این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
سلامت و محیط زیست، جلد ۱۷، شماره ۴، صفحات ۷۸۹-۸۰۸

عنوان فارسی ارزیابی آلودگی و سمیت محیطی عناصر بالقوه سمی در گردوغبار خیابانی شهر همدان، ایران
چکیده فارسی مقاله
زمینه و هدف: گردوغبار خیابانی به ‏عنوان منبع و مخزن انواع آلاینده ‏ها، شناساگر مناسبی برای ارزیابی آلودگی اتمسفر محسوب می‌شود. از این‌رو، این پژوهش با هدف ارزیابی آلودگی و سمیت محیطی عناصر آرسنیک، روی، سرب، کادمیم و مس در گردوغبار خیابانی شهر همدان در سال 1402 انجام یافت.
روش بررسی: در مجموع 108 نمونه گردوغبار خیابانی از 12 مکان نمونه برداری منتخب با کاربری‌های مسکونی، تجاری و صنعتی طی سه فصل بهار، تابستان و پاییز با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌بندی ‌شده برداشته شد و محتوی عناصر در آنها با روش ICP-OES خوانده شد. همچنین، مقادیر شاخص‏ های PI، IPI و mERM-Q محاسبه شد.
یافته ها: بیشینه میانگین محتوی عناصر (mg/kg) گردوغبار برای آرسنیک، روی، کادمیم و مس به ‏ترتیب برابر با  5/79، 405، 0/758 و 84/8 مربوط به کاربری صنعتی و فصل پاییز و برای سرب نیز با 110 مربوط به مناطق تجاری و فصل پاییز بود. نتایج محاسبه شاخص PI نشان داد که سطح آلودگی عناصر آرسنیک، روی، سرب، کادمیم و مس "متوسط" تا "خیلی زیاد" بوده است. میانگین مقادیر شاخص‌ IPI نیز در دامنه 2/52 تا 3/90 متغیر و بیانگر شرایط آلودگی "زیاد" در همه مکان‏ ها و فصول بود. از طرفی، مقادیر میانگین mERM-Q در نمونه ‏های گردوغبار برابر با 0/299 و بیانگر 21 درصد احتمال سمیت بود.
نتیجه ‏گیری: تاثیر فعالیت‌های انسانی، تغییرات فصلی و نوسانات منابع انتشار بر آلودگی عناصر بالقوه سمی گردوغبار خیابانی شهر همدان قابل ‏توجه بوده است؛ لذا، شناسایی و کنترل منابع انتشار عناصر به‏ ویژه در مناطق با سطوح آلودگی بیشتر به ‏منظور حفظ سلامت اکوسیستم شهری و شهروندان توصیه می‌شود.
 
کلیدواژه‌های فارسی مقاله عناصر بالقوه سمی، گردوغبار، تغییرات مکانی-زمانی، شاخص آلودگی، سمیت محیطی

عنوان انگلیسی Evaluation of pollution and environmental toxicity of potentially toxic elements in street dust of city of Hamedan, west of Iran
چکیده انگلیسی مقاله
Background and Objective: Street dust, as both a source and sink of pollutants, is considered a reliable indicator for assessing atmospheric pollution. Therefore, this study aimed to evaluate the pollution levels and environmental toxicity of arsenic (As), zinc (Zn), lead (Pb), cadmium (Cd), and copper (Cu) in street dust in the city of Hamedan in 2023.
Materials and Methods: A total of 108 street dust samples were collected from 12 sampling sites, including residential, commercial, and industrial regions, during the spring, summer, and fall seasons. The concentrations of the analyzed elements were determined using Inductively Coupled Plasma Optical Emission Spectroscopy (ICP-OES). Additionally, pollution indices (PI), integrated pollution index (IPI), and mean effects range median quotient (mERM-Q) were calculated.
Results: The highest average concentrations of the analyzed elements in street dust were observed in the industrial regions and the fall season for As (5.79 mg/kg), Zn (405 mg/kg), Cd (0.758 mg/kg), and Cu (84.8 mg/kg). For Pb, the highest average concentration (110 mg/kg) was found in commercial regions during the fall season. PI values indicated pollution levels for As, Zn, Pb, Cd, and Cu ranging from "moderate" to "very high." The average IPI values varied between 2.52 and 3.90, reflecting "high" pollution conditions across all sampling sites and seasons. Furthermore, the average mERM-Q values suggested a 21% probability of elemental toxicity in the analyzed street dust samples.
Conclusion: The findings highlight the influence of human activities, seasonal variations, and emission source fluctuations on street dust pollution. To mitigate pollution, it is recommended to identify and control the release sources of these elements, particularly in regions with higher pollution levels.
 
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Metal pollutants, Dust, Spatiotemporal variations, Pollution index, Environmental toxicity

نویسندگان مقاله سیده شعله حسینی | Seyedeh Sholeh Hosseini
Department of the Environment, College of Basic Sciences, Hamedan Branch, Islamic Azad University, Hamedan, Iran
گروه علوم و مهندسی محیط‌ زیست، دانشکده علوم پایه، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران

بهاره لرستانی | Bahareh Lorestani
Department of the Environment, College of Basic Sciences, Hamedan Branch, Islamic Azad University, Hamedan, Iran
گروه علوم و مهندسی محیط‌ زیست، دانشکده علوم پایه، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران

سهیل سبحان اردکانی | Soheil Sobhanardakani
Department of the Environment, College of Basic Sciences, Hamedan Branch, Islamic Azad University, Hamedan, Iran
گروه علوم و مهندسی محیط‌ زیست، دانشکده علوم پایه، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران

مهرداد چراغی | Mehrdad Cheraghi
Department of the Environment, College of Basic Sciences, Hamedan Branch, Islamic Azad University, Hamedan, Iran
گروه علوم و مهندسی محیط‌ زیست، دانشکده علوم پایه، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران

سحر رضایان | Sahar Rezaian
Department of the Environment, Faculty of Engineering, Shahrood Branch, Islamic Azad University, Shahrood, Iran
گروه محیط‌ زیست، دانشکده فنی و مهندسی، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران


نشانی اینترنتی http://ijhe.tums.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-2520-3&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده عمومی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات