تنش در پوسته زمین می‌‌توان در برآورد احتمال وقوع زمین­لرزه بهره برد. تحلیل تغییرات تنش کولمب در بسیاری از مناطق لرزه‌خیز جهان نشان می‌دهد که در بیشتر موارد، مکان رخداد زمین‌لرزه­های بعدی از تغییرات تنش کولمب ناشی از زمین‌لرزه­های قبلی در آن منطقه متأثر است. در این تحقیق به‌منظور بررسی مکان احتمالی رخداد زمین‌لرزه­های بزرگ، تغییرات تنش کولمب همالرز 29 زمین‌لرزه‌ تاریخی و دستگاهی با بزرگای بیشتر از 5/5 در بخش شمال غربی ایران به‌ترتیب تاریخی محاسبه شد. بررسی برهم­کنش مکانیکی بین زمین‌لرزه­ها، وجود ارتباط مکانی بین آنها را برای حدود 65 درصد از رویدادها نشان می­دهد. همچنین برای آگاهی از اینکه در کدام قسمت از منطقه مورد مطالعه خطر لرزه‌ای ممکن است احتمال بیشتری داشته باشد، تغییرات تنش کولمب تجمعی ناشی از تغییرشکل­های هما‌لرز روی صفحات گسلی راستالغز و شیب­لغز با هندسه بهینه محاسبه شد. نتایج این محاسبات نشان داد مناطق پرخطر و محتمل برای ایجاد زمین‌لرزه‌های بزرگ بعدی، مناطقی هستند که در محدوده افزایش تنش کولمب هما‌لرز زمین‌لرزه­های پیشین واقع هستند و گسل فعالی هم‌جهت با جهت­های بهینه شکست­های راستالغز و شیب­لغز دارند. این مناطق برای گسل­های راستالغز عبارت‌اند از: قسمت جنوب شرقی گسل شمال تبریز (بستان­آباد)؛ قسمت شمالی گسلش ناشی از زمین‌لرزه سال 1843 از گسل ماکو؛ قسمت جنوبی گسلش ناشی از زمین‌لرزه سال 1840. برای گسل‌های شیب­لغز نیز این مناطق عبارت‌اند از: گسل شیب­لغز تسوج، بین گسلش ناشی از‌‌ زمین‌لرزه­های سال­های 1807 و 1857‌؛ گسل شیب­لغز میشو؛ قسمت جنوبی گسلش ناشی از زمین‌لرزه سال 1844 از گسل بزقوش؛ قسمت شمالی گسلش ناشی از زمین‌لرزه سال 1879 از گسل بزقوش.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله تغییرات تنش کولمب، برهم‌کنش مکانیکی، گسل فعال، زمین‌لرزه، لغزش، شمال غرب ایران،
عنوان انگلیسی Investigating the mechanical interaction among large earthquakes in NW Iran
چکیده انگلیسی مقاله Mankind has long been faced with natural destructive phenomena, including earthquakes. Awareness of the time and place of major earthquakes is essential to warn before occurring an earthquake in order to reduce human and financial losses. At present, it may not be possible to predict the exact time of future earthquakes, but to some extent, by studying the data of past earthquakes, high-risk areas with high seismic potential can be identified, and knowledge of these high-risk areas can reduce the damage caused by earthquakes in these regions. The study of stress changes in the earth's crust can be used to estimate the probability of an earthquake. Coulomb stress change analysis has been used in many seismic regions of the world. These studies show that in most cases, the location of subsequent earthquakes is affected by changes in the Coulomb stress caused by previous earthquakes in that region. In this study, in order to investigate the possible location of large earthquakes, Coulomb stress changes of 29 historical earthquakes and one instrumental earthquake magnitude greater than 5.5 in NW Iran were calculated. The study of mechanical interaction among earthquakes shows the spatial relationship between them in some events. For example, Coulomb stress change caused by the historical earthquake of 858 AD on the NTF, led to the rupture of its adjacent part in 1042 AD. The 1042 earthquake ruptured a large part of the NTF and increased the stress on the west side on the 1273 faulting plane. The next event in this sequence was the 1304 earthquake in the NTF, which was located at the region of the increase in the Coulomb stress caused by the previous earthquakes. The 1641 earthquake occurred in Dehkharqan region of Tabriz due to the increase in the stress of the fault system events in the NTF. In order to know about the areas that have highest probability, we compute the cumulative Coulomb stress change caused by the co-seismic deformation of earthquakes on strike-slip and dip-slip faults with optimal geometry. The results of these estimations show that the high-risk and probable areas for causing the next large earthquakes in the region Coulomb stress change increase due to previous earthquakes and have active faults in the direction of optimal strike-slip and dip-slip fractures. These areas for strike-slip faults are: the southeastern part of the NTF (Bostan-abad), the northern part of the faulting caused by the 1843 earthquake from the Maku fault and the southern part of the faulting caused by the 1840 earthquake. The areas for dip-slip faults are: Tasuj fault, between faultings caused by the earthquakes of 1807 and 1857, Mishu fault, the southern part of the faulting caused by the 1844 earthquake from Bozqush fault and the northern part of the faulting due to the 1879 earthquake from Bozghush fault.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله تغییرات تنش کولمب, برهم‌کنش مکانیکی, گسل فعال, زمین‌لرزه, لغزش, شمال غرب ایران
نویسندگان مقاله اصغر راست بود |
استادیار، دانشکده عمران، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

بابک شاهنده |
دانشجوی کارشناسی ارشد ژئودزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

مهدی محمدزاده |
دانشجوی کارشناسی ارشد ژئودزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

نشانی اینترنتی https://www.ijgeophysics.ir/article_142166_c1dd61d0c71200161aaa89abb8ab6535.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات