این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
بررسی مسایل اجتماعی ایران، جلد ۱۴، شماره ۱، صفحات ۶۵-۸۸
عنوان فارسی حوزویان، پزشکی مدرن و بیماری‌های همه‌گیر سنخ‌شناسی مقدماتی الگو‌های مواجهه حوزویان با بیماری‌های همه‌گیر در دوره قاجار و پهلوی اول
چکیده فارسی مقاله پس از انقلاب میکروب‌شناختی در پزشکی و تغییر در مواجهه با بیماری‌های همه‌گیر، چالش‌هایی میان دستورات پزشکی جدید و احکام دینی به وجود آمد. چالش‌ها، طیف مختلفی از واکنش‌ها را به همراه داشتند: از تقابل کامل تا تبعیت و از تلفیق پذیرش- سرکشی تا حمایت و هم‌افزایی. بررسی الگوهای تعاملی و تقابلی این دو نهاد، اهمیت جامعه‌شناختی فراوان دارد. پژوهش حاضر تلاش می‌‎کند تا با رویکردی کیفی و با استفاده از روش مطالعه اسنادی و سنخ‌شناسی وبری، یکی از مهم‌ترین لحظات رویارویی حوزویان با پزشکی مدرن، یعنی دوره قاجار و پهلوی اول را بررسی کند. این پژوهش تلاش می‌کند تا پاسخی برای پرسش‌های ذیل بیابد: انواع سنخ‌های مواجهه حوزویان با شیوع بیماری‌های واگیردار کدامند؟ معنای ذهنی روحانیت به مثابۀ یک گروه اجتماعی درباره مداخله در امر بهداشت عمومی چه بوده است؟ هرکدام از اشکال پذیرش یا ستیز با پزشکی مدرن، در چه شبکه‌ای از ارزش‌ها جای گرفته است؟ بر اساس یافته‌های پژوهش، واکنش‌های حوزویان به بیماری‌های همه‌گیر، ذیل شش سنخ توصیفی قابل توضیح است. این موارد نسبت به سه متغیر «امر اجتماعی»، «پزشکی مدرن» و «جایگاه ماوراءالطبیعه در تفسیر» برساخت شده‌اند. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که سنخ غالب مواجهه با پزشکی مدرن، «طب جدیدپذیر» بوده و هرچه پیش‌تر می‌آییم، درک بیماری به مثابه امری فردی، به سوی درک اجتماعی از بیماری حرکت می‌کند. به تناسب آن نیز حوزویان در رساله‌های علمیه میانجی‌های اجتماعی را در نظر می‌گیرند. جایگاه ماوراءالطبیعه نیز به طور بنیادین متزلزل نشده، بلکه تنها از علت نزدیک به علت دور تبدیل شده است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله فرهنگ، جامعه، فضای مجازی، نگاشت موضوعی، نقشه جامع،
عنوان انگلیسی Seminarians, modern medicine and epidemic diseases Preliminary genealogy of the patterns of encounter of seminarians with epidemic diseases in the first Qajar and Pahlavi periods
چکیده انگلیسی مقاله After the microbiological revolution in medicine and the change in dealing with epidemics, challenges arose between new medical orders and religious orders. Challenges brought a variety of reactions: from complete opposition to compliance, and from acceptance-defiance combination to support and synergy. Examining the interactive and confrontational patterns of these two institutions has great sociological importance. The present study tries to investigate one of the most important moments of seminarians' confrontation with modern medicine, namely the Qajar and Pahlavi period, with a qualitative approach and using the method of documentary study and Weberian genealogy. This research tries to find an answer to the following questions: What are the types of exposure of seminarians to the spread of infectious diseases? What has been the mental meaning of the clergy as a social group about intervention in public health? Each form of acceptance or opposition to modern medicine is placed in what network of values? Based on the findings of the research, seminarians' reactions to epidemics can be explained under six descriptive lines. These items are constructed in relation to three variables: "social matter", "modern medicine" and "the place of the supernatural in interpretation". The results of this research show that the dominant way of encountering modern medicine is "modern medicine" and the more we advance, the understanding of the disease as an individual thing moves towards the social understanding of the disease. Accordingly, seminarians consider social mediators in their theological treatises. The position of the supernatural has not been fundamentally shaken, but has only changed from a close cause to a distant cause.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله عطیه توسلی |
دانشجوی کارشناسی ارشد پژوهشگری دانشگاه تهران ، تهران. ایران

مصطفی نوذزی |
دانشجوی کارشناسی ارشد پژوهشگری دانشگاه تهران ، تهران، ایران

مهدی سلیمانیه |
مدیر گروه نظرسنجی موسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی ، تهران

نشانی اینترنتی https://ijsp.ut.ac.ir/article_94844_aae2516c951ab8a0d0ec95fab31cefa8.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات