این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
متن شناسی ادب فارسی، جلد ۵، شماره ۲، صفحات ۳۹-۶۶
عنوان فارسی حافظ و مقوله جبر و اختیار
چکیده فارسی مقاله از گذشته تا کنون، شناختِ حافظ، دغدغه بسیاری از محقّقان زبان و ادب فارسی بوده است و در این میان بحثِ جبر و اختیار جایگاهی ویژه داشته و دارد. چنانکه بسیاری، حافظ را جبری انگاشته‌اند و اندکی بر اختیارمداری او پای فشرده‌اند و تعدادی هم او را ابن الوقت دانسته‌ و در واقع به جمعِ میان جبر و اختیار معتقد گشته‌اند و جالب اینجاست که همه این صاحب‌نظران جهت اثبات مدّعای خویش به ابیاتی از حافظ تمسّک جسته‌اند؛ اما حقیقت چیست؟ و آیا اصلاً راهی برای رسیدن به نظری قطعی در این زمینه وجود دارد یا خیر؟ در این نوشتار کوشیده‌ایم تا بدین سؤال پاسخی درخور دهیم و معیّن سازیم که مبنایِ حافظ در این بحث، لاجبرَ و لاتفویضَ بَل امرٌ بینَ الامرَین است و نه چیزی دیگر. امّید که در نظر افتد و راهگشا باشد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله حافظ، حافظ‌پژوهان، جبر و اختیار، اشعری، معتزلی،
عنوان انگلیسی Hafiz and the Category of Predestination and Free Will
چکیده انگلیسی مقاله Form past to the present, understanding of Hafiz has been the preoccupation of many researchers of Persian language and literature and the issue of “Predestination and Free Will” has a special status in this regard. Many believe that Hafiz is a fatalist whereas a few insist that he is a volitionist and some think that he is both fatalist and volitionist. But which one is true? And is it possible to achieve a definite idea about such matter? This research aims to provide a proper answer to such questions and find out the ground of this statement by Hafiz: “there is neither Predestination nor Free Will but something in the middle”. For avoiding any presupposition and probable misunderstandings, first, the ideas of forty five Hafiz researchers are explored. Among them, twenty five ones believe in Hafiz’s fatalism fourteen researchers do not reject this idea explicitly and the remainder, however with some differences, think that he is a volitionist. Based on textual implications and following hermeneutic principles, it is tried to figure out Hafiz’s ideas just on the basis of the text. Of course, passing through various theosophical ideas which have been ascribed to him and some textual evidence has been proposed for proving them is not an easy task. But, by exact stating of those ideas and textual evidence which opposed them semantically, it is tried to offer a methodological criticism and finally, as stated before, a coherent theory is achieved which collects all textual evidence without being incongruent with the text itself.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله مهدی دشتی |
دانشگاه علامه طباطبائی
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه علامه طباطبایی (Allameh tabatabaii university)

نشانی اینترنتی http://rpll.ui.ac.ir/article_19357_2c1cf172c08596fabbfe4e70b5ea76b5.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1045/article-1045-341403.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات