این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
ادیان و عرفان، جلد ۵۷، شماره ۲، صفحات ۴۵۳-۴۷۰
عنوان فارسی پدیدار ذهن در فلسفۀ مادیَمیکه‌ از توهم تا واقعیّت!
چکیده فارسی مقاله «مادیَمیکه» یکی از مکاتب مهایانه‌ای‌ است که با طرح نظریۀ «تهیگی» (شونیه‌تا)، افق معرفت‌شناختی و هستی‌شناسانه بدیعی را در تفکر هندی و بودایی موجب شده‌است. «پدیدار ذهن» یکی از مؤلفه‌های اثربخشی است که فلاسفۀ این مکتب، واکاوی مسائل وابسته به آن را جزو دغدغه‌های بنیادین خود قرار داده‌اند؛ حال آنکه، بررسی مستقل این مسأله از منظر پژوهشگران، حداقل در زبان فارسی، تا‌اندازه‌ای مغفول مانده‌است. بنابراین، پژوهش فراروی بر بنیاد این مسأله شکل می‌گیرد که اولاً مقصود مادیَمیکه از تهی‌بودن ذهن چیست؟ و ثانیاً مادیَمیکه به‌پشتوانۀ چه براهینی و بنابر کدامین اعتبار از توهم‌ ذهن و حیث التفاتی آن دَم می‌زند؟ یافته‌های پژوهشی حکایت از این دارند که مادیَمیکه از رهگذر استدلال‌های انکاری گوناگونی، از جمله نفی منبع شناخت، نفی قانون علیّت، تبیین‌ناپذیری ابزارهای شناخت و بی‌اعتباری نجات‌شناسانۀ آنچه شناخت ذهنی نامیده می‌شود، سعی بر آن دارد، به یک اعتبار، بی‌بودیِ ذهن و مشارُإلیه آن را نشان‌ دهد، هرچند به موجب قول ایشان به ساحت‌های دوگانۀ واقعیّت، الف). سَم‌ورتی‌سَتیه (واقعیّت نسبی) و ب). پرم‌آرته‌سَتیه (واقعیّت مطلق)، می‌توان پذیرش واقعیّت نسبی ذهن را نیز از سوی متفکران آن نتیجه گرفت. افزون بر این، از نظرگاه این مکتب به فراخور برخورداری واقعیّت از اعتبارات دوگانه، می‌توان از دو نوع معرفت سخن گفت. برترین نوع معرفت در این مکتب، پراجنا است که خود عنوان دیگری برای شونیه‌تا فرض می‌شود و تعیّن آن تنها با گذر از معرفت ذهنی و واقعیّت نسبی میسر می‌گردد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله فلسفۀ ذهن،نسبیّت،مادیَمیکه،شونیه‌تا،بودیسم مهایانه،
عنوان انگلیسی The Phenomenon of Mind in Madhyamika Philosophy From Illusion to Reality!
چکیده انگلیسی مقاله Madhyamika is one of the Mahayana schools that has created a new epistemological and ontological horizon in Indian and Buddhist thought by proposing the theory of "Emptiness" (Shunyata). "The phenomenon of Mind" is one of the practical components that the philosophers of the school have included in their fundamental concerns, the analysis of issues related to it; however, independent study of this issue has been neglected to some extent from the perspective of researchers. Therefore, the present research is based on the question: first, what is the meaning of the Emptiness of Mind? And second, based on what evidence and on which meaning does Madhyamika insist on the illusion of the Mind and its intentionality? Research findings indicate that the Madhyamika tries, in one respect, to demonstrate the unreality of the Mind and its signifiers through various arguments, including the negation of the source of knowledge (object), the demonstrating of the unreality of the Mind (subject), and the inexplicability of what is called mental knowledge; although, based on their claim to the dual aspects of reality, a). Samvrti-satya (relative reality) and b). Paramartha-satya (absolute reality), one can also conclude that its thinkers accept the relative reality of the Mind. Furthermore, from the perspective of this school, according to the dual assumption of reality, one can speak of two types of knowledge. The highest kind of knowledge in this school is Prajna, which is assumed to be another title for Shuniyata, and its actualization is possible only by going beyond mental knowledge and relative reality.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله فلسفۀ ذهن,نسبیّت,مادیَمیکه,شونیه‌تا,بودیسم مهایانه
نویسندگان مقاله سجاد دهقانزاده |
دانشیار، گروه ادیان و عرفان، دانشکدۀ الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران.

رباب حبیبی |
دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه ادیان و عرفان، دانشکدۀ الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران.

نشانی اینترنتی https://jrm.ut.ac.ir/article_101263_5c2e4b59a544bcbf0d52d5e9d6b664dd.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات