این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
ژئوفیزیک ایران، جلد ۱۹، شماره ۲، صفحات ۱۳-۲۹
عنوان فارسی ارزیابی ناهمسانگردی سرعت موج برشی در پوسته ناحیه جنوب دریای خزر
چکیده فارسی مقاله یکی از روش‌هایی که می‌توان از داده‌های لرزه‌ای ثبت شده در شبکه‌های لرزه‌نگاری استفاده نمود، میزان اشتقاق دو فاز عمود برهم است که به صورت ناهمسانگردی در پوسته و گوشته زمین نشان داده می‌شود. در مطالعه حاضر،  براساس داده‌های ثبت شده در ایستگاه‌های لرزه‌نگاری مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران و پژوهشگاه بین المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله در شمال ایران از ژانویه 2018 تا ژانویه2020، با بزرگای بیش از 5/3 انجام گرفته است. بعضی از ایستگاه‌ها داده‌های زلزله محلی خوبی را ثبت کرده بودند که با استفاده از شناسایی فاز Ps، در لرزه‌نگاشت‌های ثبت شده، پارامترهای ناهمسانگردی در این ایستگاه‌ها محاسبه گردید. برای شناسایی بهتر ناهمسانگردی منطقه و عدم ثبت داده مناسب در بعضی ایستگاه‌های لرزه‌نگاری، از داده‌های محلی ثبت شده در ایستگاه‌های موقت استفاده گردید. بررسی‌های پژوهش حاضر،  بر اساس یکی از روش‌های استاندار اندازه‌گیری اشتقاق موج برشی، انجام شده است. پنجره آنالیز موج برشی با استفاده از برنامه‌نویسی به صورت اتومکانیک انتخاب و زوج φ و δt محاسبه می‌شود. بنابراین میزان تأخیر بین دو مؤلفه کند و سریع موج برشی تبدیلی در این مطالعه به‌طور میانگین 03/0±1/1 ثانیه و حداکثر در راستای 5±18/20 درجه محاسبه گردید. همچنین با استفاده از روش حداقل انرژی با میانگین زمان تأخیر 05/0±25/1 ثانیه و آزیموت محور سریع 4±03/18 درجه بدست آمد. علاوه بر آن، با استفاده از مدل‌سازی معکوس، سرعت موج برشی در زیر هر ایستگاه محاسبه گردید. نتایج به‌دست آمده نشان می‌دهد که مقدار سرعت از سمت دریای خزر به سمت البرز نسبت به سایر مطالعات، افزایش قابل توجهی را نشان می‌دهد. نتایج بدست آمده در مقایسه با مطالعات قبلی بیانگر تفاوت در بعضی از ایستگاه‌ها متفاوت می‌باشد که می‌توان آن را به رسوبی بودن منطقه، ثبت وقوع زمین‌لرزه‌های بزرگ اخیر و مطالعه ایستگاه‌های لرزه‌ای بیشتر نسبت داد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله ناهمسانگردی،پوسته،شمال ایران،البرز،اشتقاق امواج برشی،
عنوان انگلیسی Evaluation of shear wave velocity anisotropy in the crust of the southern Caspian sea
چکیده انگلیسی مقاله Anisotropy is one of the most important characteristics of sedimentary and metamorphic rocks, influencing the stability of open and underground spaces. One of the methods that can be used from the seismic data recorded in seismic networks is the polar separation of two perpendicular phases, revealing itself in the form of anisotropy in the earth's crust and mantle. The anisotropy of the shear wave velocity is represented by direction (φ) and the magnitude of time delay (δt). Usually, the direction of shear wave anisotropy is considered as the direction of the fast shear wave component relative to the geographic north, expressed in clockwise degrees. This study utilized data from seismic stations at the Institute of Geophysics, the University of Tehran, and the International Institute of Seismology and Earthquake Engineering in northern Iran. The data spanned from January 2018 to January 2020 and included earthquakes with a magnitude of ML≥3.5. Some stations had recorded good local earthquake data, and by using Ps phase detection in the recorded seismograms, the anisotropy parameters were calculated in these stations. The investigations of the present research were carried out based on one of the standard methods of measuring shear wave derivation. The shear wave analysis window is selected automechanically using coding and the pair φ and δt is calculated. In order to better identify the anisotropy of the region and the lack of proper data recording in some seismic stations, original data recorded in local stations were used. Based on Saisan and SAC software, the delay between compression and shear waves was calculated on an average of 1.1±0.03 seconds and a maximum of 20.18±5 degrees. It was also observed using the minimum energy method with an average delay time of 1.25±0.05 seconds and a fast axis azimuth of 18.03±4 degrees. Shear velocity was calculated at each station using inverse modeling. The results show that the velocity value has increased from the Caspian Sea to the Alborz side compared to other studies. The results obtained from the anisotropy map show that the movement of the crust in the eastern region of the southern Caspian Sea is northwest to north. In the south of this area, the trend direction changes to the northeast. In the central region south of the Caspian Sea, the direction of crust movement is towards the northwest, and the southern region of this region, which includes Alborz, shows the northeast direction. In the western region of the Caspian Sea, the movement of the crust is almost northerly, with a small component towards the west and east. Lower than this area, the east-west trend turns, and at the end of Alborz, it takes a northeastward. At the end of the western region of Alborz, the crust plate moves towards the northwest. The current study is slightly different from other studies that have been done in this area, and the reason for this can be attributed to the seismic and tectonic reactivation of the mentioned area.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله ناهمسانگردی,پوسته,شمال ایران,البرز,اشتقاق امواج برشی
نویسندگان مقاله مرضیه رمضان زاده رستمی |
دانشجوی دکتری ژئوفیزیک گروه مهندسی نفت، معدن و مواد دانشکده مهندسی عمران و منابع زمین دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران، ایران

زهره سادات ریاضی راد |
دانشیار گروه زمین شناسی دانشکده علوم پایه، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران

نشانی اینترنتی https://www.ijgeophysics.ir/article_203958_ab1467cbf407e1e42bb98c4262e4d976.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات