این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
نامه هنرهای نمایشی و موسیقی، جلد ۱۵، شماره ۳۷، صفحات ۵-۳۰
عنوان فارسی واحدهای ساختاری فُرمال در دستگاه شور ردیف دورۀ عالی علی‌اکبر شهنازی/ انواع جمله.
چکیده فارسی مقاله بررسی و شناخت مؤلفه‌های فضایی- صوتی، زمانی- وزنی و زیرساخت‌های فُرمال در نظامِ دستگاهیِ موسیقی کلاسیک ایرانی، بسیار حایز اهمیت است. موضوع مورد بحث این پژوهش بررسی زیرساخت‌های فُرمال در دستگاه شور از ردیف دوره‌ی عالی علی‌اکبر شهنازی است که یکی از رپرتوارهای مهم این حوزه به‌شمار می‌آید. فرم در سه سطح ساختاری «کلان»‌، «میانی» و «خُرد» قابل بررسی است، این پژوهش به طور اخص در سطح خُرد انجام می‌شود. «نغمه»، «فیگور»، «موتیف»، «عبارت»، «جمله»، واحدهای ساختاری تشکیل‌دهنده سطح خُرد در یک قطعه یا گوشه هستند که آهنگ‌ساز یا نوازنده می‌تواند ایده‌های موسیقایی خود را در قالب آن‌ها ارائه دهد. نگارنده با استناد به منابع معتبر، هرکدام از این واحدها را شرح داده و به روشی پدیدارشناسانه آن‌ها را بر اساس ردیف دوره‌ی عالی تعریف می‌کند و برای هرکدام مثال‌هایی از رپرتوار مذکور ذکر می‌کند. در میان همه‌ی واحدها، تعدادی دارای فراوانی بالایی هستند و به‌کرات در ساختار گوشه‌ها ظاهر می‌شوند، این واحدها از شاخصه‌های این دستگاه و به طور اخص سبک خاص جمله‌پردازی علی‌اکبر شهنازی به‌شمار می‌آیند که معرفی‌شان از دیگر اهداف این پژوهش است. «عبارت‌های مستقل»، «جملات دوعبارتی نوعِ»، «جملات سه‌عبارتی نوعِ»، «جملات با بیش از سه عبارت نوع»، «جملات گسترشی»، «جملات مرکب»، «جملات و عبارت‌های مُدلاسیون کننده» و «گروه عبارات» واحدهای فُرمال استخراج‌شده در این حوزه تحقیقاتی هستند که در میان آن‌ها «عبارت‌های مستقل» بیشترین فراوانی را دارد که سبک خاص عبارت‌بندیِ علی‌اکبر شهنازی را نشان می‌دهد. گوشه‌ها و واحدهای فُرمال را می‌توان در سه گروه «موتیفیک»، «بینابین» و «فرم آزاد» دسته‌بندی کرد. از 22 گوشه‌ی دستگاه شور 14 مورد در ساختارشان از موتیف بهره می‌گیرند و در میان واحدهای فُرمال، «جملات موتیفیک» بیشترین فراوانی را دارند که از برآیند این دو می‌توان نتیجه گرفت، ساختار دستگاه شورِ ردیف دوره‌ی عالی و به طور اخص جمله‌بندی علی‌اکبر شهنازی، «موتیفیک» است. بُعد دیگر این پژوهش، بررسی نقش نغمات بر شکل‌گیری و میزان پایان‌پذیری واحدهای فُرمال است. در مناطق مُدال دستگاه شور نغمه‌ی «شاهد» از لحاظ قدرت اختتام، قوی و نقطه‌ی «پایدار» و دیگر درجات ضعیف و نقطه‌ی «ناپایدار» محسوب می‌شوند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله موسیقی کلاسیک ایرانی، ردیف، دستگاه شور، فرم، جمله،
عنوان انگلیسی Formal structural units in Dastgah shur of Ali Akbar Shahnazi’s Advanced Radif/ types of sentences
چکیده انگلیسی مقاله It is very important to investigate and recognize the space-sound, time-weight and formal infrastructures in the Dastgah system of Iranian classical music. The topic discussed in this research is the investigation of formal infrastructures in the Dastgah Shur from Ali Akbar Shahnazi’s Advanced Radif, which is considered one of the important repertoires of this field. The form can be examined in three structural levels "macro", "middle" and "small", this research is especially done at the small level. "Tone", "figure", "motif", "phrase", and "sentence" are structural units that make up the smallest level in a piece or "Gushe", in which the composer or musician can present their musical ideas. Citing reliable sources, the author describes each of these units and redefines them in a phenomenological way based on the level of the Advanced Radif and gives examples of the mentioned repertoire for each. Among all the units, some have high frequency and appear many times in the structure of the Gushe, these units are considered to be the characteristics of this Dastgah and especially the special style of phrasing of Ali Akbar Shahnazi. This research is also aimed to introduce Ali Akbar Shahnazi and his career. "Independent phrases", "type two-phrase sentences", "type three-phrase sentences", "sentences with more than three phrases", "expanding sentences", "compound sentences", "modulating sentences and phrases" and "phrase groups" are formal units extracted in this field of research, among which "independent phrases" have the most frequency indicating Ali Akbar Shahnazi's special phrasing style. Pieces and formal units can be classified into three groups: "based on the motif", "intermediate" and "free form". 14 of the 22 pieces of the Dastgah Shur use motifs in their structure, and among the formal units, "motif sentences" have the highest frequency. Therefore, it can be concluded that the structure of the Dastgah Shur of Andvanded Radif passion and especially Ali Akbar Shahnazi's phrasing is "based on the motif". Another aspect of this research is to investigate the role of notes in the formation and degree of finality of formal units. In the modal regions of the Dastgah Shur, the "Shahed" note is considered strong and "stable" in terms of closing power, and other degrees are considered "unstable" and weak.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله موسیقی کلاسیک ایرانی, ردیف, دستگاه شور, فرم, جمله
نویسندگان مقاله نیما قماشی |
دانشکده موسیقی

نشانی اینترنتی http://dam.journal.art.ac.ir/article_1316_cb35de12c063a320264086db14ff900a.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات