این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پژوهش های پولی و بانکی، جلد ۱۷، شماره ۵۹، صفحات ۲۵-۵۷
عنوان فارسی ارزیابی عوامل مؤثر بر پذیرش پول دیجیتال بانک مرکزی در ایران
چکیده فارسی مقاله
پیشرفت فنّاوری صنعت پرداخت را متحول کرده است. در رقابت بین اسکناس و مسکوک و ابزار‌های جایگزین نظیر کارت‌های بدهی و پرداخت‌های موبایلی، موضوع جایگاه پول دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) در سال‌های اخیر مطرح و بحث‌برانگیز شده است. در این پژوهش، عوامل مؤثر در پذیرش CBDC توسط عموم را در دو بخش بررسی میکند. تقاضا برای پول در بعد کلان، مجموعه‌ای از تقاضا برای کارکردهای مختلف پول چون ابزار پرداخت و تقاضا برای نوعی دارایی است. با استناد به نظریه‌های متعارف تقاضای پول، این تقاضا را در بلندمدت بررسی می‌کنیم. چون CBDC ماهیتأ پول فرمانی (fiat money) است که ویژگی‌های مشابهی مانند پول دارد. به دو دلیل CBDC رقیب اسکناس نیست و جانشین بهتری برای سپرده‌های دیداری است. اولاً اسکناس دارای ویژگی منحصر به فردی (چون ناشناس‌بودن) است. ثانیاً، نسبت اسکناس به M1 در سال‌های اخیر به‌علت جانشین شدن با سپرده‌های دیداری به یک سطح حداقل (تقریباً ۱۰ درصد) رسیده است. با چنین درکی از CBDC، نتایج مربوط به سپرده‌های دیداری را م‌یتوان به تقاضای CBDC‌ منتسب ‌کرد. در این بررسی، با استفاده از داده‌های تعداد کارت‌خوان‌های فروشگاهی، کارت‌های بدهی، و تعداد خودپردازها، یک الگوی لاجستیک برای محاسبهٔ شاخص توسعهٔ دیجتال در اقتصاد ایران برآورد می‌شود. تأثیر مثبت و معنادار این شاخص توسعه بر تقاضای سپرده‌های دیداری به‌عنوان تقریبی برای تقاضای CBDC و تأثیر منفی و معنادار آن بر تقاضای اسکناس، یکی از نتایج به‌دست‌آمده است. در بخش دوم، CBDC به‌عنوان ابزار پرداخت مورد بررسی قرار می‌گیرد. در این بخش، عوامل مؤثر در پذیرش CBDC را در چهار گروه عوامل فنّاورانه، جمعیت‌شناختی، مالی-اقتصادی، و اجرایی تقسیم‌بندی می‌کنیم.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله نظریهٔ مقداری پول، رشد فناوری، پذیرش پول دیجیتال بانک مرکزی، مدل خودرگرسیون برداری، روابط بلندمدت
عنوان انگلیسی Evaluation of factors affecting the acceptance of Central Bank Digital Currency in Iran
چکیده انگلیسی مقاله
Technological advancements have transformed the payments industry. In the competition between banknotes and alternative instruments such as debit cards and mobile payments, the question of Central Bank Digital Currency (CBDC) has emerged in recent years and sparked much debate. This research examines the factors influencing public adoption of CBDC in two parts. From a macroeconomic perspective, demand for money encompasses the demand for the various functions of money—such as a means of payment and as a type of asset. Drawing on conventional theories of money demand, we analyze this demand over the long term. Since CBDC is essentially fiat money with characteristics similar to physical currency, but does not compete with cash due to the latter’s unique features (e.g., anonymity), it serves as a better substitute for demand deposits. With this view of CBDC, the findings related to demand deposits can be attributed to CBDC demand. In this study, using data on the number of point-of-sale (POS) terminals, debit cards, and ATMs, a logistic model is estimated to calculate a digital development index for Iran’s economy. One key result is the positive and significant effect of this digital development index on demand for demand deposits (as a proxy for CBDC demand), and its negative and significant effect on demand for banknotes. In the second part, CBDC is examined as a payment instrument. Here, the factors influencing CBDC adoption are categorized into four groups: technological, demographic, financial-economic, and operational.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله احمدرضا جلالی نایینی | Ahmad Reza Jalali-Naini
Institute for Management and Planning Studies
موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه‌ریزی

رامین مجاب | Ramin Mojab
Monetary and Banking Research Institute
پژوهشکده پولی و بانکی

ضحی ریاحی | Zoha Riahi
Monetary and Banking Research Institute
پژوهشکده پولی و بانکی

نشانی اینترنتی http://jmbr.mbri.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-2775-1&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده سیاست پولی، بانکداری مرکزی و عرضه پول و اعتبارات (E5)
نوع مقاله منتشر شده مطالعه تجربی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات