این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
مرتع، جلد ۱۸، شماره ۱، صفحات ۰-۰
عنوان فارسی ارتباط بین برخی از شاخص‌‌های تنوع و تنوع عملکرد با ویژگی‌‌های عملکردی روش تحلیل عملکرد چشم‌انداز (LFA)
چکیده فارسی مقاله سابقه و هدف: وضعیت مرتع یکی از مهم‌ترین فاکتورهایی است که ارزیابی آن در مدیریت مرتع ضرورت بیشتری دارد. با این حال، روش‌های کیفی (مانند تحلیل عملکرد چشم‌انداز) اندازه‌گیری عملکردهای اکوسیستم مرتع، وقت‌گیر و هزینه‌بر هستند و باید منحصراً توسط افراد آگاه و باتجربه استفاده شوند. در همین راستا، این تحقیق با هدف یافتن ارتباط منطقی بین ویژگی‌های کمی گیاهی (تنوع گیاهی و تنوع عملکرد) با شاخص‌های کیفی روش تحلیل عملکرد چشم‌انداز در قسمتی از مراتع منطقه حفاظت شده تنگ صیاد واقع در استان چهارمحال و بختیاری انجام گرفت.
مواد و روش‌ها: در طول گرادیانت شدت چرای دام، 3 مکان مرتعی که در بلندمدت فشار چرایی متفاوتی را تجربه کرده‌اند، انتخاب شدند. در هر کدام، پس از انتخابِ 2 منطقه معرف، ابتدا سه ماکروپلات 30*30 مترمربعی مشخص شد و درون آن‌ها، نمونه‎برداری از پوشش و ویژگی‌های عملکردی گیاهی با سه کوادرات 2*2 متر مربعی در اواسط اردیبهشت ماه سال 1400 مطابق با حداکثر رشد گونه‌های گیاهی انجام شد. ویژگی‌های عملکردی گیاهی شامل شاخص سطح ویژه برگ، طول برگ، نیتروژن برگ، فسفر برگ و فرم رویشی جهت اندازه‏گیری تنوع عملکرد مورد استفاده قرار گرفتند. شاخص‌های تنوع گونه‌ای شامل غنای گونه‌ای، یکنواختی شانون و تنوع شانون و شاخص‌های تنوع عملکرد شامل شاخص مربع آنتروپی رائو، غنای عملکرد، یکنواختی عملکرد و پراکندگی عملکرد با استفاده از بسته آماری vegan و FD در نرم افزار R4.3.0 محاسبه شدند. سه ویژگی عملکردی روش تحلیل عملکرد چشم‌انداز شامل پایداری، نفوذپذیری و چرخه مواد غذایی، با استفاده از نرم افزار LFA و بر اساس داده‌های حاصل از نمونه‌برداری صحرایی برای 162 لکه و فضای بین لکه‌ای به دست آمد. ارتباط شاخص‌های تنوع و تنوع عملکرد با ویژگی‌های عملکردی تحلیل عملکرد چشم‌انداز با استفاده از همبستگی و رگرسیون تک متغیره بر اساس بسته‌های آماری ggcorrplot، ggpubr و ggpmisc در نرم افزار R4.3.0 انجام شدند.
نتایج: نتایج نشان داد که رابطه‌ی مثبت و معنی‌داری بین شاخص چرخه مواد غذایی با شاخص یکنواختی عملکرد و میانگین وزنی طول برگ (R2= 0.3) وجود دارد. شاخص نفوذپذیری چشم‌انداز با یکنواختی عملکرد، پراکندگی عملکرد، آنتروپی رائو و میانگین وزنی نیتروژن برگ (R2= 0.4) رابطه‌ی معنی‌داری بهتری نسبت به تنوع شانون، غنای عملکرد و میانگین وزنی طول برگ (R2= 0.3) دارد (P < 0.05). شاخص پایداری چشم‌انداز نیز با شاخص‌های تنوع زیستی (غنای گونه‌ای و تنوع شانون)، شاخص‌های تنوع عملکردی مبتنی بر چند ویژگی (غنای عملکرد، یکنواختی عملکرد، پراکندگی عملکرد و آنتروپی رائو) و شاخص‌های تنوع عملکردی مبتنی بر یک ویژگی (میانگین وزنی فسفر برگ، میانگین وزنی سطح ویژه برگ و میانگین وزنی فرم رویشی گندمی چندساله) رابطه‌ی مثبت و معنی‌داری دارد (P < 0.05) و با میانگین وزنی فرم رویشی پهن‌برگ چندساله (R2= 0.5) رابطه‌ی منفی و معنی‌داری دارد.
نتیجه‌گیری: با توجه به ارتباطات پیچیده‌ای که بین تنوع گیاهی و تنوع عملکردی با ویژگی‌های عملکردی تحلیل عملکرد چشم‌انداز وجود دارد و با توجه به اینکه با تغییر مقادیر شاخص‌های تنوع عملکردی، ویژگی‌های عملکردی تحلیل عملکرد چشم‌انداز نیز تغییر یافته است، می‌توان از این شاخص‌ها نیز به هنگام ارزیابی وضعیت مرتع، استفاده نمود. در گام‌های بعدی می‌بایست چگونگی تلفیق شاخص‌های تنوع زیستی برای ارزیابی وضعیت سلامت مرتع را برای استخراج یک پروتکل ارزیابی در مناطق مختلف اقلیمی ارائه کرد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله تنوع زیستی، وضعیت مرتع، تحلیل عملکرد چشم‌انداز، منطقه حفاظت شده تنگ صیاد
عنوان انگلیسی The relationship between some diversity and Functional diversity indices with the functional characteristics of the Landscape Function Analysis (LFA) method
چکیده انگلیسی مقاله Background and objectives: The range condition is one of the most important factors that need to be evaluated in range management. However, qualitative methods (such as Landscape Function Analysis) of measuring rangeland ecosystem functions are time-consuming and costly and should be used exclusively by knowledgeable and experienced people. In this regard, this research was conducted with the aim of finding a logical relationship between quantitative plant characteristics (diversity and Functional diversity) with qualitative indicators of the Landscape Function Analysis method in a part of the rangelands of Tang e Sayad protected area located in Chaharmahal va Bakhtiari Province.
Methodology: Along the gradient of grazing intensity, 3 range sites that have experienced different grazing pressure in the long term were selected. In each of them, after selecting 2 representative areas, three 30*30 square meter macroplots were identified and within them, sampling of canopy cover and functional characteristics with three 2*2 square meters in the middle of May 2021, corresponding to the time of maximum plant growth. Plant performance characteristics including specific leaf area index, leaf length, leaf nitrogen, leaf phosphorus and growth form were used to measure Functional diversity. Species diversity indices including species richness, Shannon-Evenness index and Shannon diversity index and Functional diversity indices including Quadratic entropy Rao, Functional Richness index, Functional Evenness index and Functional dispersion were calculated using vegan and FD statistical package in R4.3.0 software. Three functional characteristics of the Landscape Function Analysis method, including stability, infiltration and nutrient cycling, were obtained using LFA software based on the data obtained from field sampling for 162 patches and the space between patches (interpatch). The relationship between diversity indicators and Functional diversity indicators with the functional characteristics of the Landscape Function Analysis were done using correlation and univariate regression based on ggcorrplot, ggpubr and ggpmisc statistical package in R4.3.0 software.
Results: The results showed that there is a positive and significant relationship between the nutrients index, Functional Evenness index and Community Weighted Mean of leaf length (R2=0.3). Landscape infiltration index has a significantly better relationship with Functional Evenness index, Functional dispersion index, Quadratic entropy Rao and Community Weighted Mean of leaf nitrogen (R2=0.4) than Shannon diversity, Functional Richness index and Community Weighted Mean of leaf length (R2=0.3) (P < 0.05). The landscape stability index is also with biodiversity indices (species richness and Shannon diversity), functional diversity indices based on several characteristics (Functional Richness index, Functional Evenness index, Functional dispersion index and Quadratic entropy Rao) and functional diversity indices based on one characteristic (Community Weighted Mean of leaf phosphorus, Community Weighted Mean of the specific leaf area and the Community Weighted Mean of the perennial grass) have a positive and significant relationship (P < 0.05) and have a negative and significant relationship with the Community Weighted Mean of the perennial forb (R2=0.5).
Conclusion: Considering the complex relationships that exist between plant diversity and functional diversity with the functional characteristics of the Landscape Function Analysis and considering that with the change of functional diversity indicators, the functional characteristics of the Landscape Function Analysis have also changed, these indicators can be used when evaluating the range condition. In the next steps, it is necessary to present how to integrate biodiversity indicators to evaluate the health condition of the rangeland in order to develop an assessment protocol for different climatic regions.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Biodiversity indices, Range condition, Landscape Function Analysis, Tang e Sayad protected area
نویسندگان مقاله زهرا حیدری قهفرخی | Zahra Heidari Ghahfarrokhi
Shahrekord University
دانشگاه شهرکرد

پژمان طهماسبی کهیانی | Pejman Tahmasebi
Shahrekord University
دانشگاه شهرکرد

علی‌اصغر نقی پور | Ali Asghar Naghipour
Shahrekord University
دانشگاه شهرکرد

نشانی اینترنتی http://rangelandsrm.ir/browse.php?a_code=A-10-249-4&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تخصصی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات