|
|
پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات، جلد ۳۹، شماره ۴، صفحات ۰-۰
|
|
|
| عنوان فارسی |
تحلیل و ترسیم شبکه مفهومی پژوهشهای حوزه مرجعیت علمی در ایران: تحلیل هم واژگانی |
|
| چکیده فارسی مقاله |
چکیده : مرجعیت علمی یکی از مفاهیم اساسی در علم و از جمله سیاستهای کلان نظام کشور در گفتمان پیشرفت علمی ایران است. از دهه هشتاد به دنبال مطرح شدن ادبیات «مرجعیت علمی» در جامعه علمی ایران، پژوهشهای زیادی در تبیین و ابعاد نظری، کاربردی، علمی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی آن در فرمتهای مختلف و در مجامع داخلی و بینالمللی انجام شده است. هدف از این پژوهش تحلیل ساختار مفهومی دانش مرجعیت علمی در ایران است.
پژوهش حاضر بر اساس رویکرد علمسنجی با روشهای تحلیل همواژگانی، خوشهبندی اطلاعات و تحلیل شبکه اجتماعی انجام شده است. جامعه مورد مطالعه این پژوهش شامل کلیه مدارک علمی اعم از مقالههای فارسی، کتابها، پایاننامههای تحصیلی و پروژههای تحقیقاتی از ابتدا تا دی ماه 1402 میباشد.
یافتههای مربوط به تحلیل همواژگانی نشان داد، بیش از 241 مفهوم یا کلیدواژه در این حوزه مطرح شده و مفهوم «مرجعیت علمی» به طور خاص با بالاترین فراوانی، مفاهیم: «اهلبیت (ع)، قرآن کریم ،کسب یا دستیابی به مرجعیت، دانشگاه علوم پزشکی، دانشگاهها دیدگاه رهبری و آموزش عالی» بیشترین فراوانی را در بین کلیه مفاهیم داشتهاند. علاوه بر آن، زوجهای مفهومی"مرجعیت علمی- اهلبیت (ع)، مرجعیت علمی- قرآن، مرجعیت علمی– دیدگاه رهبری، مرجعیت علمی- دستیابی و مرجعیت علمی- دانشگاهها" بیشترین هم رخدادی با هم بر قرار کردهاند. همچنین 30 مفهوم مانند: "بومیسازی علم، پویایی علمی، نشاط علمی، سرمایه علمی، مرجع علمی، پژوهش تمدن ساز، اقتدار علمی، علمگرایی، جریان علمی، کرسی ترویجی، مرزهای دانش، میراث علمی، سرآمدان علم..." به عنوان مفاهیم نوظهور در پژوهشها شناسایی شدند. نتایج مربوط به خوشهبندی نشان داد دانش این حوزه در ایران از 13 خوشه اصلی تشکیل شده است. ترسیم نقشههای مفهومی حوزه دانش مرجعیت علمی نشان داد شبکه شکل گرفته مفاهیم دارای گسستگی است و مفاهیم آن کمتر با هم ارتباط برقرار کردهاند. با توجه به عدد تراکم شبکه (0268/0)، نمیتوان گفت شبکه مفهومی متراکمی دارد.
با توجه مفاهیم بدست آمده از پژوهشهای انجام شده در حوزه مرجعیت علمی، این حوزه در ایران هنوز جوان است و دایره گستره کاربردی آن در سایر حوزهها کمتر مورد پژوهش قرار گرفته است. اما بعد از مطرح شدن آن توسط مقام معظم رهبری، در سالهای اخیر پژوهشهای مرتبط با آن رشد داشته است؛ ولی دامنه آن گسترده نیست. این وضعیت در نقشههای بدست آمده به خوبی مشهود است. بیشتر مفاهیم بدست آمده در محور تبیین و تعاریف بعد نظری مرجعیت علمی بوده است. در مجموع این پژوهش تصویر کلانی مفهومی از حوزه مرجعیت علمی را ارائه داد. |
|
| کلیدواژههای فارسی مقاله |
&،quot،مرجعیت علمی&،quot،،&،quot،ترسیم ساختار علم&،quot،،&،quot،نقشههای مفهومی&،quot،،&،quot،شبکه مفهومی&،quot،،&،quot،تحلیل هم واژگانی&،quot،،&،quot،خوشهبندی اطلاعات&،quot،، |
|
| عنوان انگلیسی |
Analysis and drawing the conceptual network of researches in the field of scientific authority in Iran: co-word analysis |
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
Abstract: Scientific authority is one of the basic concepts in science and among the macro policies of the country's system in the discourse of scientific progress in Iran. Since the 1980s, following the introduction of "scientific reference" literature in Iran's scientific community, many researches have been conducted on its theoretical, practical, scientific, social, cultural, economic and political aspects in different formats and in domestic and international forums. The purpose of this research is to analysis the conceptual structure of scientific reference knowledge in Iran.
The current research is based on the scientometric approach with the methods of co-lexical analysis, information clustering and social network analysis. The study population of this research includes all scientific documents including Persian articles, books, academic theses and research projects from the beginning to January 2023.
The findings related to co-lexical analysis showed that more than 241 concepts or keywords were mentioned in this field, and the concept of "scientific reference" in particular with the highest frequency, the concepts: "Ahl al-Bayt, Holy Qur'an, acquiring or achieving authority, university Medical sciences, universities and leadership and higher education have the most frequency among all concepts. In addition to that, the conceptual pairs "scientific reference - Ahl al-Bayt, scientific reference - Quran, scientific reference - leadership perspective, scientific reference - achievement and scientific reference - universities" have the most co-occurrence. Also, 30 concepts such as: "Indigenization of science, scientific dynamism, scientific vitality, scientific capital, scientific reference, civilization-building research, scientific authority, scientism, scientific flow, extension chair, knowledge frontiers, scientific heritage, leaders of science..." as Emerging concepts were identified in the researches. The results related to clustering showed that the knowledge of this field in Iran consists of 13 main clusters. Drawing conceptual maps of the field of knowledge of scientific authority showed that the formed network of concepts has discontinuity and its concepts are less connected. Considering the network density number (0.0268), it cannot be said that the network has a dense concept.
According to the concepts obtained from the researches carried out in the field of scientific authority, this field is still young in Iran and its practical range has been less researched in other fields. But after it was brought up by the Supreme Leader in recent years, researches related to it have grown relatively; But its scope is not wide. This situation is well evident in the obtained maps. Most of the concepts obtained in the axis of explanation and definitions of the theoretical dimension of scientific reference. In total, this research presented a conceptual macro picture of the field of scientific authority. |
|
| کلیدواژههای انگلیسی مقاله |
&,quot,مرجعیت علمی&,quot,,&,quot,ترسیم ساختار علم&,quot,,&,quot,نقشههای مفهومی&,quot,,&,quot,شبکه مفهومی&,quot,,&,quot,تحلیل هم واژگانی&,quot,,&,quot,خوشهبندی اطلاعات&,quot |
|
| نویسندگان مقاله |
حمید احمدی |
استادیار گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه رازی، کرمانشاه. ایران
فرشاد پرهام نیا |
گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه. ایران
|
|
| نشانی اینترنتی |
https://jipm.irandoc.ac.ir/article_714578_f99501e600758d2ece993bcf35238e82.pdf |
| فایل مقاله |
فایلی برای مقاله ذخیره نشده است |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
fa |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
|
| نوع مقاله منتشر شده |
|
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|