این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پژوهش های ادب عرفانی (گوهر گویا)، جلد ۴، شماره ۱، صفحات ۶۹-۹۲

عنوان فارسی نوجویی در فلسفه سهروردی و گوناگونی تعریف علم در آثار او
چکیده فارسی مقاله مسأله چگونگی حصول علم و تعقّل (دانش و شناخت) در انسان از مسائلی است که همواره ذهن فلاسفه و دانشمندان را به خود مشغول داشته است.در میان فلاسفه روزگاران پیشین، شیخ شهاب الدین یحیی سهروردی (شیخ اشراق) به این مسأله توجّه خاصی داشته و در آثار متعدّد فلسفی فارسی و عربی خود تعاریف گوناگونی از این مقوله ارائه داده است. هدف از این مقاله پاسخ به این پرسش است که آیا این تعاریف گوناگون، برآمده از سردرگمی و رکود فکری شیخ در این گونه مسائل بوده است ویا بیانگر نوجویی و سیر تکامل اندیشه در فلسفه اوست؟ پاسخ به این پرسش در گرو بررسی دقیق این تعاریف و مقایسه آنها با همدیگر و تعیین تقریبی تقدّم و تاخّر زمانی آنهاست که این مقاله در پی آن است. نتیجه‌ای که از این جستار به دست آمده است، این است که چون شیخ اشراق در آثار آغازین خود تحت تاثیر فلسفه مشّاء بوده است، علم و تعقّل را نتیجه حصول صورت اشیاء در ذهن دانسته است، سپس در جریان تکامل فکری خود، تعاریف دیگری از این مقوله ارائه داده است تا سرانجام پس از رسیدن به جهان بینی نوری- اشراقی خود، علم و تعقّل را حاصل ماهیت نوری نفس و حضور و ظهور اشیاء برای نور اعلام داشته است. منابع مورد استفاده در این مقاله، در درجه نخست، آثار فلسفی فارسی و عربی در دسترس شیخ و دو شرح مشهور و معتبر شهرزوری و قطب شیرازی بر حکمهالاشراق است و دلیل این امرهم بهرمندی مستقیم و بدون واسطه از سخنان خود شیخ یا شارح نامدار حکمه الاشراق است و در درجه دوّم، دیگر منابع در دسترس مرتبط با این موضوع است. درضمن از آن جا که ملاصدرا از شیخ اشراق، بسیار متأثر بوده است ،به گونه‌ای گذرا به تفاوت اساسی نظر ملاصدرا با شیخ در این مسأله نیز اشاره خواهد شد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله علم و تعقّل، صورت ذهنی، نور مجرّد، نفس انسانی،

عنوان انگلیسی Innovation in Sohrevardi’s Philosophy and Variety of Science Definitions in his Works
چکیده انگلیسی مقاله The issue of science and rationalism (knowledge and cognition) achievement in humans has always been present in the mind of philosophers and scientists. Among the old philosophers, Sheikh Shahabedin Yahya Sohravardi paid special attention to these issues and in his many different Persian and Arabic philosophical publications, he presented different definitions of this subject. The goal of this study is to answer this question that whether these different definitions are due to lack of understanding or mental depression of Sheikh in this area or indicating his gradual thought evolution. Answering to this question depends on precise investigation of these definitions and comparing them with each other and determining their chronological delay or priority. Results of this study show that, because Sheikh-Eshragh was under the influence Mašša? philosophy in his early works, he concluded that science and rationalism result from the form of objects in mind. Then, in the process of his thought evolution he presented different descriptions of this issue. Finally, after his experience in Nori-Eshraghi, he concluded that science and rationalism are the result of brilliant personality. The sources used in this paper are, firstly, Persian and Arabic philosophical works that were accessible to Sheikh and two famous and authentic commentaries by Shahrzori and Ghotbedin Shirazi about Hekmatol-Eshragh. The reason of this is to use Sheikh’s sayings or famous commentator of Hekmatol-Eshragh directly, Other available sources are also used for this study. Since Mola-Sadra was influenced by Sheikh-Eshragh a lot, the differences of Mola-Sadra’s views and Sheikh’s views about this issue are also investigated.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله

نویسندگان مقاله سید محمد خالدغفاری | seyed mohammad خالدغفاری
دانشگاه ازاد اسلامی واحد سنندج
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه آزاد اسلامی سنندج (Islamic azad university of sanandaj)


نشانی اینترنتی http://jpll.ui.ac.ir/article_16320_75a234fdbe163dee08c3ef68c819d410.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1349/article-1349-344377.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات