این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
الهیات تطبیقی، جلد ۷، شماره ۱۶، صفحات ۱۹-۳۶
عنوان فارسی وجه وجودیِ« شرّ» در آثارمانی: تبیین و سنجش
چکیده فارسی مقاله ازگذشته‌ی دور، حل و توجیه مسئله"شرّ"، از زمره پرسش‌های همیشگی و دشوار بشر در مسیر فهم هستی بوده است. سابقه ودیرینه‌ی‌ دراز این مسئله درعرصه دین و نیز ادبیات، نشانه‌ی نقش آن درجهان‌بینی بشر نسبت به ریشه‌های وجودیِ آن ‌است و این خود یکی از دلایل مهمِ توجه ویژه‌ی سنت‌های کلامی- فلسفی به این مسئله به شمار میرود. فیلسوفان و متالهان آگاه بوده‌اند که توجیه "شرّ" در زمینه‌ی باور و اعتقاد دینی کاری است سترگ، و لذا تلاش آنان همواره مقرون به موفقیت نبوده است. توجیه این مسئله گاهی به ثنویت و چندخدایی انجامیده و گاهی نیز عملا به بروز تعارضات نظری منجر شده است. در دیدگاه مانی-که برخاسته از برخی سنت‌های کهن دینی و آیینی ایران زمین است- شرّ(یا تاریکی) داخل درسرشت موجودات زمینی و این‌جهانی است. کشف قوانین حاکم بر این هستیِ مرکب از خیروشرّ و روند رهایی و تطهیر از آن، غایتی است که آیین مذکور مدعی‌ست درپی تحقق آن است. اندیشه‌های مانی دربرخی مذاهبِ‌ کهن ایرانی وغیرایرانی، درپهنه‌ی هند و آفریقا و آسیای میانه تاثیرخود را گذارد. "آگوستینوس" سال‌ها معتقد بود دین مانی تنها تفسیر عقلانی قابل‌قبول ازنحوه شکل‌گیری جهان است، زیرا منشا شرّ را به درستی تبیین کرده است. برخی "شرّ" راحاصل نقص و ضعف در اراده دانسته‌اند و برخی دیگر- از جمله در بسیاری از سنت‌های فلسفی وکلامی عالم اسلام- شرّ را نتیجه‌ی فقدان کمال و غیبت خیر می‌دانند و برای آن اصالتی قائل نیستند. مسئله ما در این نوشتار، تبیین وجه وجودی "شرّ" به طریقی است که در مذهب مانی تدارک شده است؛ نوعی حضور واقعی شرّ و در عین حال ضدیتِ آشکارِ آن با خیر در پهنه‌ی گیتی و نیز توجه به علل ثنویتی که از درون آثار مانی راه به بیرون باز می‌کند و بنابر ادعا، در مراحلی بالاتر به وحدت و یگانگی می‌رسد. اگر صرف‌نظر از مبدایی که مانی برای واقعیت "شرّ" در نظر گرفته، آن‌را در اثر درآمیختگی با خیر، مخلوقی زنده و یگانه با خیر ببینیم، نیازمند نگاهی پدیدارشناسانه به شرّ هستیم؛ آن‌هم از جنبه وجودی و نه به حیث عدمیِ آن؛ اما دراین‌که این تصویر بتواند در برابر نقد عقلی وفلسفی تاب بیاورد یا خیر، نکته دیگری است که تلاش می‌شود برخی ازکاستی‌های نظری آن عرضه گردد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی Existential Aspect of Evil in the Works of Mani: Explanation and Evaluation
چکیده انگلیسی مقاله since distant past, the issue of Evil has been human kind’s problem in understanding the universe. This issue’s ancient background in literature and religion indicates its role in human’s worldview towards the roots of Existence, and this is in itself one of the important reasons of theological-philosophical traditions’ great attention paid to it. Philosophers and theologians have been aware that "evil" poses a serious threat to religious belief. According to Mani, whose viewpoint is deeply rooted in Iranian royal wisdom, evil or darkness resides in the nature of terrestrial creatures. Discover the rules that govern this universe which is composed of good and evil and the process of salvation and purification from it, is what Mani is going to strengthen his religion on. Mani’s thoughts has had a great impact on Iranians’ and non Iranians’ way of thinking. Augustine, for many years, believed that Mani’s religion offers the only acceptable rational interpretation of how the world is formed, because, it properly explains the source of evil. The theory of evil being a Non-being, is still believed by many scholars; some assume the “Evil” as a illusion caused by lack of Will, some others, like the ones in our Islamic tradition, assume it as a result of lack of perfection in Good, and do not consider it to have a real existence. In this paper we face the problem of explaining the existence of "evil" in the same way that Mani sees it, a kind of companionship and amalgamation and yet the apparent opposition of good and evil in our existence and universe. If we consider “Evil” as a living creature, because of its being mixed with Good, regardless of the origin of evil which Mani intended for evil, we need to look at “Evil” aesthetically, from an Existential perspective and not a Non-existential one.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله مژگان خلیلی |
دانشگاه علامه طباطبایی
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه علامه طباطبایی (Allameh tabatabaii university)

حسین کلباسی اشتری | kalbasi ashtari
دانشگاه علامه طباطبایی
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه علامه طباطبایی (Allameh tabatabaii university)

نشانی اینترنتی http://coth.ui.ac.ir/article_20767_48ac03dc8dbd8b206b199c7194ea0f56.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/610/article-610-335192.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات