این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
اخلاق وحیانی، جلد ۱۵، شماره ۱، صفحات ۳۳-۶۶
عنوان فارسی مدل مفهومی شخصیت اخلاقی براساس منابع اسلامی
چکیده فارسی مقاله هدف پژوهش حاضر، شناسایی مؤلفه‌های شخصیت اخلاقی و ارائه مدل مفهومی آن بر اساس منابع اسلامی و سنجش روایی آن بود. روش پژوهش آمیخته از نوع طرح متوالی اکتشافی بود. در بخش کیفی، از روش تحلیل محتوای کیفی و در بخش کمی، از روش توصیفی-پیمایشی استفاده شد. در بخش کیفی، مفهوم شخصیت اخلاقی در منابع روان‌شناختی و لغوی بررسی و مفاهیم متناظر آن در منابع اسلامی استخراج شد. سپس مؤلفه‌های شخصیت اخلاقی با روش کدگذاری بدست آمد. در تجزیه و تحلیل داده‌ها، 865 کد باز شناسایی و با کدگذاری محوری و گزینشی، مؤلفه‌ها در سه دسته شناختی (شامل هشیاری معنوی، خودارزیابی مستمر، اندیشه‌ورزی سعادت‌نگر، خوش‌بینی-رضایت)، گرایشی (شامل هیجان‌پذیری خداسو، اعتماد و امید به خدا، همت متعالی، طمأنینه-استقامت، بی‌نیازی-عدم تعلق) و رفتاری (شامل انضباط رفتاری، میانه‌روی، معاشرت نیکو، یاری‌گری ایثارگرانه، رواداری اجتماعی) تقسیم شدند. در بخش کمی، میزان مطابقت مفاهیم متناظر با شخصیت اخلاقی در روان‌شناسی و تناسب مؤلفه‌ها با مستندات، توسط 6 متخصص و با محاسبه شاخص روایی محتوا (CVI) ارزیابی و 11 مفهوم و 14 مؤلفه تأیید شد. تحلیل روابط نشان داد تعامل مؤلفه‌های شناختی و گرایشی، مؤلفه‌های رفتاری را شکل می‌دهند و مجموع آن‌ها تحت تأثیر ایمان و لوازم آن قرار دارند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله روان‌شناسی اخلاق،شخصیت اخلاقی،روان‌شناسی اسلامی،منابع اسلامی،کد‌گذاری،مدل مفهومی،
عنوان انگلیسی The Conceptual Model of Moral Personality Based on Islamic Sources
چکیده انگلیسی مقاله This research aimed to identify components of moral personality, present a conceptual model based on Islamic sources, and assess its validity. A mixed-methods approach with an exploratory sequential design was used. Qualitative data were analyzed using content analysis; quantitative data were collected via a descriptive survey. In the qualitative phase, the concept of moral personality was investigated in psychological and lexical resources, and corresponding Islamic concepts were extracted. Components of moral personality were identified through coding. Analysis of 865 open codes, using axial and selective coding, yielded three component categories: cognitive (spiritual awareness, continuous self-evaluation, beatific, felicitous, blissful, happiness-oriented thinking, optimism-satisfaction), conative (God-oriented emotionality, God-oriented affectivity, trust and hope in God, transcendent, sublime, exalted endeavor, aspiration, tranquility, serenity, endurance, steadfastness, self-sufficiency, lack of need, non-attachment, detachment), and behavioral (behavioral discipline, moderation, temperance, good association, companionship, fellowship, intercourse, altruistic, selfless helping, aid, social tolerance, forbearance). In the quantitative phase, six experts evaluated the conformity of psychological concepts and the compatibility of identified components with Islamic documentation using the content validity index (CVI), confirming 11 concepts and 14 components. Component relationship analysis revealed that the interaction of cognitive and conative components shapes behavioral components, all influenced by faith and its requisites.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله روان‌شناسی اخلاق,شخصیت اخلاقی,روان‌شناسی اسلامی,منابع اسلامی,کد‌گذاری,مدل مفهومی
نویسندگان مقاله محمدرضا جهانگیرزاده قمی |
استادیار روان‌شناسی عمومی، گروه روان‌شناسی، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، قم، ایران.

حمید رفیعی هنر |
استادیار روان‌شناسی عمومی، پژوهشکده اخلاق و معنویت، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، قم، ایران.

مصطفی جهانگیری |
دانش آموخته دکتری روان‌شناسی عمومی، گروه روان‌شناسی، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، قم، ایران.

نشانی اینترنتی https://ethics.isramags.ir/article_222842_e5f17830f94abafe3137334433b8566a.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات