این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
متن شناسی ادب فارسی، جلد ۳، شماره ۱، صفحات ۱۰۵-۱۲۲
عنوان فارسی بررسی قصّه‌های «دیوان» در شاهنامه فردوسی (بر اساس نظریه ریخت‌شناسانه ولادیمیر پراپ)
چکیده فارسی مقاله امروزه نقدهای زیادی وجود دارند که بر کارکردهای ساختاری استوارند. ساختارگرایان همواره در پی آن بودند که به الگوهای روایتی مشخص دست یابند تا به کمک آنها، قصه­ها و داستان­ها را مورد بررسی قرار دهند. از بین آثار به وجود آمده، کار ولادیمیر پراپ از همه مهمتر بود؛ وی با تجزیه و تحلیل قصه­های روسی پریان، نموداری شامل سی و یک خویشکاری ارائه کرد و معتقد بود، این الگو را می­توان در مورد سایر قصه­های عامیانه و حتی رمان­ها به کار برد. روش پراپ بعدها توسط محققّان دیگر مورد استفاده قرار گرفت و گاهی نقدهایی بر آن وارد شد. شاهنامه فردوسی از جمله آثاری است که در آن داستان­ها و داستان­واره­های فراوانی دیده می­شود. از جمله آنها، داستان­هایی است که در آنها دیوان از نقش­ورزان اصلی هستند. در این مقاله سعی شد تا نمودار خویشکاری­های پراپ و روش ریخت­شناسانه وی در داستان­های دیوان پیاده شود تا مشخص گردد، نظریه پراپ تا چه اندازه بر این داستانها انطباق دارد. بررسی­ها و تجزیه و تحلیل این داستان ما را به این نتایج رسانده است که قصه­های دیوان در شاهنامه قابل بررسی با کارکردهای ریخت­شناسانه پراپ است و توالی کارکردهای مورد نظر پراپ نیز در این داستانها دیده می‌شود. حرکت­های موجود در این داستانها از نظر موضوع و محتوا، بیشتر از نوع اول حرکت­های پراپ یعنی «بسط از طریق خویشکاری H-I (جنگ و کشمکش) هستند و خویشکاری «طلسم» یا «افسون» در اکثر داستانها حضور دارد. در برخی داستانهای دیوان، بعضی کارکردها تکرار شده­اند که این امر علاوه بر تاکید بر اهمیت حادثه­ای که رخ می­دهد و توانایی‌های خاص قهرمان، نوعی حالت تعلیق در قصه به وجود می­آورد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی A Study of Divan’s Stories in Shahnameh (Based on morphological theory of Vladimir Propp)
چکیده انگلیسی مقاله Nowadays there are many criticisms based on structural functions. Structuralists are always in search of specific narrative patterns to analyze stories and tales by using those patterns. Among available works, Propp’s work is so important. By analyzing Russian fairy tales he proposed a diagram of thirty one own-workings and he believed that this pattern can be applied to other fairy tales and even to novels. Later on Propp’s method was used by other researchers and sometimes it was criticized. Ferdowsi’s Shahnameh is such a work in which many stories and quasi-stories are seen. Among them are stories in which Divans play major roles. This article tries to apply Propp’s method for analyzing Divan’s stories and find the relevance of this method for analyzing such stories. Such analysis leads us to this conclusion that such stories can be analyzed on the basis of Propp’s functions and such functions are seen in these stories. With regard to topic and content, the movements present in these stories are of the first kind of Propp’s movements, that is, expansion through own-working H-I (war and struggle). Own-working of “talisman” and “magic” is present in most stories. In some Divan’s stories certain functions are repeated and this matter not only foregrounds the abilities of the hero but also creates a sense of suspension in the story.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله مسعود روحانی |
دانشگاه مازندران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه مازندران (Mazandaran university)

محمد عنایتی |
دانشگاه مازندران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه مازندران (Mazandaran university)

نشانی اینترنتی http://rpll.ui.ac.ir/article_19245_7479c27cd22fb21767fcc3a41ac7dbbb.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1045/article-1045-341475.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات