این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
ژئوفیزیک ایران، جلد ۱۶، شماره ۲، صفحات ۱۱۹-۱۳۷
عنوان فارسی ارزیابی تغییرات تبخیر-تعرق حوضه ارس با استفاده از داده‌های تفکیک مکانی بالای محصول MOD۱۶
چکیده فارسی مقاله در این پژوهش برای ارزیابی تغییرات زمانی-مکانی مجموع تبخیر-تعرق (ET) در بخش جنوبی حوضه آبریز رودخانه ارس از محصول به‌دست آمده از داده­های سنجنده مودیس ماهواره ترا (MOD16) برای یک دوره آماری 20‌‌ساله (2019-2000) استفاده شد. تفکیک مکانی این داده­ها 500 متر و تفکیک زمانی آن 8 روزه است. برای ارزیابی دقت داده­های ET مودیس از داده­های تبخیر ایستگاه­های موجود در سطح حوضه و معیار RMSE استفاده شد. در طول دوره به‌طور کلی غرب حوضه، میانگین تبخیر-تعرق کمتری نسبت به شرق آن داشته است. تمامی هسته­های بیشینه به غیر از هسته پارس­آباد از سال 2000 وجود داشتند؛ اما هسته بیشینه در پارس­آباد از 2001 به‌بعد تشکیل شده و به‌صورت تدریجی وسعت یافته است. بیشترین تغییر افزایشی مقدار ET دوره در کاربری زراعی آبی پارس­آباد، جنگل­های متراکم در خداآفرین و کلیبر، مراتع مرغوب جنوب­شرقی اردبیل و مخلوط کشاورزی-باغی آن و بیشترین تغییر کاهشی ET نیز در کاربری زراعت دیم، مخلوط مراتع فقیر و سایر کاربری­ها در جنوب پارس‌آباد، بیله­سوار و گرمی مغان و تا حدودی مراتع فقیر غرب حوضه مشاهده شد. تغییر افزایش ET در قسمت­های اشاره شده تا حدی ناشی از تغییر کاربری آنها تشخیص داده شد و همچنین می­تواند ناشی از تغییرات افزایشی متغیرهای هواشناسی مؤثر بر آن از جمله دمای هوا، سرعت باد و... و نحوه مدیریت منابع آب نیز باشد که روشن شدن آن نیازمند تحقیقات مفصلی است. افزایش نیاز آبی گیاهان تنها یکی از تبعات افزایش ET خواهد بود.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله تبخیر تعرق، حوضه ارس، سنجنده مودیس،
عنوان انگلیسی Evaluation of evapotranspiration changes in the Aras basin using spatial high resolution MOD16 product
چکیده انگلیسی مقاله In this study, to evaluate the spatiotemporal changes of total evapotranspiration (ET) in the southern part of the Aras river basin, the MODIS Global Terrestrial Evapotranspiration ET Product (MOD16) for collection 6 for a statistical period of 20 years (2000-2019) was used. The spatial resolution of this data is 500 meters, and its temporal resolution is 8-day. First, the product ET data was compared with the evaporation stations data, and the accuracy of the product was evaluated and validated using correlation, determination coefficient, Root Mean Squared Error (RMSE), and Mean Absolute Error (MAE). Then ET time series was calculated for the whole basin and its trend was plotted. Annual ET maps and their spatial change maps for the 20-year period were also mapped. In addition, the area of each ET class was calculated as a percentage, and the class changes over time were examined. The results showed that during the period in general, the west of the basin had lower average evapotranspiration than the east All maximum cores except Parsabd core, have existed since 2000, but the maximum core in Parsabad has been formed since 2001 and has gradually. The results showed, the percentage of the spatial coverage of classes larger than 300 mm in 2010 and especially in 2019 has increased compared to the average period. It has almost doubled to the number of their respective classes in 2000. The ET of the basin and the type of land use and land cover were investigated to find a possible relationship between them. The most increasing change in the ET amount at irrigated agro-use in Parsabad, dense forests in Khodaafarin and Kaleybar, high quality pastures southeastern and agricultural-horticultural mixture in Ardabil and in constant, the most decreasing change in the ET amount at rainfed agricultural use, a mixture of poor pastures and other uses in the south of Parsabad, Bilesvar and Garmi Moghan and to some extent poor pastures in the west of the basin were observed. The increasing change in ET in the mentioned areas was partly due to their land use change. Annual land use changes in these areas showed that it was largely due to the change and reduction of grassland (pasture) and bareland to irrigated fields and the increase in the percentage of dense forest at Khodaafarin and Kaleybar, which led to an increase in ET. Regarding irrigated agricultural uses, it emphasizes the increasing water needs of plants and the need for further research and revision of the type of irrigation system and the use of indoor canals instead of open canals. The increase in ET can also be due to the increasing changes in the meteorological variables that affect it, such as air temperature, wind speed, etc. and how water resources management, the clarification of which requires detailed research. Increased water needs of plants will be only one of the consequences of increasing ET.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله تبخیر تعرق, حوضه ارس, سنجنده مودیس
نویسندگان مقاله برومند صلاحی |
دانشجوی دکتری آب و هواشناسی همدیدی، گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

مهناز صابر |
استاد آب و هواشناسی، گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

عباس مفیدی |
استادیار آب و هواشناسی، گروه جغرافیا، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

نشانی اینترنتی https://www.ijgeophysics.ir/article_144537_478db493e04bb123bf76e2acfbd2571d.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات