مقدّمه: سرطان بیماریای است که درنتیجه تقسیم غیرقابلکنترل سلولها، تحتتأثیر عوامل ژنتیکی و محیطی به وجود میآید. با توجه به اینکه داروهای شیمیدرمانی سنتتیک هستند و عوارضجانبی بسیار زیادی برای بیماران دارند، بسیاری از پژوهشگران استفاده از عصارههای طبیعی که از گیاهان استخراج میشوند را پیشنهاد میکنند. در این زمینه گیاه کنگر Gundelia tournefortii L با خاصیت بالای آنتیاکسیدانی و آنتیتوموری موردتوجه قرار گرفته است. هدف از این تحقیق بررسی مقایسهای خصوصیات فیزیولوژیکی و ضدّسرطانی گیاه کنگر از سه منطقه جوانرود کرمانشاه (قوریقلعه، خانمآباد و نهراب) بر سلولهای سرطانی 60HL- است.
مواد و روشها: در این مطالعه، ویژگیهای مختلف خاک و خصوصیات فیزیولوژیکی گیاه کنگر موردمطالعه قرار گرفت. سپس از ساقه گیاه عصارهگیری انجام گرفت و اثر عصاره با غلظتهای مختلف روی سلولهای سرطانی بررسی شد. نتایج نشان داد pH، EC، کلسیم، منیزیوم، سدیم و پتاسیم در مناطق موردمقایسه متغیّر بودند. همچنین، میزان کلروفیل a و b و کاروتنوئید در سه منطقه اختلاف معنیداری داشت، اما آنتوسیانین، قندها و فنل تغییرات معنیداری نشان ندادند. درمورد تأثیر عصاره کنگر بر سلولهای سرطانی، نتایج نشان داد که عصاره گیاهی کنگرِ استخراجشده از مناطق قوریقلعه و خانمآباد در مقایسه با عصاره استخراجشده از منطقه نهراب اثر قویتری بر کشته شدن سلولهای سرطانی دارد. درحالیکه عصاره گیاهی بهدستآمده از منطقه قوریقلعه و خانمآباد تفاوت معنیداری با همدیگر نداشتند.
نتیجه گیری: به نظر میرسد ترکیبات ضدّسرطانی در گیاه کنگر منطقه قوریقلعه و خانمآباد بیشتر از منطقه نهراب باشد.