این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
فقه و اصول، جلد ۵۵، شماره ۳، صفحات ۱۹۳-۲۱۰
عنوان فارسی درنگی در شمول قاعدۀ درأ در خصوص شبهۀ اختلال روانی (جنون)
چکیده فارسی مقاله «درأ» از قواعد تفسیری در قضای اسلامی است که سبب اسقاط مجازات از فردی که انتساب عمل مجرمانه به او یا تحقق مسئولیت جزایی او مشکوک است، جریان می‌یابد. این قاعده از دیرباز چه با نام قاعده و چه بدون آن، در ابواب فقه جزایی مورد توجه فقیهان بوده، مباحث مختلفی ذیل آن مطرح شده است. در این میان، شبههٔ اختلال روانی در مورد مرتکبِ عملِ مجرمانه کمتر مدِّنظر بوده است؛ به این معنا که فردِ مرتکبِ، ادعا می‌کند که ارتکاب عمل مجرمانه در حالت اختلال روانی (جنون) صورت گرفته و نیز ممکن است گاه بدون طرح چنین ادعایی از سوی مرتکب، خود قاضی در وجود اختلال روانیِ مرتکب، دچار شبهه و تردید شود. این نوشتار به‌روش توصیفی‌ و تحلیلی در جایگاه تحقیق در شمول یا عدم‌شمول قاعدهٔ درأ در خصوص این‌گونه شبهه، دو احتمال را بررسی کرده و جریان قاعدهٔ درأ را در شبههٔ جنون، راجح دانسته است. ادلهٔ این قول عبارت‌اند از: عموم واژهٔ «الشبهات»، لزوم احراز فقدان شبهه در جریان مجازات، اصل لزوم تخفیف در مجازات و حکم مستقل عقلی.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله قاعدهٔ درأ، شبههٔ اختلال روانی، جنون، شبههٔ خطا و اکراه،
عنوان انگلیسی Reflection on inclusion of the rule of Dar~ (cancellation) regarding suspicion of mental disorder (insanity)
چکیده انگلیسی مقاله "Dar~ is one of the rules of interpretation in Islamic jurisprudence, which causes the punishment to be revoked from a person to whom the attribution of a criminal act or the realization of his criminal responsibility is doubtful. This rule, with or without the name of the rule, has been the focus of jurists in the chapters of criminal jurisprudence, and various topics have been discussed under it. In the meantime, the suspicion of mental disorder in the case of the perpetrator of a criminal act has been less considered; In the sense that the perpetrator claims that the criminal act was committed in a state of mental disorder (insanity) and it is possible that sometimes without such a claim being made by the perpetrator, the judge himself may have suspicion about the presence of the perpetrator's mental disorder. This article, in a descriptive and analytical way, has examined two possibilities in the position of research on the inclusion or exclusion of the Dar~ rule regarding this kind of suspicion, and considered the flow of the Dar~ rule to be preferable in the case of the suspicion of insanity. The proofs of this statement are: the general word " suspicions ", the necessity of verifying the lack of suspicion during punishment, the principle of the necessity of mitigating the punishment, and the independent rational verdict.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله قاعدهٔ درأ, شبههٔ اختلال روانی, جنون, شبههٔ خطا و اکراه
نویسندگان مقاله مونا کمیلی |
دانش آموخته دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد

محمد حسن حائری |
استاد دانشگاه فردوسی مشهد

حسین ناصری مقدم |
استاد دانشگاه فردوسی مشهد

نشانی اینترنتی https://jfiqh.um.ac.ir/article_40649_a772868f92f04371e0aa5098d038af62.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات