این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
آمایش جغرافیایی فضا، جلد ۱۰، شماره ۳۵، صفحات ۸۷-۱۰۴
عنوان فارسی تبیین فرآیند شناسایی و اولویت‌بندی مؤلفه‌های سلامت کیفیت محیطی در مناطق روستایی با استفاده از روش ارزیابی نسبت تجمعی ARAS
چکیده فارسی مقاله به دلیل نسبی بودن مفهوم کیفیت محیطی در شرایط متفاوت مکانی- زمانی، پیچیدگی­های چشمگیری فراروی پژوهشگران است. به همین دلیل تحلیل و بررسی سلامت کیفیت محیطی مستلزم در دسترس بودن نماگرهای مشخصی است که در انطباق کامل با واقعیات مورد نظر بوده و امکان شناخت کامل ویژگی­های جامعۀ مورد مطالعه را فراهم می­نماید.روش ارزیابی نسبت تجمعی(ARAS)، یکی از تکنیک­های تصمیم­گیری چند معیاره است که به منظور رتبه­بندی، با استفاده از یک تابع بهینه گی، میزان کارایی نسبی گزینه­ها را بر حسب میزان تأثیرگذاری نسبی وزن معیارها مشخص می­کند. این روش می­تواند به عنوان یکی از جدیدترین، مؤثرترین و در عین حال ساده­ترین روش­ها، در تصمیم­گیری چند معیارۀ مورد استفاده قرار گیرد. روش شناسی این پژوهش مبتنی بر روش­های تحلیلی-توصیفی و پیمایشی است. این پژوهش ضمن شناسایی و معرفی مؤلفه­های سلامت کیفیت محیطی بر آن بوده تا چارچوب روش شناختی نوینی را با استفاده از نظر سنجی خبرگان ارائه نماید. بدین منظور تعداد 153 نماگر مشتمل بر 21 نماگر اکولوژیکی، 21 نماگر اقتصادی، 50 نماگر اجتماعی-فرهنگی و 61 نماگر کالبدی-فضایی برای سنجش و ارزیابی پایداری سلامت کیفیت محیطی در مناطق روستایی شناسایی شده تا بر این مبنا امکان بررسی واقع بینانه­تری از پایداری سلامت کیفیت محیطی در سکونتگاههایئروستایی فراهم آید. نتایج این پژوهش نشان می­دهد که مؤلفۀ کالبدی-فضایی با میانگین 42/8 در مقایسه با سایر نماگرها وزن بیشتری در تحلیل سلامت کیفیت محیطی دارد. مؤلفه محیطی-اکولوژیک با 7.38 امتیاز، مؤلفۀ اجتماعی-فرهنگی با 5.74 امتیاز و مؤلفه اقتصادی با 5.42 امتیاز در رتبه­های بعدی قرار دارند. همچنین نتایج تکنیک روش ارزیابی نسبت تجمعی(ARAS) نشان می­دهد که مؤلفه کالبدی-فضایی با 0.867 در رتبۀ اول، مؤلفۀ محیطی-اکولوژیک با 0.816 در رتبۀ دوم، مؤلفۀاقتصادی با 0.580 در رتبۀ سوم و اجتماعی-فرهنگی با 0.460 در رتبۀ چهارم قرار دارد. به منظور بهبود سلامت کیفیت محیطی در مناطق روستایی پیشنهاد می­شود اولاً مسئولان به افزایش دانش خود در زمینۀ سلامت کیفیت محیطی بپردازنند؛ همچنین بایستی دیدگاهی یکپارچه نسبت به سلامت کیفیت محیطی داشته باشند. از طرفی سازمان­های مرتبط اجرای برنامه­های سلامت کیفیت محیطی را منوط به چند پروژۀ عمرانی ندانند. جلب اعتماد مردم و مشارکت دادن آنها در شناسایی مشکلات، ارائۀ راه­حل و اجرای آنها با کمک مسئولان یکی دیگر از مواردی است که می‌تواند به ارتقاء سلامت کیفیت محیطی در مناطق روستایی کمک نماید.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله سلامت کیفیت محیط، سلامت کیفیت محیطی روستایی، نماگرهای سلامت کیفیت محیطی، تکنیک ارزیابی نسبت تجمعی (ARAS)- مناطق روستا،
عنوان انگلیسی Explaining the process of identifying and prioritizing the components of environmental health in rural areas by using ARAS
چکیده انگلیسی مقاله Today, environmental quality of health has become one of the most important issues in rural settlements. In other words, in the development literature and its related approaches, the issue of environmental health and efforts to promote this indicator is of great importance at the level of rural communities. However, due to the relative importance of the concept of health and environmental quality in different spatial-temporal conditions, the researchers are faced with a lot of complications.But due to the relative importance of the concept of health and environmental quality in different spatial-temporal conditions, there are also significant challenges for researchers. For this reason, the analysis of the health of the quality of the environment requires the availability of specific indicators that are in full compliance with the facts and allow the full recognition of the characteristics of the studied population. This research, while identifying and introducing the environmental quality components, has been designed to provide a new methodological framework using experts' opinion polls. For this purpose, 153 indicators were identified including 21 ecological indicators, 21 economic indicators, 50 socio-cultural indicators and 61 physical-space indicators for assessing and assessing the environmental sustainability of rural areas. Therefore, a more realistic assessment of sustainability the health of the quality of the environment is provided in rural settlements. Environmental-ecological component with 7.38 points, socio-cultural component with 5.74 points and economic component with 5.42 points in the next rank. Also, the results of the technique of the cumulative ratio estimation method (ARAS) indicate that the physical-space component with 0.867 was ranked first, the environmental-ecological component with 0.816 in the second rank, the economic component with 0.580 in the third rank and sociocultural with 0.460 in the fourth rank contract.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله سلامت کیفیت محیط, سلامت کیفیت محیطی روستایی, نماگرهای سلامت کیفیت محیطی, تکنیک ارزیابی نسبت تجمعی (ARAS)- مناطق روستا
نویسندگان مقاله رضا نعمتی |
دکتری، جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران

مهدی پورطاهری |
دانشیار، جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران

عبدالرضا رکن الدین افتخاری |
استاد، جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران

نشانی اینترنتی https://gps.gu.ac.ir/article_102607_5b65ae6a88c20616eb48d5d0dc4f716e.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات