این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
ژئوفیزیک ایران، جلد ۱۹، شماره ۲، صفحات ۶۳-۷۹
عنوان فارسی توموگرافی نوفه محیطی و ساختار سرعت موج برشی در منطقه فرورانش مکران، جنوب شرق ایران
چکیده فارسی مقاله منطقه فرورانش مکران یک بخش منحصر به‌فرد در سیستم کوه زایی آلپ-هیمالیا است که در آن یکی از آخرین قطعات باقیمانده از اقیانوس نئوتتیس به زیر صفحه اوراسیا فرورانش می‌کند. در این مطالعه، ما از توموگرافی نوفه محیطی و زلزله‌های منطقه‌ای برای محاسبه یک تصویر سه بعدی از تغییرات سرعت موج برشی با وضوح بالا برای این منطقه استفاده کرده‌ایم. با استفاده از این نتایج سعی کردیم به سوالاتی در مورد نحوه ارتباط و اتصال پوسته منشور برافزایشی مکران به ناحیه برخوردی زاگرس، ضخامت پوشش رسوبی در راستا و عمود بر برخورد در منشور برافزایشی، پوشش رسوبی در فرورفتگی جازموریان و اینکه آیا جازموریان به‌عنوان فروافتادگی پیش‌کمانی رسوباتی همگن و یکنواخت دارد، پاسخ دهیم. داده‌های استفاده شده شامل 65 ایستگاه لرزه‌نگاری است که در مکران ایران و شمال عمان واقع شده است. مدل به‌دست آمده از تغییرات سرعت موج برشی، وجود یک ناحیه گذار بین غرب مکران و لبه شرقی زاگرس هم در سطح و هم در عمق نشان می‌دهد. یک لیتوسفر اقیانوسی معمولی در شرق دریای عمان مشاهده می‌شود که دارای ساختار سرعتی کاملاً متفاوت با لیتوسفر اقیانوسی غرب دریای عمان است. علاوه بر آن نازک­شدگی پوشش رسوبی در بخش ساحلی گوه برافزایشی مکران در شرق طول جغرافیایی 58 درجه مشاهده می‌شود. حداکثر ضخامت پوشش رسوبی در شرق فروافتادگی جازموریان قرار دارد و ضخامت پوشش رسوبی به سمت غرب این حوضه فروافتاده کاهش می‌یابد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله فرورانش مکران،توموگرافی نوفه محیطی،منشور برافزایشی،سرعت موج برشی،
عنوان انگلیسی Velocity structure of the Iranian Makran subduction zone
چکیده انگلیسی مقاله The Makran subduction zone constitutes a singular component of the Alpine-Himalayan orogenic belt and is located in southeastern Iran and southwestern Pakistan. The Neo-Tethys Ocean's final vestiges are being subducted beneath the Eurasian plate. This study examines how the accretionary prism crust of the Makran subduction zone connects to the Zagros collision zone through the Zendan-Minab-Palami (ZMP) fault system, the thickness of sedimentary cover both along and perpendicular to the collision direction in the Makran accretionary prism in Iran, and the sedimentary changes in the fore-arc Jaz Murian Depression (JMD). It raises questions about the existence of a homogeneous and uniform sedimentary cover in the Jaz Murian depression, considering its classification as a fore-arc basin.    This study employed ambient noise and regional earthquakes to construct a high-resolution three-dimensional shear wave velocity model for the Iranian Makran region. The Rayleigh wave group velocity dispersion data in the period range of 5 to 50 seconds were obtained through the correlation of continuous vertical-component seismic recordings from broadband stations. The collection of waveforms was conducted using a combination of permanent and temporary seismographs positioned across the Iranian Makran subduction zone. In total, 25 permanent stations were utilized, sourced from the International Institute of Earthquake Engineering and Seismology (IIEES)’s seismic broadband stations, the Iranian Seismological Centre (IRSC), and the Oman Seismological Network (OSN). Additionally, 40 temporary stations, installed by the Institute for Advanced Studies in Basic Sciences (IASBS) between 2016 and 2020, extended coverage to southeastern Iran.    The three-dimensional shear wave velocity model unveils a remarkably gentle northward-dipping oceanic slab, approximately inclined at 4 degrees, beneath the onshore section of the Makran accretionary wedge. Subsequently, it descends south of Jaz Murian, leading to the subduction of the oceanic lithosphere to depths surpassing 60 kilometers. Also, our results reveal the presence of a transitional zone between the western Makran and the Zagros regions, evident in both surface and deeper geological structures. The transitional lithosphere exhibits a lower shear wave velocity than the oceanic lithosphere and contains a thick sedimentary basin. The typical oceanic lithosphere begins east of the transitional lithosphere. Notably, significant thinning of the sedimentary cover is observed east of 58 degrees longitude within the coastal Makran tectono-stratigraphic unit. The structural trend closely parallels the pattern observed in analogous ophiolites onshore and offshore of Oman. East of the Jaz Murian depression, the maximum thickness of the sedimentary cover reaches 20 kilometers, gradually diminishing towards the western extent of the basin.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله فرورانش مکران,توموگرافی نوفه محیطی,منشور برافزایشی,سرعت موج برشی
نویسندگان مقاله علی مهردار |
دانشجوی دکترای ژئوفیزیک، دانشکده علوم زمین، دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان، زنجان، ایران

خلیل متقی |
دانشیار، دانشکده علوم زمین، دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان، زنجان، ایران

عبدالرضا قدس |
استاد، دانشکده علوم زمین، دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان، زنجان، ایران

اسماعیل شبانیان |
دانشیار، دانشکده علوم زمین، دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان، زنجان، ایران

نشانی اینترنتی https://www.ijgeophysics.ir/article_205451_bb89a7d1412c7494c6a6311555351ec2.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات