این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
مدیریت بحران، جلد ۱۰، شماره ۲، صفحات ۱۴۱-۱۵۵
عنوان فارسی نقش تنوع منابع درآمدی بر آسیب‌پذیری خانوارهای کشاورز روستایی در معرض خشک‌سالی مطالعه موردی: شهرستان چناران
چکیده فارسی مقاله خشک‌سالی یکی از مخاطرات طبیعی با پیامدهای گسترده است. آسیب­پذیری کشاورزان تحت تأثیر این مخاطره به دلیل اتکای اقتصاد نواحی روستایی به بخش کشاورزی بسیار بالا است. محققان مهم­ترین راهکار کاهش آسیب­پذیری کشاورزان را تنوع‌بخشی منابع درآمدی می­دانند. مطالعه حاضر به بررسی نقش تنوع منابع درآمد زراعی و غیر زراعی بر آسیب­پذیری کشاورزان نواحی روستایی در معرض خشک‌سالی می­پردازد. روش تحقیق ازنظر ساختار، توصیفی-تحلیلی و ماهیت، کاربردی است. متغیرهای مستقل تنوع فعالیت­های اقتصادی زراعی، غیر زراعی و متغیرهای وابسته آسیب­پذیری به تفکیک سه بعد اقتصادی، اجتماعی و محیطی است. ضریب آلفای کرون باخ 94/0 بیانگر پایایی مطلوب ابزار تحقیق است. در این مطالعه 271 خانوار کشاورز روستایی در 15 روستای شهرستان چناران در انجام تحقیق مشارکت نمودند. نتایج تحلیل واریانس نشان داد «تنوع غیر زراعی» باعث کاهش آسیب­پذیری خانوارهای کشاورز روستایی گردیده است. به‌طوری‌که میانگین آسیب­پذیری در خانوارهای دارای منابع درآمدی متنوع غیر زراعی 72/3، نیمه متنوع 88/3 و غیر متنوع 18/4 است. همچنین تنوع زراعی تأثیر آماری معنی­داری بر آسیب­پذیری خانوارهای کشاورز روستایی در مواجهه با خشک‌سالی نداشته است. بر اساس نتایج تحلیل مسیر «تنوع غیر زراعی» به میزان 23/0- باعث کاهش آسیب‌پذیری خانوارهای کشاورز روستایی گردیده ­است. ازآنجاکه کشاورزان دارای منابع درآمدی متنوع غیر زراعی در برابر بحران­ها و شوک­های ناگهانی همچون خشک‌سالی کمتر در معرض آسیب قرار می­گیرند، ضروری است برنامه­ریزان با اتخاذ راهبردهای مناسب، تنوع فعالیت­های اقتصادی غیر زراعی را در نواحی در معرض خشک‌سالی تقویت نمایند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله شهرستان چناران،آسیب‌پذیری،خشک‌سالی،تنوع غیر زراعی،تنوع زراعی،
عنوان انگلیسی The role of diversity of income sources on the vulnerability of rural farmer households exposed to drought (Case Study: Chenaran County)
چکیده انگلیسی مقاله Drought is one of the natural hazards that has far-reaching consequences. Due to the dependence of the rural economy on the agricultural sector, the vulnerability of farmers to this risk is very high. Researchers say the most important way to reduce farmers' vulnerability is to diversify their sources of income. Therefore, the present study investigates the role of diversity of agricultural and non-agricultural income sources on the vulnerability of farmers in rural areas to drought. The research method is structurally descriptive-analytical and practical in nature. Independent variables are the diversity of agricultural and non-agricultural economic activities and the dependent variables are vulnerable to three economic, social and ecological dimensions. Cronbach's alpha coefficient of 0.94 indicates the optimal reliability of the research instrument. In this study, 271 rural farmer families in 15 villages of Chenaran city participated in the research. The results of analysis of variance showed that "non-agricultural diversity" has reduced the vulnerability of rural farming households. So that the average vulnerability in households with diverse non-agricultural income sources is 3.72, semi-diverse 3.88 and non-diverse 18.4. Also, crop diversity has not had a statistically significant effect on the vulnerability of rural farming households in the face of drought. According to the results of the analysis of the "non-agricultural diversity" route, the rate of vulnerability of rural farming households has decreased by -0.23. Because farmers with a variety of non-farm income sources are less vulnerable to crises and sudden shocks such as drought, it is important for planners to adopt appropriate strategies to strengthen the diversity of non-farm economic activities in drought-prone areas.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله شهرستان چناران,آسیب‌پذیری,خشک‌سالی,تنوع غیر زراعی,تنوع زراعی
نویسندگان مقاله نرگس حاجیان |
دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه فردوسی مشهد

مریم قاسمی |
استادیار جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه فردوسی مشهد

نشانی اینترنتی https://www.joem.ir/article_246949_e0683fde04b47479ceaa3ebd183b7a64.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات