این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
نامه هنرهای نمایشی و موسیقی، جلد ۱۵، شماره ۳۷، صفحات ۱۰۳-۱۱۹
عنوان فارسی امکان‌سنجی به‌کارگیری روان‌کاوی لکان برای موسیقی‌شناسی انتقادی
چکیده فارسی مقاله موسیقی‌شناسی انتقادی که از آن با عنوان‌های دیگر هم مانند «موسیقی‌شناسی نو» و «موسیقی‌شناسی رادیکال» یاد می‌شود، به زمینه‌ای جدید در مطالعات موسیقی‌شناسی اطلاق می‌شود که از دهه‌ی هشتاد میلادی تاکنون رواج یافته است. از حیث روش‌شناسی، ویژگی منحصربه‌فرد موسیقی‌شناسی انتقادی، فاصله‌گیری آن از تحلیل‌های پوزیتیویستی و بینارشته‌ای بودن آن است. موسیقی‌شناسی انتقادی از انواع مطالعات فرهنگی، اجتماعی، جامعه‌شناسی انتقادی، مطالعات جنسیتی، فمینیسم، روان‌کاوی و گفتمان پست‌مدرنیسم برای تحلیل موسیقی بهره می‌جوید. از جنبه‌ی موضوعی، مشخصه‌ی موسیقی‌شناسی انتقادی، توجه هم‌زمان آن به موسیقی هنری و موسیقی مردم‌پسند و سیر تاریخی تحول این دو است. در این مقاله، ابتدا به معرفی جریان موسیقی‌شناسی انتقادی می‌پردازیم. سپس ویژگی‌های موسیقی‌شناسی لکانی را بررسی می‌کنیم و حدود کاربرد آن را مشخص می‌کنیم. پس‌ازآن چهار دلیل برای موجه بودن به‌کارگیری نظریه‌ی لکان در موسیقی‌شناسی ارائه می‌کنیم. در ادامه، به دنبال پاسخ به این پرسش هستیم که «نظریه روان‌کاوی لکان چه امکاناتی برای موسیقی‌شناسی انتقادی فراهم می‌آورد؟» در این راه، ابتدا مفاهیم لکانی که بیشترین کاربرد را در موسیقی‌شناسی داشته‌اند را معرفی می‌کنیم و با بررسی آثاری که در زمینه‌ی موسیقی‌شناسی لکانی نوشته شده، نحوه‌ی کاربرد این مفاهیم در موسیقی‌شناسی لکانی را بررسی می‌کنیم. سپس به بررسی مزیت‌ها و محدودیت‌های موسیقی‌شناسی لکانی می‌پردازیم. در پایان مبحث اخلاق در موسیقی با رویکرد اخلاق لکانی در «اخلاق روان‌کاوی» را به‌عنوان طرحی برای پژوهش‌های آینده پیشنهاد می‌کنیم.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله موسیقی‌شناسی، لکان، موسیقی‌شناسی لکانی، موسیقی‌شناسی انتقادی، فلسفه موسیقی،
عنوان انگلیسی Lacanian Musicology: A feasibility Study
چکیده انگلیسی مقاله Critical musicology, which is also referred to by other terms such as "new musicology" and "radical musicology", is a new field in musicology studies that has been popular since the 1980s. In terms of methodology, the unique feature of critical musicology is its distance from positivist approaches and its interdisciplinary feature. Critical musicology uses a variety of fields such as cultural studies, social studies, critical sociology, gender studies, feminism, psychoanalysis, and post-modernism discourse for the study of musicology. In terms of subject of research, Critical musicology considers both artistic and popular music and analyzes the historical evolution of them. In this article, first critical musicology is introduced. Then the features of Lacanian musicology are analyzed and limitations of its application are discussed. After that, four reasons for the justification of using Lacan's theory in musicology are presented. These reasons include "the interdisciplinary nature of musicology", "emotional and non-conceptual nature of music", "contribution of unconscious elements to the creation and reception of music" and "structural analysis of music". Additionally, this research aims to answer the question, "What possibilities does Lacan's theory of psychoanalysis provide for critical musicology?" In this way, first Lacan's concepts that have been most used in musicology are introduced, including "gaze", "object petit a", "three orders of imaginary, symbolic, real", "jouissance" and "fantasy". By investigating works written in the context of Lacanian musicology, the application of these concepts in Lacanian musicology is tested. Then the advantages and limitations of Lacanian musicology are discussed. In summary, the most important advantages of Lacanian musicology are "the possibility of analyzing the unconscious processes involved in the creation and reception of music", "the wide analytical scope of Lacan's theory", "opening new fields of social/cultural, literary and gender research for musicology", "the ability to explain the impact of "extra-musical elements on music" and "pathology of music".  Nevertheless, the limitations of Lacan's musicology are also taken into consideration, the most important of which are "the non-argumentative feature of psychoanalysis", "the openness of Lacan's theories to different interpretations", "the impossibility of providing a unique aesthetic theory" and "the inability to provide a criterion for evaluating and measuring musical works".. At the end, the topic of ethics in music with the approach of Lacanian ethics in "psychoanalytic ethics" is suggested as a plan for future researches.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله موسیقی‌شناسی, لکان, موسیقی‌شناسی لکانی, موسیقی‌شناسی انتقادی, فلسفه موسیقی
نویسندگان مقاله مسعود غفاری |
مستقل

نشانی اینترنتی http://dam.journal.art.ac.ir/article_1335_53e47046cd32f38c8caf16794808ed5e.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات