این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
حفاظت زیست بوم گیاهان، جلد ۱۲، شماره ۲۵، صفحات ۲۰۶-۲۲۲
عنوان فارسی تحلیل گرادیان‌های محیطی در رویشگاه گز روغنی Fiori (Forssk.)Moringa peregrina منطبق با افزایش ارتفاع در جنوب و جنوب شرق ایران (رویکردی مبتنی بر تحلیل روند و تجانس)
چکیده فارسی مقاله ارتفاع با تأثیر بر بسیاری از مؤلفه­های محیطی به­عنوان یک عامل مهم در ایجاد گرادیان­های محیطی به شمار می‌آید. در پژوهش حاضر اثر ارتفاع بر برخی از فرآیندهای محیطی شامل مطلوبیت رویشگاه، روند تغییرات و نوسان­های فصلی دمای سطح زمین (LST)، تراکم کربن آلی خاک (OCD) و شاخص پوشش گیاهی (NDVI) در مناطق حضور گونه گز روغنی در جنوب و جنوب شرق ایران در استان‌های سیستان و بلوچستان، کرمان و هرمزگان ارزیابی شد. در این راستا تعداد 61 نقطه حضور گونه در سال‌های 2015 تا 2020 در فصل تابستان جمع‌آوری شدند. دمای سطح زمین با استفاده از پروداکت (MYD11A1) ماهواره مودیس از سال‌های 2003 تا 2023 به تفکیک فصول مختلف سال تهیه و روند تغییرات آن نیز با آزمون من-کندال بررسی شد. نوسان یا هتروژنیتی LST با استفاده از آزمون تجزیه به مؤلفه اصلی (PCA) محاسبه شد. مقادیر شاخص پوشش گیاهی (NDVI) نیز از سامانه گوگل ارث انجین استخراج شد. سپس ارتفاع 61 نقطه حضور به­صورت افزایشی مرتب شدند و گرادیان­های مورد بررسی به ازای این نقاط با استفاده از آزمون ناپارامتری من -کندال بررسی شد. با استفاده از نتایج گرادیان‌های معنادار تحلیل روند، تحلیل نقطه شکست پتیت (Pettitt test) میان نقاط حضور به منظور گروه­بندی آن‌ها انجام شد. همچنین به­منظور گروه­بندی کلی نقاط با استفاده از تمام متغیرها از خوشه­بندی به روش K-Mean استفاده شد. نتایج نشان داد که مطلوبیت رویشگاه در مناطق حضور با افزایش ارتفاع روندی افزایشی ندارد، این شرایط برای تراکم کربن آلی خاک (OCD) و شاخص پوشش گیاهی (NDVI) نیز وجود دارد؛ اما روند LST در فصول بهار و پاییز با افزایش ارتفاع روند کاهشی را نشان داد. بر این اساس، با افزایش ارتفاع، نوسان در LST در هر چهارفصل بهار، تابستان، پاییز و زمستان به­صورت معناداری افزایش پیدا می‌کند (0001/0 p<). همچنین نتایج نشان داد که ارتفاع بالاتر از 400 متر از سطح دریا به­عنوان آستانه تغییرات محیطی در گرادیان­های محیطی مورد بررسی است. بر اساس تحلیل نقطه شکست، نقاط حضور در دسترس با توجه به نوسانات گرادیان‌های محیطی به دو گروه شمالی و جنوبی تقسیم شد. پراکنش مکانی گروه­ها بر اساس خوشه­بندی به روش K-mean نیز تأیید شد. درمجموع می­توان گفت که عامل ارتفاع به دلیل تأثیرگذاری بر پارامترهای اقلیمی (دما و بارندگی) و خصوصیات ادافیکی، حضور و گسترش گونه گز روغنی را در رویشگاه­های منطقه موردمطالعه تحت تأثیر قرار داده­است. ازاین‌رو می­توان این عامل را به­عنوان عامل اصلی مؤثر در شکل­گیری خرده اقلیم­ها و پراکنش رویشگاه گونه گز روغنی معرفی کرد.  


کلیدواژه‌های فارسی مقاله روند تغییرات، گرادیان‌های محیطی، دما، پوشش گیاهی، گز روغنی
عنوان انگلیسی Analysis of the environmental gradients in Moringa peregrina (Forssk.) Fiori habitat in relation to increasing elevation (A trend and homogeneity based approach)
چکیده انگلیسی مقاله Altitude is considered an important factor in creating environmental gradients by affecting many components of the ecosystem. In the present study, the effect of altitude on some environmental processes, including habitat suitability, the trend of changes and seasonal fluctuations in land surface temperature (LST), organic carbon density (OCD), and vegetation cover index (NDVI), in areas of Moringa peregrina presence in the south and southeast of Iran, including the provinces of Sistan and Baluchistan, Kerman, and Hormozgan, were evaluated. In this regard, 61 species presence points were collected in the summer season from 2015 to 2020. LST was prepared using the product (MYD11A1) of MODIS from 2003 to 2023, separated by different seasons of the year, and the trend of its changes was also analyzed by the Mann-Kendall (MK) test. LST variability or heterogeneity was calculated using principal component analysis (PCA). Vegetation Index (NDVI) values were extracted from Google Earth Engine (GEE). Then, the 61 presence points were arranged in increasing height, and the gradients in the mentioned criteria for these points were checked using the non-parametric MK test. Using the results of significant gradients of trend analysis, Pettitt's breaking point analysis was performed between the presence points in order to group them. Also, to group the points using all the variables, K-Mean clustering was used. The results showed that habitat suitability in the presence areas does not increase with the increase in altitude; this condition also exists for OCD and NDVI. But the trend of LST in spring and autumn showed a decreasing trend with increasing altitude. Accordingly, with the increase in altitude, the fluctuation in LST increases significantly in each of the four seasons of spring, summer, autumn, and winter (p<0.0001). Also, the results showed that the height above 400 meters above sea level is considered the threshold of environmental changes in environmental gradients. Based on the analysis of the breakpoint, the available attendance points were divided into two northern and southern groups according to the fluctuations of the environmental gradients. The spatial distribution of groups based on K-means clustering was also confirmed. Overall, it can be said that elevation, due to its influence on climatic parameters (temperature and precipitation) and edaphic characteristics, has affected the presence and distribution of the M. peregrina in the study area's habitats. Therefore, this factor can be identified as the primary influence in the formation of microclimates and the distribution of the M. peregrina habitats.

 
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Trend of Changes, Environmental Gradients, Temperature, Vegetation Cover, Moringa peregrina.
نویسندگان مقاله حسین پیری صحراگرد | Hossein Piri Sahragard
Rangeland and watershad managment
گروه مرتع و ابخیزداری

پیمان کرمی | Peyman Karami
Environmental science
گروه علوم محیطی

نشانی اینترنتی http://pec.gonbad.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-163-4&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تخصصی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات