این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
باغ نظر، جلد ۱۹، شماره ۱۱۱، صفحات ۵۱-۵۸
عنوان فارسی سنجش نقش محور عبادی در شکل گیری مساجد یزد
چکیده فارسی مقاله بیان مسئله: نوع سازماندهی مساجد، نشان‌دهنده تفکرات سازندگان آن است که در قالب فرم کلی، سازماندهی نقشه، جایابی فضاها، تزئینات و از این دست قابل بیان است. از دیرباز توجه به جهت قبله و نحوه شکل‌یابی مسجد در نقشه سکونت‌گاه، یکی از مهم‌ترین مسائل شکل‌دهنده به کالبد مساجد بوده است. هدف پژوهش: هدف تحقیق بیان روش‌هایی است که در طی آن قبله نه‌تنها براساس جایگاه محراب بلکه به لحاظ سامانه حرکت و نسبت توده و فضا در شکل حجمی مساجد نشان داده شده است. در واقع می‌توان گفت که هدف تحقیق شناخت نحوه ترکیب محور عبادی و عرفی در مساجد یزد است. روش پژوهش: این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی و موردکاوی به بررسی نقشه مساجد یزد بر مبنای تبیین نسبت آن با سلسله‌مراتب و مناسک عبادت، پرداخته است. اطلاعات لازم از طریق اسناد و مدارک کتابخانه‌ای و آرشیو سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری یزد، کتب و مقالات موجود در این زمینه و همچنین مطالعات و بازدید‌های میدانی به دست آمده است. نتیجه‌گیری: نتایج نشان می‌دهد، هندسه مساجد یزد، با تأثیرپذیری از محور قبله به سه دسته شامل تک‌محوری، دومحوری و چندمحوری و از دیدگاه شکلی به هندسی منظم و ترکیبی از اشکال هندسی منظم-غیرمنظم تقسیم شده که معمار در هر کدام از مساجد، بر اساس پیرامون بنا، تمهیداتی مانند الحاق فضاهای جانبی به بنا و یا چرخش در نقشه را اندیشیده و در نهایت فضایی خالص و دارای هندسه منظم را به عنوان نتیجه طراحی حاصل کرده است. در نتیجه علی‌­رغم حل نقشه در کالبد پیرامون، محور عبادی، مهم‌ترین جهت در سازماندهی نقشه مساجد حفظ شده است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله مناسک دینی، فضای کالبدی، مسجد، یزد،
عنوان انگلیسی Assessing the Role of the Worship Axis in the Formation of Mosques in Yazd
چکیده انگلیسی مقاله Problem statement: The way of organizing mosques, which can be expressed in the form of a general shape, organizing a building plan, locating and decorating space, reflects the thoughts of its builders. For a long time, paying attention to the direction of the qibla and the formation of mosques on the map of settlements has been one of the most important issues in shaping the structures of mosques. Research objective: The purpose of this study is to offer the methods by which the qibla is shown not only based on the position of the mihrab, but also in terms of the system of movement and the ratio of mass and space in the volumetric form of the mosques. In fact, it can be said that the purpose of the research is to know how to combine the religious and customary axes in the mosques of Yazd. Research method: This research examines the plans of mosques in Yazd by descriptive-analytical and case study methods based on explaining their relationship with the hierarchy and rituals of worship. The information required for this research was obtained through library documents and archives of the cultural heritage, handicrafts, and tourism organization (CHO) of Yazd, books, and articles related to the subject of research, as well as field studies and visits. Conclusion: It is concluded that the geometrical patterns of the plans of the mosques in Yazd are influenced by the Qibla axis. In terms of their geometrical axes, there are three categories: single axis, double axis, and multi-axis. In terms of geometric shapes, plans include right-angled geometric shapes, a combination of right-angled, and non-right-angled geometric shapes. In each of these mosques, depending on the regularity of the geometry of the site plan, the architect has contemplated measures such as adding extensions and sidings to the mosque or rotating the plan. Finally, a pure, ordered geometric space is obtained as a result of purposeful design. As a result, despite solving the plan in the exterior structure around the mosques, the axis of worship has been preserved as the most important direction in organizing the plans of mosques in Yazd.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله مناسک دینی, فضای کالبدی, مسجد, یزد
نویسندگان مقاله بهزاد وثیق |
دانشیار گروه معماری، دانشگاه صنعتی جندی شاپور، دزفول، ایران.

حسین ناصری |
کارشناس ارشد معماری، دانشگاه صنعتی جندی شاپور، دزفول، ایران.

زهرا امینی فارسانی |
استادیار گروه آمار، دانشکدة علوم پایه، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران.

نشانی اینترنتی http://www.bagh-sj.com/article_153542_7a5c8be90dfa24d6218e43611e3f72b1.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات