این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پژوهش های معماری اسلامی، جلد ۱۲، شماره ۲، صفحات ۰-۰
عنوان فارسی مراتب ادراک فضا در رواق الله وردی خان؛ با نگاهی به مفهوم حرکت جوهری ملاصدرا
چکیده فارسی مقاله
حرکت در فضا، لازمه‌­ی ادراک معمارانه است. فلسفه نیزعامل حرکت را مبنایی برای ادراک جهان مادی می­‌داند. به گونه­‌ای که فلاسفه­‌ی اسلامی نیز از دیرباز بر این مهم تاکید داشته­‌اند و حرکت را دارای کمال و غایت می­‌دانستند. ملاصدرا بنیانگذار حکمت متعالیه با بیان نظریه‌­ی حرکت جوهری خود معتقد است که وجود مادی با حرکت دائمی خود به سوی وجود عقلانی و مجرد، با طی مراتب و گذر از عوالم سه گانه (محسوس، خیال و معقول) به ادراک حقایق جهان نایل خواهد شد. در این ارتباط مساله حرکت جوهری و ادراک فضا در معماری موضوع اصلی این پژوهش خواهد بود. حال سوال پژوهش اینگونه خواهد بود که چگونه می‌­توان به ادراک فضای معماری- بالاخص مورد پژوهش حاضر یعنی رواق الله وردی خان در حرم مطهر امام رضا(ع)- با نظر به حرکت جوهری ملاصدرا نائل آمد و تفسیری جدید از این ادراکات ارائه نمود؟ هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی مراتب ادراک فضا در رواق الله­‌وردی­خان با نگاهی به مفهوم حرکت جوهری ملاصدرا می‌­باشد. بدین منظور، در این مقاله ابتدا به بررسی مفهوم حرکت جوهری ملاصدرا پرداخته و سپس به بررسی مراتب ادراک فضا در رواق الله وردی خان پرداخته شده است. پژوهش پیش‌­رو از نوع کیفی تحلیلی-توصیفی بوده و راهبرد آن پرداختن به مطالعات موردی با رویکرد تفسیری می­‌باشد. این مقاله با تحلیل تجربه­‌ی ادراکی ناظر در رواق الله وردی­خان، مقارنه‌­ی حرکت و ادراک در فلسفه و معماری را مورد بررسی قرار می‌­دهد. نتایج مطالعات نشان داده است که سلسله مراتب فضایی در رواق الله­ وردی ­خان، عدم تنوع مصالح در فضای داخلی این رواق و مواجهه انسان از ورودی تا مرکز آن مبتنی بر دیدگاه تجربه فضایی است که منجر به بهبود ادراکات حسی وتجربه فضایی زائران از رواق و فضامندی آن شده است. ضمن اینکه بستری برای کشف و شهود درونی ناظر فراهم می‌­سازد، با توجه به تجربه­‌ی ادراکی از نازل به سوی کامل­ترین آن هدایت خواهد شد. همچنین با توجه به نوع فضاها و حرکت زائر در فضای رواق می­‌بایست بیان نمود که تجربه فضایی به گونه‌­ای چند حسی بوده و کالبد این رواق به نحوی ساخته و پرداخته شده که حواس پنجگانه زائران را درگیر خودش می­‌نماید.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله مراتب ادراک فضا، حرکت جوهری، رواق الله وردی‌خان، سلسله مراتب فضایی، ملاصدرا.
عنوان انگلیسی The steps of Space perception in the Allahverdi Khan portico, with looking at the concept of the Mulla Sadra’s theory of Substantial Motion
چکیده انگلیسی مقاله
how to achieve the perception of the architectural space,especially the subject of the current research,namely,Allahverdi Khan portico,considering the Mulla Sadra’s theory of substantial motion and provide a new interpretation of these perceptions?The main goal of the current research is to investigate the steps of Space perception in the Allahverdi Khan portico,with looking at the concept of the Mulla Sadra’s theory of substantial motion.The current research is qualitative, analytical-descriptive,and the research strategy is a case study with an interpretive approach. The results of the studies have shown that the human encounter from the entrance to its center is based on the perspective of spatial experience,which has led to the improvement of the sensory perceptions and spatial experience of the pilgrims from the portico and its spaciousness.While it provides a platform for the discovery and inner intuition of the observer,it will be guided to the most complete one according to the perceptual.
Background and Objective:
Movement in space is a requirement of architectural perception. Philosophy also considers the factor of movement as a basis for understanding the nature. In such a way that Islamic philosophers emphasized this importance and considered movement as having perfection and purpose. The main goal of the current research is to investigate the steps of Space perception in the Allahverdi Khan portico, with looking at the concept of the Mulla Sadra’s theory of substantial motion.
Methods:
The current research is qualitative, analytical-descriptive, and the research strategy is a case study with an interpretive approach. This article examines the comparison of motion and perception in philosophy and architecture by analyzing the perceptual experience of the observer in Allah Vardi Khan's portico.
Results:
The results of the studies have shown that the spatial hierarchy in the Allahverdi Khan portico, the lack of variety of materials in the interior space of this portico and the human encounter from the entrance to its center is based on the perspective of spatial experience, which has led to the improvement of the sensory perceptions and spatial experience of the pilgrims from the portico and its spaciousness. While it provides a platform for the discovery and inner intuition of the observer, it will be guided to the most complete one according to the perceptual experience.
Conclusion:
According to the type of spaces and the movement of the pilgrims in the space of the portico, it should be stated that the spatial experience is multi-sensory and the body of this portico is built and decorated in a way that involves the five senses of the pilgrims.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله The steps of Space perception, Substantial Motion, Allahverdi Khan portico, spatial hierarchy ,Mulla Sadra
نویسندگان مقاله منا متولی حقیقی | Mona motevali haghighi
Mashhad Branch, Islamic Azad University, Mashhad, Iran.
گروه معماری، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران

سید محمد خسرو صحاف | Mohammad khosro Sahaf
Faculty of Architecture and Urban Planning, Mashhad Branch, Islamic Azad University, Mashhad, Iran.
دانشکده معماری و شهرسازی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران

طاهره کمالی زاده | Tahere Kamalzadeh
Tehran Institute of Philosophical Studies, Tehran, Iran.
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، پژوهشکده مطالعات فلسفی تهران، تهران، ایران.

نشانی اینترنتی http://jria.iust.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-2213-1&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده جایگاه حکمت نظری و عملی اسلام در معماری و شهرسازی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات