این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
جامعه شناسی ایران، جلد ۲۴، شماره ۱، صفحات ۷۱-۹۶
عنوان فارسی دینداری در ایران پساانقلابی: سیاست جماعت‌های مذهبی
چکیده فارسی مقاله پس از انقلاب  اسلامی که نوعی انضباط معطوف به هنجارهای دینی بر فضای عمومی حاکم شد. این سؤال پدید آمد که آیا در جامعۀ پساانقلابی مردم دیندارتر شده‌اند؟ پژوهش‌هایی برای پاسخگویی به این پرسش انجام شدند. عمدۀ این پژوهش‌ها به وجود شکافی در داده‌های دینداری اشاره کرده‌اند. این شکاف‌ها  از یک‌سو، میان باورها، تجربه‌ها وعواطف دینی با مناسک جمعی و از سویی‌دیگر، میان رفتارهای دینی فردی با مناسک دینی جمعی گزارش‌شده‌است و کمتر پژوهشی به شکاف درونی مناسک جمعی پرداخته‌است، درحالیکه این شکافی مهم است و به ما امکان می‌دهد وضعیت دینداری در ایران را به کمک مفاهیمی جز عرفی‌شدن و خصوصی‌شدن دینداری تحلیل کنیم. بر اساس تحلیل ثانویۀ داده‌های دو پیمایش ملی دینداری در سال‌های 90 و 95، اقبال به «مناسک جمعی دومین»قابل توجه است. مبنای اقبال به این نوع مناسک، عاطفه و هیجان است. بنابراین، شاید بتوان وضعیت دینداری در ایران را بر اساس محوریت عواطف و احساسات، بهتر توضیح داد. بر همین مبنا، جماعت‌هایی‌دینی شکل گرفته‌اند که می‌توانند پایگاهی مهم برای بازتولید دستگاه ایدئولوژیک حاکم باشند. در اساس، دوگانۀ جماعت‌های دینی و دینداری رسمی همچون دوگانۀ دینداری رسمی و دینداری فردی تصویری واقع‌نما به دست نمی‌دهد. وانگهی محوریت میل و احساسات گرچه می‌تواند به تکوین سوژۀ خلاق در معنای تورنی منجر شود اما با توجه به سیاستگذاری حکومت دینی بر مناسک جمعی دومین بیشتر محتمل است منجر به ادغام فرد در جماعت شود و زمینه رابرای بازتولید دستگاه ایدئولوژیک دولت و تقویت اقتدارگرایی فراهم سازد.  بررسی ادبیات دینداری در ایران بر تغییر دستگاه‌های ایدئولوژیک دولت از تأکید بر عبادات فردی چون نماز و روزه به آیین‌های جمعی و فضاهای قدسی دلالت دارد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله دینداری، ایران، دستگاه‌های ایدئولوژیک دولت، جماعت، احساسات، مناسک،
عنوان انگلیسی Religiosity in postrevolutionary Iran: Politics of religious crowds
چکیده انگلیسی مقاله After the Islamic revolution, a religious discipline became dominant. This question appeared whether in postrevolutionary society people are more religious. In previous researches, it is mentioned that there is a gap in religiosity data. The gap is between religious believes, experiences, and emotions on one side and collective rituals on the other side. Also, the gap is between individual religious behaviors on one hand and collective rituals on the other hand. It is rarely discussed the gap inside the collective rituals. However, it is an important gap that enables us to analyze the religiosity in contemporary Iran through concepts other than secularization and privatization of religiosity. According to secondary analysis of data from two national surveys in 1390 and 1395, secondary rituals like pilgrimage were considerably popular. People turn to these rituals relying on their emotions. Besides, self-referential religiosity that is based on emotions has become important. Based on this, religious crowds have been formed which could be an important base to reproduce the dominant ideological apparatus. The duality of religious crowds and formal religiosity does not give us a realistic depiction. Nor does the duality of formal and individual religiosity. Furthermore, although the centrality of emotions and desires can lead to the formation of creative subject- as Alain Touraine said- but looking at the policies of government on secondary collective rituals, it is more probable that it will lead to the merge of the individual into the crowd. In this way, the ideological apparatus of the state will be reproduced and authoritarianism will be strengthened. The study of religious literature in Iran indicates a change in the ideological apparatus of the state from emphasizing individual worship such as prayer and fasting to collective rituals and sacred spaces.  
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله دینداری, ایران, دستگاه‌های ایدئولوژیک دولت, جماعت, احساسات, مناسک
نویسندگان مقاله عباس کاظمی |
دانشیار گروه مطالعات فرهنگی، موسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی، تهران ، ایران

نفیسه حصارکی |
دکتری جامعه شناسی سیاسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

نشانی اینترنتی http://www.jsi-isa.ir/article_709977_1e776538cbc4577b9424ed2fca01e777.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات