این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، جلد ۴۱، شماره ۱، صفحات ۷۸-۹۵
عنوان فارسی تأثیر قارچ تریکودرما و بسترهای مختلف کشت بر برخی ویژگی‌های رشدی، میزان عناصرغذایی و اجزای اسانس گیاه مرزه (Satureja hortensis L.)
چکیده فارسی مقاله سابقه و هدف: مرزه (Satureja hortensis L.) گیاهی معطر از تیره نعناعیان بوده و با داشتن ترکیب‌هایی از قبیل تیمول و کارواکرول به عنوان ترکیب‌های آنتی‌اکسیدان و ضدمیکروب در صنایع مختلف ازجمله صنایع غذایی و دارویی استفاده می‌شود. کودهای زیستی مانند قارچ‌های میکوریز و تریکودرما در مقایسه با کودهای شیمیایی دارای مزیت‌هایی ازجمله عدم تولید مواد سمی در چرخه غذایی، اصلاح خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک، مقرون به صرفه بودن و قابل پذیرش از نظر زیست محیطی می‌باشد. گونه‌های قارچ تریکودرما با سازوکارهای خاصی ازجمله کنترل بیولوژیکی بیماری‌های خاک با تولید و فعالیت آنزیم‌ها، تولید آنتی‌بیوتیک‌ها و نفوذ به بدن قارچ‌های بیماری‌زا باعث تحریک و افزایش رشد گیاه می‌شوند.
مواد و روش‌ها: به منظور بررسی تأثیر قارچ تریکودرما (Trichoderma harzianum) بر شاخص‌های رشدی، عملکرد و اجزای اسانس گیاه مرزه در بسترهای کشت آلی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار در گلخانه علوم باغبانی دانشگاه محقق اردبیلی اجرا گردید. فاکتور اول بستر کشت در سه سطح، شامل 1- مخلوط خاک و ماسه (شاهد) و 2- مخلوط خاک و ماسه همراه با 30 درصد کمپوست قارچ مصرف شده 3- مخلوط خاک و ماسه همراه با 30 درصد ورمی‌کمپوست بودند و فاکتور دوم در دو سطح، 1- تلقیح با قارچ T. harizanum T22 و بدون تلقیح (شاهد) بود. به منظور ایجاد زهکش مناسب، ابتدا 2 سانتی‌متر شن درشت در ته گلدان‌ها ریخته شد. سپس بذرهای مرزه در گلدان‌های کوچک کشت شده و گیاهان در مرحله دو تا سه برگ حقیقی به گلدان‌های اصلی منتقل شدند. سایر مراقبت‌های رشد از قبیل آبیاری و وجین علف‌های هرز روی آنها انجام شد. در پایان آزمایش، صفات رویشی (ارتفاع بوته، سطح برگ، وزن خشک ساقه و ریشه، تعداد و طول شاخه فرعی)، صفات فیزیولوژیکی (شاخص سبزینگی)، عناصرغذایی N، K، P، Mg و Zn استخراج و آنالیز اسانس تعیین گردید.
نتایج: نتایج نشان داد که اثرهای ساده کودهای آلی و قارچ تریکودرما بر شاخص‌های رشد رویشی و صفات کیفی نسبت به شاهد معنی‌دار بود. به‌طوری‌که بیشترین میزان وزن خشک اندام هوایی (4.82 گرم)، (84.87 گرم)، به‌ترتیب در تیمارهای ورمی‌کمپوست و مایه‌کوبی با تریکودرما حاصل گردید. بیشترین مقدار شاخص کلروفیل (26.86) در تیمار مایه‌کوبی با قارچ و ورمی کمپوست، بیشترین محتوای عناصر فسفر (3606.3 میلی‌گرم در کیلو‌گرم)، نیتروژن (2.55 درصد)، منیزیم (55/64 میلی‌گرم در کیلو‌گرم) در تیمار مایه‌کوبی با قارچ تریکودرما و در تیمار بسترهای آلی بیشترین میزان عناصر روی (47.87 میلی‌گرم در کیلوگرم) نیتروژن (3.06 درصد) و فسفر (4143 میلی‌گرم در کیلوگرم) در کاربرد ورمی‌کمپوست بدست آمد. بیشترین میزان کارواکرول (71.90 درصد) در تیمار مایه‌کوبی با قارچ تریکودرما و بیشترین (0.599 میلی‌لیتر در گلدان) عملکرد اسانس در تیمار مایه‌کوبی با قارچ تریکودرما، همراه با بستر حاوی ورمی‌کمپوست حاصل گردید.
نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج بدست آمده، بستر آلی و قارچ تریکودرما می‌توانند به عنوان بستر و کود مناسبی برای افزایش عملکرد در کشت ارگانیک مرزه معرفی شوند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله اسانس،بستر آلی،قارچ تریکودرما،مرزه،
عنوان انگلیسی Effect of Trichoderma fungus and different culture media on growth characteristics, nutrient content, and essential components of Savory (Satureja hortensis L.)
چکیده انگلیسی مقاله Background and objectives: Savory (Satureja hortensis L.) is an aromatic plant from the Lamiaceae family, known for its bioactive compounds, such as thymol and carvacrol, which possess antioxidant and antimicrobial properties. These compounds have applications in various industries, including food and pharmaceuticals. Biofertilizers like mycorrhizal and Trichoderma fungi offer advantages over chemical fertilizers. These include reducing toxic substances in the food cycle, improving soil physical and chemical properties, and being cost-effective and environmentally sustainable. Trichoderma species promote plant growth through various mechanisms, including the biological control of soil-borne diseases by producing enzymes and antibiotics and direct antagonism against pathogenic fungi.
Methodology: To evaluate the effect of Trichoderma harzianum on growth parameters, yield, and essential oil composition of savory in organic culture media, a factorial experiment was conducted using a completely randomized design with three replications in the Horticultural Science Greenhouse of Mohaghegh Ardabili University. The experimental treatments consisted of two factors: 1. Organic matter at three levels: Control (soil and sand mixture), Soil and sand mixture with 30% spent mushroom compost and Soil and sand mixture with 30% vermicompost. 2. Trichoderma harzianum inoculation at two levels: Inoculated and Non-inoculated (control). A 2 cm layer of coarse sand was placed at the bottom of the pots to ensure proper drainage. Savory seeds were initially grown in small pots and later transplanted to the main pots at the two- to three-leaf stage. Standard agronomic practices, such as irrigation and weeding, were maintained throughout the experiment. At the end of the study, vegetative traits (plant height, leaf area, dry weight of stem and root, number and length of secondary branches), physiological traits (chlorophyll index), nutrient content (N, K, P, Mg, Zn), and essential oil yield and composition were assessed.
Results: The results demonstrated that organic fertilizers and Trichoderma inoculation significantly improved vegetative growth and quality traits compared to the control. The highest dry weight of aerial organs (4.82 g) was recorded in the vermicompost treatment, while Trichoderma inoculation resulted in 4.87 g. The highest chlorophyll index (26.86) was observed in plants treated with Trichoderma and vermicompost. Nutrient analysis showed that Trichoderma inoculation significantly increased phosphorus (3606.3 mg/kg), nitrogen (2.55%), and magnesium (55.64 mg/kg) content. In organic substrate treatments, vermicompost application resulted in the highest levels of zinc (47.87 mg/kg), nitrogen (3.06%), and phosphorus (4143 mg/kg). The highest carvacrol content (71.90%) was observed in Trichoderma-inoculated plants, while the highest essential oil yield (0.599 mL per pot) was found in plants treated with Trichoderma and vermicompost.
Conclusion: The findings suggest that organic substrates combined with Trichoderma fungus can serve as an effective alternative to chemical fertilizers, enhancing both yield and essential oil quality in the organic cultivation of savory.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله اسانس,بستر آلی,قارچ تریکودرما,مرزه
نویسندگان مقاله بهروز اسماعیل پور |
گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی، ایران

الهام شجاعی |
گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی، ایران.

رسول آذرمی |
گروه باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی، ایران

زهرا اصلانی |
گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ایران

سید کریم تهامی |
عضو هیئت علمی جهاد دانشگاهی اردبیل، اردبیل، ایران

مهدی داوری |
گروه بیماری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی، ایران

نشانی اینترنتی https://ijmapr.areeo.ac.ir/article_133139_a2a1adc34b71a78e2b264eb946d9b512.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات