این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
فقه و اصول، جلد ۵۶، شماره ۳، صفحات ۱۵۹-۱۸۸
عنوان فارسی رهیافت‌های مواجهه با چالش‌های اخلاقی احکام کیفری اسلام
چکیده فارسی مقاله احکام جزایی بخشی از پیکرۀ شریعت اسلامی را تشکیل می‌دهند. در دنیای جدید برخی مدعی‌اند بعضی از این احکام از قبیل اعدام مرتد، شیوه‌های خشن مجازات‌، لوث و قسامه، قصاص مادر و... با معیارهای اخلاقی مغایر هستند. در مواجهه با این مسئله، سه رهیافت اصلی را شاهدیم: مدافعه‌جو و توجیه‌گرا؛ منتقد و اصلاح‌گرا؛ اخلاق/عقل‌گرا. دستهٔ نخست اساساً منکر وجود هرگونه چالشی است و احکام شرعی را منطبق بر اخلاق دینی می‌داند. گروه دوم با قبول اصل چالش، اصلاحاتی در این موارد به عمل می‌آورد. اما رهیافت اخلاق‌گرا ضمن تأکید بر لزوم انطباق شریعت با گزاره‌ها و هنجارهای اخلاقی، به ایجاد تغییرات اساسی در مبانی احکام جزایی باور دارد. این جستار با به‌کارگیری روش تحلیلی‌انتقادی درصدد ارائۀ راه‌حلی عملی جهت رفع تغایر میان برخی از احکام جزایی با معیارهای اخلاقی و جامعه‌پذیرترکردن آن‌هاست. باور نگارندگان آن است در مواردی که حکمی جزایی با عقلانیت و وجدان جمعی در تغایر باشد، گزارۀ اخلاقی مقدم می‌شود؛ ازاین‌رو ضروری است پاره‌ای از احکام جزائی در پرتوِ اصول اخلاقی و عقلانی مورد بازخوانی واقع شود.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله اخلاق هنجاری،نظام کیفری اسلام،احکام جزایی،عدالت کیفری،فلسفهٔ فقه جزایی،
عنوان انگلیسی Approaches to Respond to Ethical Challenges of Islamic Criminal Laws (Aḥkām)
چکیده انگلیسی مقاله Criminal laws (aḥkām-i jazāʾī) constitute a part of the body of Islamic Sharīʿa. In the modern world, some claim that some of these rulings, such as the execution of apostates, harsh punishment methods, lūth and qasāma, retaliation punishment (qiṣāṣ) against the mother, etc. go against ethical criteria. Three main approaches can be identified regarding this issue: defensive and justificatory, critical and reformist, and ethical/rationalist. The first group entirely denies the existence of any challenges and considers religious rulings to align with religious ethics. The second group acknowledges the existence of the challenge and seeks reform regarding the issue. The rational approach, however, emphasizes the necessity for sharīʿa to align with ethical norms and propositions. Therefore, the third group supports fundamental changes to the foundations of criminal laws. The present essay employs a critical-analytical approach and seeks to offer practical solutions to resolve the discrepancy between criminal laws and ethical standards, aiming to make them more socially acceptable. The authors contend that when a criminal law goes against collective reason and conscience, ethical proposition should take precedence. Therefore, it is necessary to Review some of the criminal rulings in light of ethical and rational principles.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله اخلاق هنجاری,نظام کیفری اسلام,احکام جزایی,عدالت کیفری,فلسفهٔ فقه جزایی
نویسندگان مقاله ناصر ذاکر شوشتری |
دانش‌آموختهٔ دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکدهٔ الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

حسین ناصری مقدم |
استاد فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکدهٔ الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

محمدتقی فخلعی |
استاد فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکدهٔ الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

نشانی اینترنتی https://jfiqh.um.ac.ir/article_44497_e645993c27e217309e5b75c9b15466ce.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات