این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
تولید محصولات زراعی و باغی، جلد ۱۲، شماره ۴۶، صفحات ۴۱۷-۴۳۲
عنوان فارسی ارزیابی مبادله محصولات غذایی و آب مجازی با توجه به منابع آب موجود در ایران
چکیده فارسی مقاله ایران با میانگین بارندگی سالانه 252 میلی‌متر (413 میلیارد مترمکعب) و 130 میلیارد مترمکعب منابع آب تجدید شونده، از توزیع نامنظم زمانی و مکانی منابع آب برخوردار است. از طرفی رشد جمعیت و نیاز به مواد غذایی بیشتر باعث شده است که بخش کشاورزی کماکان بزرگ‌ترین مصرف‌کننده آب در کشور باشد. اما تولید آن هنوز کل تقاضای مواد غذایی را براورده نمی‌کند. عدم اعتماد به میزان منابع آب، رقابت شدید برای آب از سوی بخش‌های دیگر و افزایش تقاضا برای مواد غذایی، ایران را شدیداً در معرض مواجهه با تنش آبی قرار داده است. ولی با احتساب حجم آب مجازی که از طریق واردات مواد غذایی به کشور وارد می‌شود، آب بیشتری برای مصارف اساسی دیگر موجود خواهد بود. در این پژوهش، مبادله آب مجازی در ارتباط با منابع آب موجود، به‌عنوان راهی برای کاهش تنش آبی در ایران ارزیابی شد. نتایج نشان دا‌د که از میان 21 محصول غذایی بررسی شده، غلات، حبوبات، خشکبار (پسته و گردو) و دانه‌های روغنی بر اساس میزان آب مجازی براورد شده آنها، محصولاتی پرمصرف هستند. در حالی‌که میوه‌‌ها، سبزی‌ها و محصولات صنعتی، کم‌مصرف می‌باشند. اما مبادله آب مجازی در ایران طی دو دهه گذشته، با در نظر گرفتن میزان مصرف و بهره‌وری آب، تقریباًً ناآگاهانه صورت گرفته است. برای مثال، گندم با سهم 5/58% در واردات آب مجازی، بزرگ‌ترین محصول وارداتی در سال‌های 1362-1382 بوده است. با وارد کردن 4/10 میلیون تن گندم طی سال‌های 1382-1378، 6/11 میلیارد مترمکعب آب در کشور ذخیره شده است. اما ایران در اوایل سال 1384 در تولید گندم به خودکفایی رسید. تلاش اخیر در راستای خودکفایی در تولید گندم، به‌‌عنوان یک محصول پرمصرف آب، فشار زیادی بر منابع آب داخلی وارد آورده است. هم‌چنین، روند مبادله محصولات از نظر مقدار محصول و میزان مبادله آب مجازی برای سایر گروه‌های محصولات در این پژوهش نشان داده شده است. انتظار می‌رود که با روند رو به افزایش کم‌آبی در ایران، اهمیت آب مجازی در امنیت غذایی، پیوسته افزایش یابد. بدین ترتیب، مبادله آگاهانه آب مجازی، به‌عنوان یک تدبیر سیاسی و اساسی در مدیریت منابع آب، همراه با اصلاحات منطقی در ساختار کشاورزی، امنیت بلند مدت غذایی و مصرف پایدار آب در ایران را تأمین خواهد کرد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی Assessment of Food Products and Virtual Water Trade as Related to Available Water Resources in Iran
چکیده انگلیسی مقاله Iran, with an average annual precipitation of about 252 mm (413 BCM) and renewable freshwater resources of 130 BCM, has irregular distribution of water resources. With a high population growth rate, agriculture remains the greatest water user in Iran but its production still does not meet the total food demand of the country. Due to unreliable water availability, the competition for water from other sectors and the increasing demand for food and better diets, Iran will experience water stress. In this study, virtual water trade in relation to water resources availability has been assessed as a way of relaxing water stress in Iran. The results showed that from the 21 food products, cereals, pulses, nuts and oilseeds are water-intensive crops according to their estimated virtual water content, while fruits, vegetables and industrial crops are not water-intensive. Considering the volume of virtual water entering the country through food imports, more water will be available for other essential uses. However, the virtual water trade has been developed rather unconsciously regarding water use and crop water productivity during the past two decades. For instance, wheat with a share of 58.5% in the virtual water import to Iran, was the dominant imported crop during 1983-2003. By importing 10.4 Mt of wheat, 11.6 BCM of water has been saved within the country during 1999-2003. However, Iran became self-sufficient in wheat production in early 2005. Consequently, this latest drive for self-sufficiency in the production of wheat, as a water-intensive crop, put tremendous pressure on domestic water resources. The trend in crop trade in terms of quantity and virtual water for other groups of crops has also been shown in the study. Seemingly, crop production and import have been greatly influenced by the weather conditions. With the increasing water scarcity, the role of virtual water in food security is expected to rise continuously in Iran. Thus, conscious virtual water trade as a policy measure in water management and judicious adjustment in agricultural structure will ensure sustainable food security and water availability in Iran.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله نازنین روحانی | n rouhani


هونگ یانگ | h yang


سیف اله امین سیچانی | s amin sichani


مجید افیونی | m afyuni


سید فرهاد موسوی | s f mousavi


علی اکبر کامگار حقیقی | a a kamgar haghighi


نشانی اینترنتی http://jcpp.iut.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-11-1&slc_lang=fa&sid=fa
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/737/article-737-337603.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده عمومی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات