این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
آمایش جغرافیایی فضا، جلد ۱۱، شماره ۴۲، صفحات ۱۶۳-۱۸۳
عنوان فارسی نقش مورفولوژی و آمایش شهری در ارتقاء تاب‌آوری کالبدی- فضایی مطالعه موردی: کلانشهر اصفهان
چکیده فارسی مقاله نظریه نوظهور «تاب­آوری شهری» با نگاه جامع به همۀ ظرفیت­های اجتماع، به سرعت در حال جایگزینی روش­های ناکارآمد سنتی مدیریت بحران در رویارویی با تعدد و تنوع روز افزون فجایع در جهان است. هدف این پژوهش، با توجه به جایگاه مهم کلانشهر اصفهان در سلسله مراتب شهری، تحلیل وضعیت تاب­آوری و تعیین عوامل اصلی و میزان اثرگذاری هر یک از آنها در ارتقاء تاب­آوری اصفهان به­وسیله مدلسازی ریاضی در قالب مدل EDRI، با تمرکز بر محیط مصنوع به­ ویژه مورفولوژی و آمایش شهری است. روش تحقیق: روش کلی پژوهش توصیفی- تحلیلی و از نظر هدف، زیربنایی و کاربردی است. در این جهت، با گزینش و بومی سازی شاخص­ها به روش مطالعات کتابخانه­ای، در رویکردی جامع سه شیوۀ مستقل جمع­آوری و ارزیابی داده، شامل «بررسی میدانی و آماری»، «مصاحبه خبرگان به روش دلفی» و «افکارسنجی خانوار»، با استفاده از روش­های تحلیل آماری، همبستگی کانونی، آزمون T و «مدل رگرسیونی چند متغیره پیش­بین تاب­آوری»، به­کمک نرم­افزارهای SPSS و R مورد استفاده قرار گرفت. بررسی­ها گویای همبستگی مناسب و مستقیم شاخص­های عملیاتی مطرح، همچنین تاب­آوری «کالبدی- فضایی» پایین­تر از متوسط اصفهان با مقدار 66/2، به­ کمک طیف لیکرات پنج­سطحی 1 (بسیارضعیف) تا 5 (عالی) است. پیشنهادها: بر اساس نتایج، اولویت نخست برنامه­ریزی ارتقاء تاب آوری از نظر کسب پایین­ترین امتیاز، حوزۀ «آمایش و مورفولوژی شهری» با مقدار 53/2 و پس از آن «شاخص برخورداری» با 61/2 و «کیفیت مسکن» با مقدار 69/2 می­باشد. میزان تأثیر بهبود شاخص­ها در ارتقاء تاب­آوری، بر اساس «مدل رگرسیونی پیش­بین تاب­آوری» حاصل پژوهش نیز، با ضرایب تأثیر 264/0 برای شاخص «آمایش و مورفولوژی شهری»، 164/0 برای «کیفیت مسکن» و با اختلاف بسیار جزئی مقدار 162/0 درخصوص «شاخص برخورداری» مؤید همین اولویت­بندی برنامه­ریزی و اقدام از منظر وزن مؤلفه­ها و همچنین اهمیت آمایش شهری در ارتقاء تاب­آوری است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله تاب‌آوری شهری، مدیریت بحران، آمایش شهری، مورفولوژی، شهر اصفهان،
عنوان انگلیسی The Role of Morphology and Urban Planning In Enhancing "Physical-Spatial" Resilience of Isfahan Metropolis
چکیده انگلیسی مقاله The Emerging Theory of Urban Resilience, With a Comprehensive Look at All Community Capacities, is Replacing Inefficient Traditional Crisis Management Methods. This study investigates its resistance with regard to the important position of Isfahan metropolis in Iran's urban hierarchy, focusing on artificial environment, especially urban morphology and planning. In this regard, after selection and localization of the indices, in a holistic approach, three independent evaluation methods, including "field and statistical survey", "interviewing experts using Delphi method" and "family opinion survey using 1990 questionnaires", were used for resilience analysis. The methods of statistical analysis, canonical correlation and multivariate regression and SPSS and R-aided software were used. Surveys show a direct and appropriate correlation between the proposed and resilient indicators of "physical-spatial". The studies also show that the resilience values in the "physical-spatial" dimension of the Isfahan metropolitan area are close to average with values of 2.66. We used a five-level Likert scale of 1 (very low) to 5 (excellent). Also, based on the results, the first priority in planning resilience in terms of quantity is the "physical-spatial" dimension and in this dimension, the "Urban planning and morphology" Index, with a score of 2.53, tops the resiliency planning agenda. After that, the "accessibility index" comes in second with a value of 2.61 and finally the "quality of housing" area with a value of 2.69 is in the third priority of planning. The coefficients of the indexes in the "Resilience Predictive Regression Model" with 0.264 for the "Urban planning and morphology" index, 0.164 for the "Housing Quality Index" and with a very low difference, 0.162 for the "Accessibility Index", the same Results Confirms ranking in terms of the weight of the indicators. These results underscore the central role of 'urban planning' in promoting resilience of cities in the event of crises.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله تاب‌آوری شهری, مدیریت بحران, آمایش شهری, مورفولوژی, شهر اصفهان
نویسندگان مقاله احسان خیام باشی |
دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه اصفهان، ، اصفهان، ایران

مسعود تقوایی |
استاد، جغرافیا و برنامه ریز ی شهری، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

حمیدرضا وارثی |
استاد، جغرافیا و برنامه ریز ی شهری، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

نشانی اینترنتی https://gps.gu.ac.ir/article_149741_1953540b8808d5e7656cf253a3489c96.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات