این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
منظر، جلد ۱۵، شماره ۶۲، صفحات ۳-۳
عنوان فارسی سرزمین لافت، فرزند مرجان و تلو
چکیده فارسی مقاله روستای لافت در جزیرۀ قشم بر صخره‌ای از مرجان‌ها استوار شده که نخستین دلیل پیدایش روستا بوده است. شیب صخره در لبۀ ساحل عمقی را ایجاد کرده که به‌طور طبیعی اسکلۀ مناسبی برای پهلوگیری لنج‌های بزرگتر است. این ویژگی برای انتخاب مکان روستایی که اقتصاد آن برپایۀ دریاست، کفایت می‌کند. صخرۀ مرجانی زمین زیادی برای کشاورزی در اختیار ساکنان نمی‌گذارد. آنها نیز در انطباق حداکثری با طبیعت، از مزیت عمق آب در ساحل و امکان پهلوگیری لنج‌های بزرگتر، بهره می‌برند. بدین ترتیب لافت بندر مهم بازرگانی و ماهیگیری قشم می‌شود و مردمانش از کسب‌وکار پررونقی بهره می‌برند. صخرۀ مرجانی نه‌تنها زمین کشاورزی در دسترس ندارد، بلکه حتی عرصه‌ای مسطح برای خانه‌سازی نیز در اختیار نمی‌گذارد. از این رو خانه‌های لافت کوچک، و بافت روستا متراکم است. مالکان اما، سرخوش از ثروت ناشی از عمق آب در پای صخرۀ مرجانی، معماری فاخری برپا کرده‌اند؛ به‌طوری‌که معماری لافت با بادگیرها و حیاط‌های مرکزی و مدیریت گردش هوا و جریان باد در اتاق‌ها و حیاط، نماد جزیرۀ قشم و همپای معماری بوشهر و صنعا، یادآور خلیج‌فارس و دریای عمان است. این برتری نیز به برکت آن صخرۀ مرجانی به‌دست آمده است. جنس سنگ مرجان با حفره‌های درون خود، ضمن مقاومت در برابر آب، همچون اسفنجی عمل می‌کند که لابلای سلول‌های خود انبارهای ریزی برای ذخیرۀ آب دارد. این خاصیت علاوه‌بر وجود حفره‌های احتمالی زیرسطحی، بسان منبعی بی‌کران برای ذخیرۀ آب عمل می‌کند. چنانچه میان صخرۀ مرجانی با آب‌های شور دریا عاملی به‌عنوان حائل عمل کند که مانع از نشت آب شور به عمق صخره گردد و شاید اساساً جنس سنگ مرجانی این خاصیت را داشته باشد که نشت آب نداشته باشد و آنگاه می‌توان از ظرفیت حفره‌های درون سنگ برای ذخیرۀ آب شیرین استفاده کرد. به‌نظر می‌رسد این همان کاری است که چاه‌های تلو در میانۀ صخرۀ مرجانی و بر لبۀ بالایی بافت متراکم و یکپارچۀ روستا که بسان حدی غیرقابل خدشه و دست‌اندازی توسط فرهنگ دیرپای ساکنان حفاظت شده، صورت گرفته باشد. یک‌سوم بالایی صخرۀ مرجانی، منطقۀ آبخیر لافت است. باران‌های موسمی که بر صخره می‌ریزند، در میانۀ صخره درون گودال‌هایی که آبخوان روستا هستند و مصنوعاً حفر شده‌اند به دام می‌افتند و همان‌جا از طریق بی‌شمار چاه‌های کوتاه و بلند به درون صخرۀ مرجانی نفوذ می‌کنند و همان‌جا ذخیره می‌شوند. قدری از آن نیز پس از صاف شدن در حوضچه‌های آب‌انبار به داخل مخزن آن می‌ریزند تا برای استفادۀ زودرس در دسترس باشند. در گام اول چاه‌ها آب‌گیرهای روستا هستند، اما در ماه‌های گرم سال نقش عوض می‌کنند. آنها این‌بار چاه‌های آبدِه هستند که اهالی با سطل و طناب از آنها آب برمی‌دارند و تدریجاً ذخایر حفره‌های ریز مرجان‌ها را به مظهر چاه هدایت می‌کنند. نقش دوگانۀ آب‌گیری و آب‌دهی چاه‌های تلو آنها را در کنار صخرۀ مرجان که عامل به‌وجود آورندۀ لافت بوده، به مهنترین نمود منظر روستا بدل کرده است. می‌توان گفت که تشخص روستای لافت وابسته به مرجان و تلو است. هر آنچه پس از آن از عکس‌ها و روایت‌های معماری روستا و هنر مردمان آن ظاهر می‌شود، به تبعات این دو سنگ‌بنای حیات و بقای روستاست. اگر آب‌شیرین‌کن‌ها بگذارند و این نظام را برهم نزنند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله لافت، چاه‌های تلو، مرجان، قشم،
عنوان انگلیسی The Land of Laft, Offspring of Coral Reefs, and Telo Wells
چکیده انگلیسی مقاله The village of Laft in ‘Qeshm Island’ is placed on a coral reef, the initial reason for its emergence. The rock slope at the edge of the beach has created a natural space for docking huge barges. This feature alone lets this rural place be targeted, where its economy is highly dependent on the sea. The presence of coral reefs does not afford much farming land to its residents. However, in the highest state of adopting Nature, they can take advantage of this natural depth of water on the beach, which provides a suitable space for docking huge barges. As a result of this happening, Laft village has turned into a crucial trade space and a fishing port on Qeshm Island where the residents profit from this flourishing trade.The huge presence of coral reefs, Marjan, neither provides suitable agricultural land, nor even a flat space for building houses. Therefore, there are small houses in a dense village space. However, the land owner is quite satisfied with this affluence business condition, which is resulting from the natural depth of the water at the bottom of the coral reef, which let them establish a luxurious architecture, as the dominant architecture of Laft is iconic to its wind-catcher, central courtyards, and handling air circulation and the wind flowing in the rooms and courtyards, as a symbol of Qeshm Island, which along with the architecture of Bushehr City and Sana'a, is reminiscent of the ‘Persian Gulf’ and the Gulf of Oman. This advantage is also due to the blessing presence of the coral reef. The coral reef by having natural cavities inside it, besides resisting water force, has a function like a sponge, which store huge amount of water among its tiny saclike cavities. This property, in addition to the existence of possible hidden cavities, provides an indefinite source of water storage. Supposing a barrier between the coral reef and the water salt to prevent its permeation into the depth of the reef, let coral reef to stop water permeation, and the holes in the rock be a good source of water desalination. It is supposed to be the exact happening in Telo wells, somewhere inside the coral reef and on the upper edge of the dense and integrated texture of the village, which is protected by the residents and their persistent culture for ages. The upper third of the coral reef is the watershed area of the Laft region. The monsoon rains falling on the rock are finally trapped inside the rock holes are the handmade water reservoir of the village and penetrated the coral reef through numerous shallow and deep wells to be preserved there. Some of this water is transferred into the reservoir ponds after purification for early use by the residents. The water well once functions as a water reservoir of the village, but in the warm months of the year, the residents draw this water by buckets and ropes, and gradually lead the reserves of tiny coral holes to the original head of the well. The dual function of Telo wells, sometimes as a water reservoir and sometimes as a water well has turned them into the most attractive landscape of the village, along with the coral reefs, as the origin of the Laft area. It is believed that the Laft village is identical to coral reefs and Telo wells. The other manifestations of the village appear in photos and architecture, are arising from these two fundamental stones of the life and survival of the village. This continues only if the water softener system does not disturb this natural ecosystem.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله لافت, چاه‌های تلو, مرجان, قشم
نویسندگان مقاله سید امیر منصوری |
دانشیارگروه معماری منظر، دانشکدۀ معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، ایران.

نشانی اینترنتی http://www.manzar-sj.com/article_168707_916a0538d0274e48652ed44fa4d8d44a.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات