این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
فقه و اصول، جلد ۵۶، شماره ۳، صفحات ۱۰۹-۱۳۴
عنوان فارسی نگرش فازی به مفهوم جنون و آثار آن
چکیده فارسی مقاله آیا جنون در امور مدنی و کیفری به یک معناست؟ آیا جنونی که رافع مسئولیت کیفری در قتل است ازنظرِ ماهیت و شدت، همان جنونی است که برای زوجه در نکاح حق فسخ می‌آورد یا به بطلان معاملات منجر می‌شود؟ در ادبیات رایج فقه امامیه و حقوق ایران، جنون در همۀ احکام و قوانین به معنای واحد است. در این رویکرد جنون مقوله‌ای بین نفی و اثبات است که یا شخص بدان دچار است، پس همۀ احکامِ خاص بر آن مترتب می‌شود و یا مبتلا نیست، پس هیچ‌یک از احکام خاص را نخواهد داشت. فرضیۀ اصلی مقالۀ حاضر این است که باید این مطلق‌گرایی را کنار گذاشت و مفهوم جنون را در تمامی ابعاد آن نسبی و فازی قلمداد نمود. چه‌بسا مجنون صرفاً در ارتکاب نوع خاصی از جرائم بی‌اختیار و بی‌اراده بوده و برخی دیگر را با اراده و هوشیاری تمام انجام دهد. همان‌طور که ممکن است معاملات شخصی که دچار حادترین گونه‌های اختلال ذهنی است کاملاً صحیح و مؤثر باشد. نویسندگان در وهلۀ اول درصدد تبیین نظریه‌ای با عنوان «نگرش فازی به مفهوم جنون» و سپس ارائۀ مبانی احتمالیِ آن در فقه امامیه برآمده‌اند و دست آخر «سرایت نسبیّت به مسئولیت»، «تعدد دفاع‌های وابسته به جنون»، «تمایز میان حوزه‌های حقوق خانواده، کیفری و قراردادها» و «تمایز در ضوابط شناسایی جنون» را به‌عنوان آثار چهارگانۀ پذیرش نگرش فازی به جنون به بحث گذاشته‌اند. در پایان نیز پیشنهاداتی در حوزه‌های پژوهشی و قضایی مطرح شده است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله عته،دیوانه،اختلال روانی،نکاح،حقوق انگستان،
عنوان انگلیسی A Comparative Approach to the Concept of Insanity and its Implications
چکیده انگلیسی مقاله Is insanity defined similarly in civil and criminal contexts? Is the type of insanity that leads to the exemption from criminal responsibility the same (in nature and severity) as the insanity that grants a wife the right to annul a marriage or that leads to the invalidation of transactions? In common literature of Imāmī jurisprudence and Iranian law, insanity has a single meaning in all rulings and regulations. In this approach, insanity is absolutely between being and not being; that is, a person is either insane and therefore subject to all specific rulings; or not insane, in which case none of the specific rulings are applied to him/her. The present study primarily aims at highlighting the necessity for setting aside absolutism regarding the issue of insanity, and to consider the concept of insanity as a relative and comparative concept in all its dimensions. It is possible that the insane person is only devoid of awareness in committing certain types of crimes, and yet performs the rest of his actions willingly and fully consciously. Similarly, personal transactions made by someone suffering from the most severe types of mental illness can be entirely valid and effective. The authors primarily aim at clarifying a theory titled “Comparative Approach to the Concept of Insanity”, and then providing possible foundations for it within Imāmī jurisprudence. Finally, the authors have explored the following four topics: “relative application of responsibility”, “the multiplicity of defenses related to insanity”, “the distinction between family law, criminal law, and contract law”, and “distinction between the identification criteria for insanity”. These are discussed as the four-fold implications of accepting the comparative approach. In the end, the study concludes with recommendations for further studies in research and judicial practices.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله عته,دیوانه,اختلال روانی,نکاح,حقوق انگستان
نویسندگان مقاله رضا پورمحمدی |
استادیارگروه فقه و حقوق ، پژوهشکدۀ زن و خانواده، قم، ایران

محمد مهدی یوسفی |
پژوهشگر مقیم گروه روانششناسی، پژوهشکدۀ زن و خانواده، قم، ایران

نشانی اینترنتی https://jfiqh.um.ac.ir/article_45958_d5fd7e81720fd9fd7732463a9ff205b2.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات