این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
فرهنگ در دانشگاه اسلامی، جلد ۱۴، شماره ۵۳، صفحات ۴۹-۸۸
عنوان فارسی چالش های اثربخشی دروس معارف اسلامی در دانشگاه ها (مطالعۀ کیفی-میدانی)
چکیده فارسی مقاله هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی چالشهای اثربخشی دروس معارف اسلامی در دانشگاهها و ارائۀ راهبردهایی برای بهبود این اثربخشی و نیز پیامدهای آن بود. روش: رویکرد پژوهش، کیفی و روش تحقیق، نظریۀ زمینه‌ای با مدل استراوس و کوربین بود. داده‌ها متشکّل از مشارکت 100 تن از اساتید خبرۀ دروس معارف اسلامی، کارشناسان و خبرگان و متولیان حوزۀ آموزش در دانشگاههای کشور بود. این پژوهش در سطح ملّی انجام شده و اساتید دانشگاههای مختلف کشور را شامل می‌شد. مصاحبه‌ها از نوع نیمه ساختاریافته بوده و تا جایی امتداد پیدا کرد که اشباع نظری محقق شد. یافته‌ها: بر مبنای مدل استراوس و کوربین، ابتدا کدگذاری باز روی مصاحبه‌ها انجام شد و بعد از صورت‌بندی مفاهیم در این مرحله، کدگذاری محوری همراه با مقولات فرعی و اصلی در بخشهای شرایط علّی(شیوۀ نامناسب تدریس، کاربردی نبودن آموزش، نبود تغییرات مناسب آموزشی)، شرایط مداخله‌گر(ضعف کارامدی سیاستهای جذب و حمایت از اساتید حق‌التدریس و عضو هیئت علمی، زمان و فضای نامناسب آموزش‌دهی، نارضایتی از رفتار آموزش‌دهنده)، شرایط زمینه‌ساز (مشکلات اقتصادی، اعتمادپذیری پایین، تحول فرهنگی، یادگیری اجتماعی، فرهنگ رسانه‌ای، سیاستهای آموزش و پرورش)، راهبردها(همکاری و تعامل مجامع دانشگاهی، سیاستهای معطوف به یاددهندگی، سیاستهای ارزشیابی، شایسته‌سالاری، سیاستهای پژوهشی، فراگیری معرفت‌شناسی دانش معارف اسلامی) و پیامدها(موفقیت آموزشی، افزایش سرمایۀ فرهنگی، تقویت دینداری) انجام شد و در نهایت، مقولۀ هسته در این پژوهش، مقولۀ «تغییرات فرهنگی نسل جوان و الگویابی متعدد و متکثر و به روز نشدن سیستم آموزشی» به دست آمد. نتایج: تغییرات فرهنگی نسل جوان و الگویابی متعدد و متکثر از طریق عوامل محیطی، شبکه‌های اجتماعی مجازی، گروه‌های مرجع درون نسلی به همراه عدم به روزرسانی مداوم سیستم آموزشی در بسیاری از سطوح بر اثربخشی دروس معارف اسلامی، رخنه کرده و لذا سیاستگذاران و اساتید دروس معارف، با در نظر گرفتن عوامل فوق می‌توانند بر این چالشها ‌فایق آیند. البته توصیۀ سیاستی این پژوهش مبتنی بر نیازسنجی مداوم و شناخت نگرشها و باورهای دانشجویان و تدوین سیاستها و محتواها مبتنی برکاربردی بودن، متناسب بودن، جذابیت و انعطاف‌پذیری در شیوۀ آموزش بود.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله دانشجویان،اثربخشی،دروس معارف اسلامی،چالش ها،ارزشیابی آموزشی،
عنوان انگلیسی Challenges to the effectiveness of Islamic studies courses in universities (qualitative-field study)
چکیده انگلیسی مقاله Aim: This research aims to examine the challenges to the effectiveness of Islamic studies courses in universities and provide guidelines to improve the effectiveness and its consequences. Method: The qualitative approach and grounded theory method with the Strauss and Corbin model. The data consists of the participation of 100 expert professors of Islamic studies, experts, professionals, and trustees in the field of education in the country's universities. The research is accomplished at the national level and includes professors from different country's universities. The interviews were semi-structured and extended until the achievement of theoretical saturation. Findings: the core category in this research, "Cultural changes of the young generation, numerous modeling, and updating of the educational system" was selected. Results: The results show that the cultural changes of the young generation and numerous model findings through environmental factors, virtual social networks, and intergenerational reference groups, along with the lack of continuous updating of the educational system, have affected the effectiveness of the courses at many levels. Thus, policymakers and professors of Islamic studies courses can overcome these challenges by considering the above factors.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله دانشجویان,اثربخشی,دروس معارف اسلامی,چالش ها,ارزشیابی آموزشی
نویسندگان مقاله رضا صفری شالی |
دانشیار گروه جامعه شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

نیره قوی |
دانشیار گروه مطالعات علوم سیاسی و انقلاب اسلامی ، پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی ، تهران، ایران

مجتبی اسلامی |
کارشناسی ارشد پژوهش علوم اجتماعی,، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.

نشانی اینترنتی https://ciu.nahad.ir/article_1350_b73f0101416199d5fabc11df91495adf.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات