این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
حفاظت زیست بوم گیاهان، جلد ۱۲، شماره ۲۴، صفحات ۱۱۴-۱۳۵
عنوان فارسی توالی زمانی ترکیب و تنوع گیاهی در مراتع آتش‌سوزی‌شده فریزی، استان خراسان رضوی
چکیده فارسی مقاله آتش‌سوزی عاملی شایع و کاتاستروفیک در بسیاری از اکوسیستم‌های مرتعی است که نقش اکولوژیکی بسیار مهمی دارد و می‌تواند تنوع و ترکیب گونه‌ها را تحت تأثیر قرار دهد. منطقه کوهستانی فریزی که در شمال غربی رشته کوه‌های بینالود در شمال شرق ایران واقع شده است، دربرگیرنده ویژگی‌های خاص اقلیمی و جغرافیایی بوده و زیستگاهی مناسب برای گونه‌های مختلف گیاهی است. هدف از این پژوهش بررسی تاثیرات آتش‌سوزی بر فلور، شکل زیستی، فرم رویشی، کلاس سنی گیاهان، تنوع و غنای گونه‌‌ای است. برای بررسی وقوع آتش‌سوزی، زمان پس از آخرین آتش‌سوزی در هر سایت با رتهنمایی کارشناسان و مردم محلی منطقه فریزی مشخص شد. سایت‌های همگن اکولوژیک از آتش‌سوزی‌های دو سال اخیر (یک سایت با وقوع آتش‌سوزی در دو سال گذشته) و  (دو سایت با وقوع آتش سوزی در 11 و 21 سال گذشته) و یک سایت شاهد (بدون آتش‌سوزی) با شرایط اکولوژیک مشابه انتخاب شد.  سپس،  به منظور ارزیابی پوشش گیاهی، درون هر سایت، با روش سیستماتیک-تصادفی دو ترانسکت به طول ۵۰ متر به شکل حرف T در طول و عرض دامنه (یک ترانسکت در طول دامنه و یک ترانسکت در عرض دامنه) ایجاد شد و بر روی هر کدام ۶ پلات (کوادرات) یک متر مربعی قرار گرفت.  در هر سایت ۱۲ پلات و در مجموع ۴۸ پلات مستقر شد. ویژگی‌های فلوریستیک و شاخص‌های تنوع و غنای گونه‌ای اندازه‌گیری شدند. در مجموع تعداد ۶۸ گونه گیاهی، متعلق به ۱۹ تیره شناسایی شدند. تروفیت‌ها (۳۶ درصد) و همی‌کریپتوفیت‌ها (۳۰ درصد) شکل‌های زیستی غالب در این منطقه هستند. فراوانی کاموفیت‌ها (۱۵ درصد) و فانروفیت‌ها (۱۲ درصد) در درجه بعدی قرار دارند. نتایج حاصل آنالیز واریانس یک طرفه نشان‌داد که فاکتور زمان پس از آتش‌سوزی به طور معناداری باعث تغییرات تنوع در بین سایت‌ها شده است تغییرات تنوع با فاکتور زمان همبستگی بالایی دارد. تنوع در سایت 11 سال بیشترین است و غنای گونه‌ای در سایت دو سال از سایت 21 سال کمی بیشتر است اما برای دو شاخص q1 و q2 سایت دو سال و 21 سال به هم نزدیک بوده و بیشترین مقدار تنوع در سایت 11 سال است که نشان می‌دهد تنوع در فواصل زمانی متوسط بیشترین است. آتش‌سوزی در بلندمدت باعث افزایش فورب‌های چندساله، بوته‌ای‌ها و درختچه‌ای‌ها شده است. بنابراین با توجه به میزان بارندگی و پتانسیل اکولوژیک منطقه، آتش‌سوزی به عنوان راهکار اجرایی جهت بهبود پوشش گیاهی توصیه می‌شود.
 
کلیدواژه‌های فارسی مقاله آتش، اعداد هیل، شکل زیستی، غنای گونه‌ای، فرم رویشی
عنوان انگلیسی Temporal changes of plant composition and diversity in the burnt rangelands of Farizi, Razavi Khorasan province
چکیده انگلیسی مقاله Fire is a common and catastrophic factor in many rangeland ecosystems, which has a very important ecological role and can affect the diversity and composition of species. The Friesi mountain region, which is located in the northwest of the Binalud mountain range in the northeast of Iran, includes special climatic and geographical features and is a suitable habitat for various plant species. The purpose of this research is to investigate the effects of fire on flora, life form, growth form, age class of plants, diversity and species richness. In order to investigate the occurrence of fire, the time after the last fire at each site was determined with the advice of experts and local people of Farizi region. Ecologically homogeneous sites were selected from the fires of the last two years (one site with a fire in the last two years) and (two sites with a fire in the last 11 and 21 years) and a control site (no fire) with similar ecological conditions. Then, in order to evaluate the vegetation, within each site, two 50-meter long transects were created in the shape of the letter T in the length and width of the domain (one transect in the length of the domain and one transect in the width of the domain) with a systematic-random method, and on 6 plots (squares) of one square meter each were placed. 12 plots were deployed in each site and a total of 48 plots. Floristic characteristics and indices of diversity and species richness were measured. A total of 68 plant species belonging to 19 genera were identified. Throphytes (36%) and hemicryptophytes (30%) are the dominant biological forms in this region. The abundance of chamophytes (15%) and phanrophytes (12%) are next. The results of one-way analysis of variance showed that the time factor after the fire has significantly caused diversity changes among the sites, the diversity changes are highly correlated with the time factor. The diversity is the highest in the 11-year site, and the species richness in the 2-year site is slightly higher than the 21-year site, but for the two indicators q1 and q2, the two-year and 21-year sites are close to each other, and the highest amount of diversity is in the 11-year site, which shows Variation is greatest in medium time intervals. Long-term fires have increased the number of perennial forbs and shrubs. Therefore, according to the amount of rainfall and the ecological potential of the region, fire is recommended as an effective solution to improve the vegetation cover.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Fire, Hill numbers, Life form, species richness, Growth form.
نویسندگان مقاله امیررضا حیرانی | AmieReza Heirany


محمد فرزام | Mohammad Farzam


کمال الدین ناصری | Kamal Naseri


حسن بالابندی | hasan balabandi
Lorestan University.Iran
دانشگاه لرستان

نشانی اینترنتی http://pec.gonbad.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-826-1&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تخصصی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات