این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
هنرهای تجسمی، جلد ۲۱، شماره ۴، صفحات ۸۵-۹۴
عنوان فارسی بررسی اسلوب خط در نسخه‌ای از رسالۀ احکام نجوم
چکیده فارسی مقاله خط نامتعارف و کمتر شناخته­شده­ا ی که نسخه­‌ای از کتاب احکام نجوم (کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، شمارۀ 17225) بدان کتابت شده، یکی از حلقه های گمشده را در تاریخ خوشنویسی ایرانی نمایان می سازد. به نظر می­رسد با توجه به شباهت‎ها و تفاوت‎های این خط با نسخ و کوفی شرقی، خط نسخۀ احکام نجوم را می‎توان اسلوب ویژه ای برای کتابت نسخ خطی در برهه­ای از تاریخ در نظر گرفت. این پژوهش با هدف مطالعه این خط کمتر شناخته­شده و همچنین گمانه‌­زنی دربارۀ تاریخِ احتمالی کتابتِ نسخۀ بی­‌انجامۀ احکام نجوم، به شیوۀ تاریخی، تحلیلی و تطبیقی صورت می­گیرد. خط نسخۀ احکام نجوم، خط نَسخی است که برخی از ویژگی های کوفی شرقی را با خود دارد. با در ­نظر­گرفتن مشترکات ظاهری خط این نسخه با نسخه­های کهن فارسی دیگر همچون کتاب الابنیه عن حقایق الادویه، ترجمان البلاغه، معانی کتاب الله تعالی و تفسیره المنیر و تحدید نهایات الاماکن لتصحیح مسافات المساکن، احتمال دارد نسخۀ مورد بررسی ما در حوالی قرون پنجم تا ششم هجری قمری به قید کتابت درآمده باشد. همچنین، شباهت اسلوب خط در نمونه­های فوق، احتمال وجود شیوه­ای مرسوم در خط نسخ در حدود قرون پنجم و ششم هجری قمری را تا حد زیادی تأیید می‎کند.  
کلیدواژه‌های فارسی مقاله نسخۀ خطی، احکام نجوم، خط نسخ، خط کوفی شرقی،
عنوان انگلیسی A Study of Script Style in One of the Risalah Ahkam- e- Nojoom Manuscript
چکیده انگلیسی مقاله Manuscriptsareconsideredasoneofthemostvaluableculturalandartisticheritagethatfromthebeginninghashadanimportantplacein Islamic culture. Inonehand, considerationandvaluationofIslamicreligionwastowardwritingandreadingandontheotherhand, banonmakingpictureinthisreligion,directedallattentiontotraditionmanuscript.However, inIslamicrealm, prescription alongwithwritingQuranbecamepopularfromthe eighth/secondcenturyanditwasuseduntiltheendofthepreviouscentury,becauseprintingindustrywasusedinIslamiccountriesduetothealtitudeplaceofscript.Amongseveralelementsthathaveimportantroleincreatingmanuscript, writtenelementsofscripthasparticularimportanceHowever,inmoreresearchesdoneongraphologyofmanuscripts,onlyknownandcommonscriptshavebeenallocatedandunknownscriptshavebeenignored. Becauseofthis, byobserving 20 thousandmanuscriptsoflibraryofIslamicParliament,finallyRisalah Ahkam- e- Nojoommanuscripthasbeenchosenwhichisremarkablebecauseofthenewanddifferentfeatureofscriptstyle.Unknownand uncommonscripthasbeenwritteninoneofAhkam- e- Nojoommanuscript (Library, Museum and Document Center of Iran Parliament, No.17225)whichshowsoneofthemissingpartsinthehistoryofIslamic calligraphy. Inthisarticle,themainhypothesisisaimedtostudythescriptstyleinAhkam- e- NojoommanuscriptanditseemsthatgiventosimilaritiesanddifferencesofthisscriptwithNaskhandEastKufic, wecanconsiderscriptstyleinAhkam- e- Nojoommanuscriptasoneofthespecificmethodsofwritingduringthehistory.ThisstudyisdonewiththepurposeofunknownscripttypologyinmanuscriptofAhkam- e- NojoomandreachingtotheprobabledateforwritingAhkam- e- Nojoommanuscript.Also,ontheotherhand, it is inspiringforPersiantypedesignerbyanewideaintypedesignandprovidesdifferentcontextsinthisfieldofgraphicdesign.ThepresentstudyisallocatedtoexaminevisualfeaturesofunknownscriptintheAhkam- e- Nojoommanuscriptbycomparative,analyticandhistoricmethod.Inthisarticle,thewholestructureandvisualfeaturesofitsletterformswhichrelatetoIslamiccalligraphyisconsidered,Asaresult,thescriptstyleofAhkam- e- NojoomisNaskhscriptthathassomeofthefeaturesof EastKufic. Also,thesecondaryhypothesisisconfirmedbyconsideringthecommonfeatureofthisscriptwithotherOldPersianmanuscriptlike Al-AbniaAnHaqayiqal-Advia(AustriaPubliclibrary,No. A.F.340),Tarjumanal-Balagha (FatihlibraryinIstanbul,No.5413),MaaniKitabAllahTaalaWaTafsirehal-Munir (TopkapiSarayimuseum,No. 209)and TahdidNahayatal-Amakinli-Tas'hihMasafatalMasakin (FatihlibraryinIstanbul,No.3386).Itisprobablethatthepresentmanuscriptisdatedtoaboutsixorfivecentury.Moreover,similarityinscriptstyleintheaboveexamplescanprobablyconfirmtheexistenceofacommonmethodinmanuscriptoffiveandsixcentury.Wehopethatthepresentstudyprovidesbackgroundsformoreresearch.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Manuscript, Ahkam- e- Nojoom, Naskh Script, East Kufic
نویسندگان مقاله صداقت جباری |
دانشیار گروه ارتباط تصویری و عکاسی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تهران (Tehran university)

معصومه مصلح امیردهی | mosleh amirdehi
کارشناسی ارشد رشتۀ گرافیک از پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تهران (Tehran university)

نشانی اینترنتی http://jfava.ut.ac.ir/article_59958_bcc1cbfc86fe1f8179b0563c144e6f12.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1303/article-1303-314763.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات