این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پژوهش های ادب عرفانی (گوهر گویا)، جلد ۶، شماره ۳، صفحات ۳۵-۵۸
عنوان فارسی لایه‌های پنهان ضمیر حافظ (تحلیلی تازه از شعر حافظ بر اساس صور ازلی ضمیر ناخودآگاه جمعی)
چکیده فارسی مقاله درباره حافظ و غزل او سخن بسیار گفته‌اند؛ شاید بسی بیش از دیگر سخنوران زبان فارسی. علت این امر را می‌توان در اشعار چند پهلو و سرشار از ابهام و رمز و راز او بازجست. از این رو، یکی حافظ را عارفی وارسته می‌نامد که تمامی اشاراتش تأویل عارفانه دارد و دیگری، او را انسانی می‌پندارد که هرلحظه در حال و هوایی متفاوت سیر می‌کند. برخی نیز او را شاعری هنرمند و زیرک دانسته‌اند که تنها به خلق اثری ادبی پرداخته است؛ بی‌آن که باورهای خود را در آن دخیل کرده باشد. به همین سبب، برای بیشتر ابیات دیوان حافظ، چندین تفسیر و تأویل متناقض و حتی مغایر با یکدیگر ارائه شده و هنوز راه برای تحلیل یا تأویلی دیگر بازمانده است. یکی از دلایل تأویل پذیری شعر حافظ، وجود شخصیت‌های متعددی همچون رند، پیرمغان، ساقی، شیخ، صوفی، محتسب و... در دیوان اوست که برای برخی از آنها در پاره‌ای از آثار، معادل‌های تاریخی نیز معرفی شده و بعضی پژوهشگران کوشیده‌اند، اثبات کنند که هریک از این شخصیت‌ها در عصر حافظ یا پیش از او، وجود حقیقی و خارجی داشته‌اند. غور در حال و هوای شعر حافظ، این پرسش را به ذهن می‌آورد که آیا می‌توان هریک از این شخصیت‌ها را لایه‌های پنهان ضمیر حافظ دانست که من خودآگاه او بر آن است، تا با شناخت این لایه‌های پنهان ناخودآگاه و ایجاد تعادل و سازگاری میان آنها، به خودشناسی و کمال دست یابد؟ در این پژوهش با بهره‌گیری از دیدگاهی که در روانشناسی تحلیلی درباره صور ازلی ضمیر ناخودآگاه جمعی مطرح شده است، درصدد یافتن پاسخی برای این پرسش بوده‌ایم، تا به افقی نو در تحلیل اشعار حافظ دست یابیم.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله حافظ، نقد روانشناختی، ضمیر ناخودآگاه جمعی، صور ازلی،
عنوان انگلیسی Hidden Layers of Hafiz’s Psyche (a new analysis of Hafiz’s poetry based on collective unconscious’ archetypes)
چکیده انگلیسی مقاله There are many words about Hafiz and his poetry, perhaps more than other Persian poets. The reason for this can be sought in his ambiguous poems. Thus, a critic calls him a broad-minded mystic whose poems have mystical implications, whereas another one considers him as a fickle person who changes his opinions every moment. For some critics he is a smart poet who has simply created a literary work without inserting his mindset into it. For this reason, there are a number of paradoxical and even opposite interpretations for most of his verses and it seems that new interpretations are still possible. One reason for the interpretability of his poems is the presence of various characters such as Rend (the libertine), Pire Moghan (the old Magian), Saghi (the cup-bearer), Sufi, Mohtaseb (the reckoner) in his Divan for some of which historical equivalents have been presented in several works and some scholars have tried to prove that each of these characters refers to real persons in Hafiz’s epoch or past epochs. Contemplation on the atmosphere of his poetry brings this question to the mind that if it is possible to consider each of these characters as hidden layers of Hafiz’s psyche that his consciousness tries to achieve self-knowledge and Perfection through recognition of such layers and creating balance and harmony between them. Using the idea proposed in analytical psychology about archetypes of collective unconscious, this article tries to find an answer for the mentioned question to achieve a new horizon in the analysis of Hafiz’s poems.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله افسانه غفوری |
دانشگاه اصفهان
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه اصفهان (Isfahan university)

مریم روضاتیان |
دانشگاه اصفهان
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه اصفهان (Isfahan university)

نشانی اینترنتی http://jpll.ui.ac.ir/article_16425_6c976a3f7eefd7dfcd4a2a3550c59f1a.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1349/article-1349-344297.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات