این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، جلد ۴۰، شماره ۱، صفحات ۱-۱۷
عنوان فارسی اثر مدت زمان روشنایی و هورمون اسید آبسیزیک بر خصوصیات مورفولوژیکی و رنگدانه‌های گیاه شاهدانه (.Cannabis sativa L)
چکیده فارسی مقاله سابقه و هدف: نور از عوامل محیطی تأثیرگذار بر رشد و توسعه گیاهان است. امروزه لامپ‌های LED منابع نوری هستند که پژوهش‌ها بر روی آنها متمرکز شده است و در تولیدات گیاهی پیشنهاد می‌شوند. در سال‌های اخیر توجه متخصصان کشاورزی به تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی برای بهبود کیفیت و پایداری سیستم کشت معطوف شده است. الیسیتورهای زیستی از طریق فعال کردن سازوکارهای دفاعی باعث القای تشکیل متابولیت‌های ثانوی و پاسخ‌های فوق حساسیتی می‌شوند. فیتوهورمون آبسیزیک اسید، عامل انتقال پیام در شرایط تنش‌های زنده و غیر زنده است.
مواد و روش‌ها: این پژوهش در سال 1400 در گلخانه مرکز تحقیقات بیولوژیک شهید فزوه اصفهان به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 5 تکرار بر روی گیاه شاهدانه (.Cannabis sativa L) انجام شد. بدین منظور تأثیر فاکتورهای آزمایش شامل چهار غلظت اسید آبسیزیک (0، 5، 10 و 20 میلی‌گرم در لیتر) و پنج طول روز (16، 14، 12، 10 و 8 ساعت روشنایی) بر خصوصیات رشدی، محتوای رنگدانه‌های فتوسنتزی و فنل گیاه شاهدانه ارزیابی گردید. برای هر سطح نوری 20 گلدان در 5 ردیف 4تایی در نظر گرفته شد و بالای سر هر 20 گلدان به‌صورت جداگانه با توجه به نتایج آزمایش مقدماتی 4 عدد لامپ LED 9 وات با قدرت تابش 90 لومن متصل به زمان‌سنج به فاصله زمانی 16، 14، 12، 10 و 8 ساعت قرار داده شد. قبل از ورود گیاه به مرحله گلدهی، گیاهان با محلول‌های صفر، 5، 10 و 20 میلی‌گرم در لیتر اسید آبسیزیک به‌طور کامل محلول‌پاشی شدند. محلول‌پاشی سه بار و به فاصله 24 ساعت تکرار شد. سپس یک روز پس از محلول‌پاشی، برگ‌های گیاهان برای بررسی صفات مورفولوژیکی و میزان رنگدانه‌ها جمع‌آوری گردید.
نتایج: بیشترین ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد برگ، طول ریشه، وزن تر و خشک ریشه، وزن تر و خشک اندام هوایی و وزن تر و خشک برگ در مدت زمان روشنایی 14 ساعت حاصل شد، در حالی که کمترین میزان این صفات در مدت زمان روشنایی 16 ساعت مشاهده گردید. همچنین بیشترین میزان کلروفیل a، b، کل و کاروتنوئید در تیمار مدت زمان روشنایی 16 ساعت بدون کاربرد هورمون اسید آبسیزیک حاصل شد. در حالی که بیشترین میزان آنتوسیانین در تیمار مدت زمان روشنایی 16 ساعت تحت تیمار هورمون اسید آبسیزیک با غلظت‌های 10 و ppm20 مشاهده گردید. همچنین، بیشترین میزان فنل کل در مدت زمان روشنایی 16 ساعت تحت تیمار اسید آبسیزیک با غلظت ppm20 حاصل شد.
نتیجه‌گیری: با توجه به اهمیت و کاربرد فراوان گیاهان دارویی در زندگی امروزی بشر، بررسی وجود ارتباط بین شرایط محیطی (ازجمله نور) و هورمون‌های گیاهی (مانند اسید آبسیزیک) با تولید و تجمع متابولیت‌های ثانویه در این گیاهان می‌تواند بسیار مفید باشد. نتایج این مطالعه نشان داد که استفاده از نور LED با مدت زمان‌های روشنایی 14 و 16 ساعت برای افزایش خصوصیات رشدی و محتوای رنگیزه‌های فتوسنتزی گیاه شاهدانه توصیه می‌گردد. در حالی ‌که در این شرایط کاربرد اسید آبسیزیک برای افزایش تولید آنتوسیانین و فنل کل، ضروری به ‌نظر می‌رسد. در مجموع، نتایج این پژوهش نشان داد که اگر از نظر نور طبیعی در محیط‌های بسته مانند گلخانه محدودیت ایجاد شود، می‌توان با نور مصنوعی تکمیلی حاصل از لامپ‌های LED ویژگی‌های کمّی و کیفی گیاهان دارویی ازجمله شاهدانه را بهبود بخشید.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله آنتوسیانین، کاروتنوئید، نور مصنوعی، قطر ساقه، خصوصیات رشدی،
عنوان انگلیسی Effects of photoperiod and abscisic acid hormone on Cannabis sativa L. morphological and chemical characteristics
چکیده انگلیسی مقاله Light is one of the environmental factors influencing the growth and development of plants. In recent years, the attention of agricultural experts has been directed to plant growth regulators in order to improve the quality and stability of the cultivation system. The current research was carried out in the year 2021 in the greenhouse of Shahid Fozveh Biological Research Center in a factorial format in the form of a completely randomized design in 5 replications. For this purpose, the effect of test factors including four concentrations of abscisic acid (0, 5, 10 and 20 mg/liter) and 5 day lengths (16, 14, 12, 10 and 8 hours of light) on the growth characteristics and content of photosynthetic pigments. The cannabis plant was evaluated. The results showed that the highest plant height, stem diameter, number of leaves, root length, fresh and dry weight of roots, fresh and dry weight of aerial parts and fresh and dry weight of leaves were obtained under the lighting duration of 14 hours, while the lowest amount of this the traits were observed during the lighting period of 16 hours. Also, the highest amounts of chlorophyll a, b, total and carotenoid were obtained in the treatment of 16 hours of light duration without the use of abscisic acid hormone. While the highest amount of anthocyanin was observed in the treatment of 16 hours of light duration under the treatment of abscisic acid hormone with concentrations of 10 and 20 ppm. Also, the highest amount of total phenol was obtained during the lighting period of 16 hours under the treatment of abscisic acid with a concentration of 20 ppm. Considering the importance and many uses of secondary metabolites in today's human life, investigating the existence of a relationship between environmental conditions and the production and accumulation of secondary metabolites in plants can be very useful. Therefore, it is recommended to use LED light with lighting durations of 14 and 16 hours to increase the growth characteristics and content of photosynthetic pigments of hemp plant.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله آنتوسیانین, کاروتنوئید, نور مصنوعی, قطر ساقه, خصوصیات رشدی
نویسندگان مقاله شمیلا یداللهی زاده |
گروه باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه هرمزگان، بندرعباس

فرزین عبدالهی |
عضو هیات علمی دانشگاه هرمزگان

علیرضا یاوری |
هیات علمی در دانشگاه هرمزگان

لیلا جعفری |
گروه باغانی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه هرمزگان

نشانی اینترنتی https://ijmapr.areeo.ac.ir/article_131004_e806b84e949a75275a4e113977481a87.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات