این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی، جلد ۱۴، شماره ۵۲، صفحات ۹-۱۰
عنوان فارسی ساختارمندی معماری مساجد سنتی خراسان بزرگ در تمدن اسلامی بر مبنای تحلیل عوالم سه‌گانه در عصر سلجوقیان تا صفویان (قرن ششم تا یازدهم)
چکیده فارسی مقاله
مساجد در زمره مهم‌ترین ابنیه‌ تاریخ تمدن اسلامی بوده است. در طول تاریخ تمدن اسلامی معماری مسجد دچار تحولاتی گشته است اما برخی از اصول و مفاهیم آن همواره ثابت بوده‌اند. یکی از مفاهیم مهم مساجد فضا می‌باشد که معماری اسلامی به بهترین نحو آن‌ را شکل داده است به‌طوری‌که دارای ساختاری قدرتمند در بنای مساجد می‌باشد. مساجد خراسان، جزء نخستین ابنیه‌ تاریخ و تمدن مبتنی بر اسلام هستند که در سبک‌های آذری و خراسانی الگوی دیگر مساجد ایران بوده‌اند. در معماری مساجد خراسان، مفاهیمی نهفته است که ریشه در اعتقادات، تاریخ و فرهنگ مسلمین دارد. یکی از این مفاهیم عوالم سه‌گانه است که از زمان حکمت اشراق مطرح گشته و در حکمت ملاصدرا به کمال رسیده است. وی اشاره به سه عالم مادی، مثالی و عقلی دارد و برای هر یک ویژگی منحصربه‌فردی قائل است. با فرض اینکه مبانی حکمی، یکی از عوامل تاثیرگذار بر شکل‌گیری مساجد خراسان است، پژوهش حاضر بر آن است تا به چنین سؤالاتی پاسخ دهد: ساختارمندی فضای معماری مساجد سنتی خراسان بزرگ به چه صورت است؟ این ساختار فضایی چگونه بر عوالم سه‌گانه منطبق است؟ بنابراین هدف پژوهش حاضر بررسی نحوه ساختارمندی معماری سنتی مساجد خراسان و روشن‌سازی نحوه انطباق آن بر عوالم سه‌گانه می‌باشد که از روش توصیفی ـ تحلیلی با راهبرد استدلال منطقی بهره گرفته است. نتایج پژوهش حاضر نشان می‌دهد فضاهای اصلی مسجد به سه دسته فضای بسته، نیمه‌باز و باز قابل تقسیم می‌باشد که مفاهیم آنها بر مبانی عوالم سه‌گانه منطبق است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله معماری عصر سلجوقی، ساختار معماری، مساجد خراسان، عوالم سه گانه.
عنوان انگلیسی
چکیده انگلیسی مقاله
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله محبوبه زمانی |
دانشجوی دکتری معماری، گروه معماری، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران. (نویسنده مسئول)

امیر اکبری |
استادیار، گروه تاریخ، دانشگاه آزاد اسلامی، بجنورد، ایران.

نشانی اینترنتی http://tarikh.maaref.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1699-2&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تاریخ هنر و معماری
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات