این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
تحقیقات جغرافیایی، جلد ۳۸، شماره ۴، صفحات ۱۰۰۱-۱۰۲۰
عنوان فارسی تغییرات زمانی برخی از عوامل حاصلخیزی خاک در اراضی کشاورزی استان آذربایجان‌شرقی
چکیده فارسی مقاله اهداف: این پژوهش با هدف پایش وضعیت حاصلخیزی خاک‌ها بر اساس تغییرات مکانی و زمانی عناصر کربن آلی، فسفر و پتاسیم قابل جذب در اراضی کشاورزی استان آذربایجان­شرقی در فاصله زمانی 15 سال (1401-1385) انجام گرفت.
 روش شناسی: ابتدا نقشه‌های تغییرات مکانی کربن آلی، فسفر و پتاسیم قابل جذب از روی نتایج آنالیز 9000 نمونه خاک که در فاصله سال­های 1385-1381 از اراضی زراعی کلیه شهرستان­های استان جمع‌آوری شده ­بودند با استفاده از روش عکس فاصله وزنی تهیه شدند. نقشه‌های مذکور در فاصله سال­های 1399 تا 1401 نیز بر اساس داده‌های 1400 پایگاه داده، تهیه و پهنه­های همگن ویژگی‌های مورد بررسی براساس استانداردهای موسسه تحقیقات خاک و آب کلاس‌بندی شدند.
یافته ها: نتایج نشان داد در اراضی با کربن آلی کمتر از یک درصد (فقیر) کاهش قابل توجهی صورت گرفته بطوری که در سال 1401 سطح این اراضی به کمتر از نصف کاهش یافته­است. ولی سطح اراضی که کربن آلی در آن­ها بالاتر از یک درصد است به بیش 660 هزار هکتار افزایش یافته­است. مقدار فسفر قابل جذب خاک در طی این سال­ها بصورت قابل توجهی کاهش یافته است بطوریکه در بیش از 1260 هزار هکتار فسفر قابل جذب خاک به کمتر از 10 میلی­گرم بر کیلوگرم کاهش یافته است. بر عکس این دو عنصر مقدار پتاسیم طی این دوره تغییر چندانی نداشته­است.
نتیجه­ گیری: این پژوهش نشان داد که میزان کود مصرفی رابطه مستقیمی با قیمت محصول و کود دارد. مصرف کود در دهه هفتاد بدلیل قیمت پائین آن بسیار فراتر از نیاز گیاه بود اما افزایش قیمت کود و نیز هشدار محققین در خصوص تجمع بقایای کود در خاک و محصولات کشاورزی باعث شد که مصرف آن کاهش یابد اما کاهش مصرف کود در محصولاتی مانند گندم به دلیل قیمت پائین آن منجربه عدم تمایل به مصرف شده است.
 
کلیدواژه‌های فارسی مقاله سیستم اطلاعات جغرافیایی،عناصر غذایی،تغییرات زمانی. استان آذربایجان‌شرقی،کربن آلی
عنوان انگلیسی Temporal variations of some soil fertility factors in the agricultural lands of East Azerbaijan province
چکیده انگلیسی مقاله Aims: This research was conducted with the aim of monitoring soil fertility based on the spatial and temporal variations of organic carbon, available phosphorus and potassium in the agricultural lands of East Azerbaijan province in a period of 15 years.
Methodology: First, the spatial variation maps of soil organic carbon, available phosphorus and potassium were prepared using IDW approach based on the analysis of 9000 soil samples which had been collected between 2002-2006 from the agricultural lands of all the counties of the province. The mentioned maps were prepared between 2020 and 2022 based on the data of 1400 databases, and the homogeneous areas of the studied properties were classified according to the standards of the Soil and Water Research Institute.
Findings: Results showed that there was a significant decrease in the lands with organic carbon less than one percent; so that in 2022 the area of these lands decreased to less than half. But the area of land with organic carbon higher than 1%, has increased to more than 660000 ha. The amount of available phosphorus has decreased significantly during these years, so that in more than 1260000 ha, it decreased to less than 10 mg/kg. But the amount of potassium has not changed much during this period.
 Conclusion: The amount of fertilizer consumed has a direct relationship with the price of the agricultural products and fertilizer. Fertilizer consumption in the ninth decade due to its low price was much more than the plant's needs, but the increase in the price of fertilizer and also the warning of researchers about the accumulation of fertilizer residues in the soil and agricultural products, caused its consumption to decrease. But, the decrease in fertilizer consumption in crops such as wheat due to its low price has led to unwillingness to use it.
 
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Geographical information system,nutrient,temporal changes. East Azarbaijan province.,organic carbon
نویسندگان مقاله اصغر فرج نیا | Asghar Farajnia


نشانی اینترنتی http://georesearch.ir/browse.php?a_code=A-10-1476-3&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده سنجش از دور
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی اصیل
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات