این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی، جلد ۱۴، شماره ۵۳، صفحات ۹-۱۰

عنوان فارسی بررسی انتقادی ادعای عدم ناپسندی برهنگی سر و گردن در روزگار پیامبر صلّی الله علیه و آله (با تکیه بر مبانی قرآن شناختی و شواهد تاریخی)
چکیده فارسی مقاله
نظریه «حجاب ­حداقلی» مبتنی بر نظریه «حداقلی فرمان­ الهی» بر آن است که در آموزه‌های اسلام، نپوشاندن سر و گردن و موی زن مقابل نامحرم قباحتی نداشته است و تلازمی میان اخلاق و حیا با پوشش و حجاب وجود ندارد. تأخیر در نزول آیات مربوط به حجاب، طواف عریان، نحوه پوشش حاجیان در مناسک حج، برهنگی اصحاب صُفّه و عدم واکنش شریعت اسلام نسبت به برهنگی از ادله مدافعان این دیدگاه است. این پژوهش به روش تحلیل انتقادی و با بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای ازجمله آثار بنایی و بیانی صاحبان این نظر، به توجیه و ردّ دلایل ایشان پرداخته‌ است. یافته‌های پژوهش بیانگر آن است که برهنگی اعمّ از برهنگی کامل و برهنگی سر و گردن و موی بانوان، قبیح بوده و واکنش قرآن کریم و رسول­ خدا (ص) را به‌دنبال داشته است. در سال­‌های آغازین رسالت و در آیات مکی، قرآن نسبت به برهنگی­‌های کامل موردی، واکنش نشان داد و آن را حرام اعلام کرد (اعراف/۲۷ و ۲۸) و جهت رفع نواقص پوشش بانوان ( پوشش بدن و حجم محاسن) نیز دو  آیه 31 نور و 59 احزاب نازل گردید. رسول ­خدا (ص) نیز به این برهنگی‌­ها واکنش منفی نشان داد و برای رفع آن تلاش نمود. به‌نظر می‌­رسد، ارتباط میان قبح برهنگی سر و گردن و موی بانوان و بی­‌حیایی از نوع «عموم و خصوص من وجه» است و نه «عموم و خصوص مطلق»؛ بدین معنا که تنها برخی از بانوانی که با آگاهی به حکم شریعت و قباحت آن به کشف مو و گردن و سر مبادرت می‌­نمایند، متصف به بی­‌حیایی می­‌گردند و کسانی که این عملشان از روی آگاهی و ... نیست به بی­‌حیایی متصف نمی‌­گردند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله حجاب حداقلی، برهنگی، قباحت، عصر پیامبر(ص)، مبانی قرآنی.

عنوان انگلیسی
چکیده انگلیسی مقاله
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله

نویسندگان مقاله محمدرضا شاه سنائی |
استادیار مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی قم. (نویسنده مسئول)

نعمت‌الله صفری فروشانی |
استاد گروه تاریخ اهل بیت (ع) مجتمع تاریخ و سیره و تمدن اسلامی وابسته به جامعه المصطفی العالمیه.


نشانی اینترنتی http://tarikh.maaref.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1788-3&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده سایر موضوعات تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات