این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
تحقیقات مالی، جلد ۲۷، شماره ۲، صفحات ۳۷۵-۴۰۸

عنوان فارسی مسئولیت اجتماعی شرکتی در کسب‌وکارهای خانوادگی: با تأکید بر پایداری و رویکردی بیبلیومتریک
چکیده فارسی مقاله هدف: پایداری در دهۀ اخیر، توجه زیادی را در حوزه‌های مختلف از جمله رسانه‌ها، نهادها، سازمان‌های سیاست‌گذار ملی و بین‌المللی به خود جلب کرده است. همچنین ادبیات مسئولیت اجتماعی، به‌ویژه در شرکت‌های خانوادگی که ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارند و آن‌ها را از سایر نهادهای خصوصی متمایز می‌کند، به‌تازگی گسترش سریعی را در رابطه با مفهوم پایداری تجربه کرده است و زمینه‌های پژوهشی متفاوت و جذابی را شکل داده است. این پژوهش در تلاش است تا با تجزیه‌‌وتحلیل بیبلیومتریک پژوهش‌های پیشین مسئولیت اجتماعی شرکتی در کسب‌وکارهای خانوادگی و ادغام آن با پایداری، به یکپارچه‌سازی مطالعات گذشته بپردازد و از این طریق، شکاف اقدام‌های پراکندۀ مسئولیت اجتماعی کسب‌وکارهای خانوادگی در صنایع مختلف را پوشش دهد. روش: روش این پژوهش، آمیخته و ترکیبی از روش کمی ـ کیفی با رویکردی بیبلیومتریک و طراحی مدلی مبتنی بر چارچوب اِی‌دی‌اُ (پیشایندها، تصمیمات و نتایج) و تی‌سی‌اِم (نظریه، زمینه، روش) است. در این مطالعه برای تحلیل علم‌سنجی، از پایگاه داده اسکوپوس، بزرگ‌ترین پایگاه دادۀ قابل اعتماد و مورد استفادۀ فراوان در پژوهش‌های علم‌سنجی بین سال‌های 1990 تا 2023 استفاده شد. از میان 592 مقاله استخراجی، 120 مقاله، پس از غربالگری اولیه، برای تحلیل علم‌سنجی انتخاب و وارد نرم‌افزار وی‌اُاِس ویور شد. در فاز عملیاتی پژوهش، برای حذف مقاله‌های نامرتب، از مدل پیشنهادی آیدن و همکاران (2017)، در چهار مرحله بهره گرفته شد: الف. شناسایی و استخراج مقاله‌های مرتبط؛ ب. غربالگری بر اساس عنوان و چکیدۀ مرتبط با حوزۀ اصلی پژوهش؛ ج. غربالگری مجدد با بررسی مقدمه، نتایج و انتخاب مقاله‌های مرتبط؛ د. ارزیابی و بررسی مقاله‌های غربالگری، بر اساس هدف پژوهش و انتخاب 36 مقالۀ نهایی. یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که علاقه به مسئولیت اجتماعی شرکتی در شرکت‌های خانوادگی پس از سال 2010 به‌طور چشمگیری گسترش یافته است. مطالعات آغازین ردپایی در پژوهش‌های اروپای غربی و آمریکای شمالی دارد؛ اما اکنون مرکز ثقل مطالعات به‌سمت آسیا و به‌ویژه مطالعات در کشورهایی با اقتصاد نوظهور یا پیشرفته نظیر چین، تغییر جهت داده است. این تحلیل نقش محوری مطالعات کمّی، به‌ویژه با روش‌های تحلیل رگرسیون را برجسته می‌کند و بسیاری از تحقیقات در این زمینه مبتنی بر آن هستند. نتیجه‌گیری: بر اساس مدل آیدن و همکاران با غربالگری ثانویه، یک مدل محقق‌ساخته از 36 مقالۀ احصا شده، طراحی شد. نتایج نشان داد که سهم بیشتر پیشایندها در زمینه‌های مسئولیت اجتماعی شرکت عبارت‌اند از: توسعۀ پایدار، اهداف توسعۀ پایدار (SDG)، اخلاق و عوامل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی. بسیاری از تصمیم‌ها در زمینه استراتژی‌های شرکتی با جهت‌گیری‌های بلندمدت و در سطح تصمیم‌های هیئت‌مدیره با تمرکز بر روش‌های مدیریت سود، ساختار مالکیت، افشای عملکرد محیطی، کوچک‌سازی، کاهش مشاغل، تنوع جنسیتی و سرمایه‌گذاری است. بررسی این پژوهش‌ها نشان می‌دهد که هدف این مداخله‌ها، افزایش شفافیت در افشای پایداری، تقویت رویکردهای مسئولانه و تنظیم سرمایه‌گذاری در راستای پایداری بوده که یکی از روندهای اصلی سال‌های اخیر است. علاوه‌براین، مطالعۀ کنونی، مشارکت‌های چشمگیری از شرکت‌های خانوادگی در کشورهای آسیایی مانند چین، کره‌جنوبی، روسیه، ترکیه و کشورهای اروپایی مانند لیتوانی، بلغارستان، جمهوری چک، استونی، لتونی، لهستان، اسلواکی، اسلوونی، بلاروس، اوکراین آلبانی، بوسنی و هرزگوین، کوزوو، مولداوی، مونت نگرو، مقدونیه شمالی، صربستان قبرس، یونان، ایتالیا، پرتغال و کشورهای آمریکایی از جمله ایالات متحده آمریکا را برجسته می‌سازد. افزون‌بر موارد یاد شده، در این دسته از مقاله‌ها، نظریه‌هایی مانند نظریۀ ثروت اجتماعی – عاطفی، نظریۀ ذی‌نفعان، نظریۀ نهادی و دیدگاه مبتنی بر منابع، نظریۀ نونهادی، نظریۀ سرپرستی، نظریۀ نمایندگی، نظریۀ سیستم‌های هدف، نظریۀ رفتار برنامه‌ریزی شده و نظریۀ سیگنالینگ، بر مشارکت شرکت‌های خانوادگی در اقدام‌های مسئولیت‌پذیری شرکتی تأکید می‌کنند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله بیبلیومتریک،پایداری،شرکت‌های خانوادگی،مسئولیت اجتماعی شرکتی،وی‌اُاِس ویور،

عنوان انگلیسی Corporate Social Responsibility in Family Businesses: A Sustainability-Focused Bibliometric Approach
چکیده انگلیسی مقاله Objective Sustainability has gained significant attention across various domains in recent decades, including the media, institutions, and national and international policymaking organizations. Concurrently, corporate social responsibility (CSR) literature has experienced rapid expansion, particularly about family businesses—entities distinguished by unique characteristics that differentiate them from other private organizations. This growth has created diverse and compelling research avenues at the intersection of sustainability and CSR. This study employs a bibliometric analysis to examine previous research on CSR in family businesses and its integration with sustainability, aiming to consolidate fragmented studies across industries while addressing gaps in the implementation of dispersed CSR practices among family enterprises.   Methods The research adopts a mixed-methods approach, combining quantitative and qualitative techniques through Bibliometric analysis, utilizing the ADO-TCM framework (Antecedents, Decisions, Outcomes – Theory, Context, Methods). For the scientometric analysis, we extracted data from Scopus (1990–2023), the most comprehensive and reliable database for scientometric research. From an initial pool of 592 identified articles, 120 were selected for preliminary analysis using VOSviewer software. Following Aiden et al.’s (2017) model, we implemented a four-stage screening process: (a) identification and extraction of relevant articles, (b) title and abstract screening, (c) full-text review of introductions and results, and (d) final evaluation based on research objectives, yielding 36 core articles.   Results Results indicate a substantial growth in CSR research focusing on family businesses since 2010. While early studies originated primarily in Western Europe and North America, the current research epicenter has shifted toward Asia, particularly to emerging and advanced economies like China. Quantitative methods dominate the field (accounting for 78% of studies), with regression analysis being particularly prevalent.   Conclusion Our researcher-developed model, based on the secondary screening of the 36 articles, reveals that antecedents primarily concern CSR, sustainable development, SDGs, ethics, and socio-economic-cultural factors. Strategic decisions predominantly involve long-term corporate strategies and board-level decisions focusing on earnings management, ownership structure, environmental disclosure, downsizing, workforce reduction, gender diversity, and investment. These interventions aim to enhance sustainability disclosure transparency, promote responsible approaches, and align investments with sustainability, which represents a key recent trend. The study highlights significant contributions from family businesses across Asian (e.g., China, South Korea, Russia, Turkey), European (e.g., Lithuania, Bulgaria, Czech Republic, Poland), and American (particularly the United States) contexts. The research integrates multiple theoretical perspectives, including Socioemotional Wealth Theory, Stakeholder Theory, Institutional Theory, Resource-Based View, Neo-Institutional Theory, Stewardship Theory, Agency Theory, Goal Systems Theory, Theory of Planned Behavior, and Signaling Theory.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله بیبلیومتریک,پایداری,شرکت‏های خانوادگی,مسئولیت اجتماعی شرکتی,وی‏اُاِس ویور

نویسندگان مقاله عطاءاله هرندی |
استادیار، گروه استراتژی و سیاست‌گذاری کسب‌وکار، دانشکده مدیریت کسب‌وکار، دانشکدگان مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

پیوند میرزائیان خمسه |
دانشجوی دکتری، گروه مدیریت، دانشکدۀ علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران.


نشانی اینترنتی https://jfr.ut.ac.ir/article_102550_b85d72be61f8547a5085c965e817f9c5.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات